کاشان

 

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان کاشان ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. صنایع غذایی
2. صنایع تبدیلی و تکمیلی
3. خدمات
4. دامداری
5. باغداری
6. زراعت
7. طیور
8. صنعت
9. صنایع دستی
10. شیلات

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

گل محمدی یکی از محصولات عمده تولیدی در شهرستان کاشان است. اهمیت گل محمدی در تولید گلاب می‌باشد. گلاب گیری یکی از صنایعی است که هم اکنون به صورت حرفه ای در این شهرستان دنبال می‌شود و طرفداران زیادی دارد. باتوجه به رونق این حرفه و تولید محصولات با کیفیت، افزایش فعالیت در این زمینه مزیت دارد. یکی دیگر از فراورده‌های حاصل از گل محمدی تولید عطر و اسانس است. بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی، اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت می‌دانند. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده، به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده می‌شوند.

علیرغم اینکه تولید انگور در این شهرستان به اندازه فراوری است؛ اما واحدی صنعتی در این منطقه وجود نداشته و این محصولات به صورت تازه خوری مصرف یا به صورت سنتی فراوری می‌شوند؛ بنابراین راه‌اندازی کسب و کار فراوری انگور از جمله گزینه های مناسب برای سرمایه گذاری است[1]. از انگور فراورده های غذایی مختلفی مانند شیره، کشمش، مویز، سرکه، روغن هسته انگور، غوره و آبغوره به دست می‌آید که هر کدام ارزش غذایی و بازار مصرف خاص خود را دارند. روغن هسته انگور از جمله روغن‌های گیاهی برشمرده می‌شود که با بالابردن کلسترول خوب بدن و پایین آوردن کلسترول بد به پاکیزگی رگ‌های خونی و شست‌وشوی آنها کمک کرده و از بیماری‌های قلبی- عروقی و سکته قلبی و مغزی جلوگیری می کند. از این روغن برای خام خواری، سرخ کردن، در تهیه انواع سالادها، غذاها و همچنین تهیه شیرینی و گریل مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین چند منظوره بودن یکی دیگر از مزیت‌های این روغن به شمار می‌آید. از طرفی در این روغن، اسیدهای چرب امگا ۳، ۶ و ۹ بالاتری نسبت به سایر روغن‌های گیاهی وجود دارد که مصرف متعادل آن می‌تواند به ارتقای سطح سلامت کمک کند. با توجه به واردات روغن، استفاده از ضایعات و هسته‌های میوه‌های فرآوری‌شده مانند انگور در تولید روغن، می‌تواند در کاهش وابستگی کشور موثر باشد و مورد حمایت دولت هم قرار بگیرد. روغن‌کشی از این دانه علاوه بر بحث خوراکی در بسیاری از موارد صنعتی مانند صنایع نساجی، تولید کاغذ، داروسازی، لاستیک سازی و ... هم پرکاربرد است. با توجه به این که تعداد رقبای موجود نیز در تولید این محصول کم است، سرمایه گذاری در این حوزه می تواند صرفه اقتصادی بسیاری داشته باشد.

با توجه به حجم انبوه انار تولیدی در شهرستان، فراوری انار سوداور خواهد بود. فراوری انار شامل تهیه رب انار، سس انار، آب انار، شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب، بازار مناسب و ارزآوری همراه خواهد بود. فراورده های حاصل از انارتنها به محصولاتی که بیان شد محدود نمی شوند، بلکه فراورده ی بسیار باارزش دیگری نیز به نام روغن هسته انار می توان تولید کرد که خواص درمانی فوق العاده ای نیز برای بدن دارد. متاسفانه بسیاری از مردم از خواص شگفت انگیز روغن هسته انار بی اطلاع هستند و با تبلیغات صحیح باید بازار فروش این محصول را گسترده تر کرد. البته روغن هسته انار در خارج از کشور نیز بازار فروش خوبی دارد و می توان روی صادرات آن کار کرد و سود اقتصادی بالایی را به دست آورد. علاوه بر هسته انار، پوست آن نیز قابل فرآوری است و می توان پودر شده آن را مورد استفاده قرار دارد. از آنجایی که پودر پوست انار خواص زیادی دارد و مردم کشورهای جهان از آن استفاده می کنند کشورهایی که دارای انار مرغوب هستند پوست آن را با دستگاه های خشک کن خشک می کنند و به کشورهایی صادر می کنند که این محصول را تقاضا کرده اند و مردم آن کشورها از این طریق می توانند از پودر پوست انار مرغوب استفاده کنند. قیمت پودر پوست انار در بازار جهانی مشخص می شود و به دلیل ارزش بالای این محصول از قیمت بالایی  برخوردار است. پودر پوست انار علاوه بر اینکه در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی کابرد دارد، در درمان گلودرد، تقویت سیستم گوارشی، تقویت لثه و... موثر است.

با توجه به اینکه کشت برخی از گیاهان دارویی در این شهرستان رونق گرفته، فراوری گیاهان دارویی از جمله پیشنهادات سودده این حوزه قلمداد می‌شود. البته فراوری گیاهان دارویی در حال حاضر به صورت گسترده انجام می‌شود؛ اما با توجه به اینکه محصولات تولید شده در این شهرستان طرفداران زیادی داشته و به سایر نقاط ارسال می‎‌شوند، این حوزه همچنان جای کار داشته و می‌توان این تولیدات را افزایش داد. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت تولید گیاهان دارویی در شهرستان کاشان و نیز سهولت صادرات این محصولات به شهرها و کشورهای دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید. آجیل و خشکبار از موارد مصرفی خانوارها است که سال‌ها مورد استفاده عموم قرار گرفته و گاهی حتی در بازار جهانی و صادرات نیز جایگاه خاصی دارند. با توجه به اینکه در این شهرستان کاشت گردو، بادام و پسته وجود دارد، سرمایه گذاری در این زمینه موفق خواهد بود؛ زیرا این محصولات نه تنها صادرات دارند، بلکه در بازارهای داخلی نیز تقاضا و ارزش افزوده آنها زیاد است.

فراوری پسته، فراوری بادام و همچنین تولید روغن گردو از جمله مشاغلی هستند که در صورت سرمایه گذاری و راه اندازه، توجیه اقتصادی خواهند داشت؛ زیرا مواد اولیه آنها با کیفیت بالایی در این شهرستان تولید می‌شوند.

روغن گردو یکی از گران‌ترین روغن‌های طبیعی موجود در بازار است. این روغن به‌راحتی دردسترس است و در تمام جهان شناخته‌شده می‌باشد، ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همه‌کاره که خواص فراوانی دارد بهره نمی‌برند، زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم می توان بازار فروش این روغن را گسترده تر کرد. روغن گردو خواص فراوانی دارد که کمک به سلامت قلب و عروق، کمک به کنترل قند خون و دیابت، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان از این دست هستند.

ایجاد واحدهای پسته پاک کنی، شور کردن پسته و تولید خلال پسته، از جمله مشاغل پیشنهادی در زمینه فرآوری پسته است. کره پسته، حلوای پسته و روغن پسته نیز از فرآورده های حاصل از این محصول است که در بین مردم کشور ما رایج نشده است ولی با تبلیغات صحیح می توان بازار فروش خوبی را در خصوص این محصولات داشت.

فراوری بادام می‌تواند یکی از گزینه های شغلی مناسب برای درآمد زایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن ، نمک زدن و یا دودی کردن روی آنها انجام می‌گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بسته بندی و در بازار عرضه می‌شود. همچنین تکه های کوچک مغز بادام نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی استفاده شوند.

شهرستان کاشان یکی از شهرستان هایی است که باغداری در آن عملکرد خوبی داشته و محصولات متنوع و با کیفیتی در این حوزه تولید می‌شوند؛ بنابراین راه اندازی کسب و کارهایی مانند تولید آبمیوه، میوه خشک، چیپس میوه و سایر فراورده های میوه مانند کمپوت، لواشک، کنسانتره، مربا و ... سودآور خواهد بود. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

طبق بررسی های انجام شده، تولید سوسیس و کالباس نیز از جمله مشاغلی است که به سبب گستردگی دامداری، در شهرستان مزیت دارد. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی کافی، چربی، کربوهیدرات و ویتامین است و می توان آن‌ها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود.

با توجه به اینکه کاشت صیفی جات در این شهرستان به صورت گسترده انجام می‌شود، مزیت هایی مانند تولید رب، پودر گوجه و ترشی جات، برنامه های خوبی برای سرمایه گذاری و درآمدزایی هستند که در حال حاضربه صورت سنتی انجام می‌شوند[2].

صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات  است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور موردنیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد. هنچنین یکی دیگر از محصولاتی که از گردو می توان تولید کرد، ترشی گردو است. این ترشی خوشمزه علاوه بر خواص بی نظیر در کاهش سطح کلسترول نیز مفید است. البته لازم به ذکر است با توجه به تولیدات گردو، تهیه ترشی گردو در اولویت بهتری از این حوزه قرار می‌گیرد.

در ادامه نیز می‌توان به مزیت هایی مانند تولید نان محلی، رشته آشی و شیرینی اشاره کرد که در صورت تقاضا و وجود بازار مصرف، ظرفیت های توسعه را خواهند داشت. البته تولید نان محلی در حال حاضر نیز وجود داشته و با توجه به گردشگری بودن منطقه، همچنان پتانسیل های سرمایه گذاری را دارد و در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

با توجه به اینکه تولیدات باغی در این شهرستان به صورت گسترده وجود دارد، سورت و بسته بندی میوه یکی از مشاغلی است که علاوه بر اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. هدف از سورتینگ، دسته بندی و درجه بندی انواع محصول بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد، اشاره کرد.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج در حال آشکار شدن است. با توجه به موارد گفته شده و تولید غلات، خشکبار و حبوبات در این شهرستان، بسته بندی غلات، خشکبار و حبوبات توجیه اقتصادی دارد. البته میزان تولید خشکبار بیشتر از سایر موارد است؛ لذا در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که در صورت کافی نبودن مواد تولیدی، می‌توان مابقی نیاز این واحد ها را از سایر مناطق تامین کرد.

زعفران از دیگر محصولات تولیدی این شهرستان است که ظرفیت و قابلیت مطلوبی برای بسته‌بندی جهت سودآوری و درآمدزایی دارد.[3] زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌ها جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورهای جهان از جمله ایران به عمل می‌آید. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، این محصول ارزشمند به‌صورت فله‌ای به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی شده و نهایتاً به قیمتی بسیار بالاتر عرضه می‌گردد. با توجه به این‌که زمین‌های زیر کشت زعفران در این شهرستان زیاد است، راه اندازی صنعت بسته بندی زعفران صرفه اقتصادی قابل توجهی خواهد داشت.

بررسی های انجام شده نشان می‌دهد ایجاد واحدی برای تولید خوراک دام، فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری است؛ زیرا شهرستان کاشان فاقد چنین واحدی است و در حال حاضر خوراک دام از جمله واردات شهرستان است [4]. مراتع مهمترین بخش از منابع تجدید شونده است که به دلیل پایین بودن هزینه تأمین علوفه از آنها در مقایسه با هزینه تولید علوفه از طریق کشت آبی، فشار زیادی بر آن وارد می شود. با توجه به افزیش دامپروری و پایین بودن ظرفیت تولیدی مراتع، این فشار بیشتر و بیشتر می‌شود و برای جلوگیری از تخریب مراتع باید به فکر منابع غذایی غیر مرتعی آن‌ها بود. با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام تولید شود، هم غذای مورد نیاز در این زمینه تأمین می شود و شهرستان را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. این کار می‌تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.

بسته بندی عسل از جمله مزیت های زود بازده این شهرستان در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی است؛ زیرا با وجود اینکه تولیدات عسل به اندازه بسته بندی صنعتی رسیده است؛ اما همچنان این محصول به صورت خانگی بسته بندی شده و یا عسل تولیدی شهرستان به صورت فله ای به فروش می‌رسد[5]. لازم به ذکر است که تولید کندو نیز از جمله پیشنهادات مطلوب در این زمینه است که به دلیل گستردگی زنبورداری، قابلیت سرمایه گذاری را دارد.

بسته بندی گوشت قرمز از جمله مزیت هایی است که به سبب رونق دامداری، قابلیت سرمایه گذاری و سوددهی را دارد[6]. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند.

با توجه به اینکه تهیه فراورده های میوه مانند چیپس میوه، میوه خشک و ... به صورت سنتی و خانگی انجام می‌شود، بسته بندی این موارد تولیدی، صرفه اقتصادی دارد[7].

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان دامداری و باغداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

تولید برخی از میوه های آجیلی مانند گردو و پسته نیز مزیت هایی مانند فراوری پوست خشکبار را ایجاب می‌کند. امروزه در اکثر صنایع مساله بازیافت پسماندها مورد توجه خاصی قرار گرفته است. صنایع تبدیلی، دیگر مانند گذشته پسماندها را جزء ضایعات به حساب نمی‌آورند و سعی می‌کنند با فرآوری آن‌ها، ارزش افزوده بیشتری برای صنایع خود ایجاد نمایند و همچنین به محیط زیست آسیب کمتری برسانند. یکی از پسماندهایی که اخیرا در کشور ما به شکل محدود مورد توجه قرار گرفته است، مساله پسماندهای حاصل از پوست کنی، فرآوری و بسته بندی خشکبار است. یکی از ساده‌ترین را‌ه‌های فرآوری پوست خشکبار، آسیاب کردن و تبدیل آنها به پودر است. با خرید یک دستگاه آسیاب مناسب جهت انجام این کار می توان پودر بدست آمده را به شکل ماده اولیه سایر صنایع از قبیل تولید خوارک دام وطیور، کاغذ، مقوا، MDF، نئوپان، فیبر، کف‌پوش و لمینیت به فروش رساند. بنابر مطالعات انجام شده قیمت پودر به دست آمده 3 تا 4 برابر قیمت پوست خشکبار است. در صورت نداشتن توان مالی جهت خرید دستگاه آسیاب می‌توان با کارگاه‌‌هایی که دارای این دستگاه‌ها هستند همکاری نموده تا با بستن قرارداد و دریافت مبلغی  این پوست‌ها را آسیاب کرده و پودری شبیه آرد سفید تحویل دهند. نوع دوم فرآوری که در آن نیاز به سرمایه بالاتر و جذب سرمایه گذار است تولید کربن فعال می باشد. کربن فعال ماده‌ای است که برای تصفیه استفاده می‌شود و از آن می‌توان در تصفیه خانه‌های بزرگ آب، صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، صنایع غذایی و دارویی و همچنین پزشکی استفاده کرد. برای تولید هر کیلو کربن فعال به 12 کیلو پوست پسته نیاز است و هم اکنون چین بیشترین صادرات کربن فعال به کشورمان را دارد. متاسفانه در کشور ما بخش زیادی از پوست خشکبار به شکل خام و با قیمت بسیار پایین به دو کشور چین و ترکیه صادر می‌شود[8]. در حالیکه با راه‌اندازی صنایع فرآوری مربوطه، می‌توان از این پتانسیل قدرتمند برای ایجاد کسب و کاری پرسود به عنوان تولید مواد اولیه برای صنایع مختلف بهره برد و از خروج ارز از کشور جلوگیری کرد. از فواید دیگر این صنعت این است که سلولزهای پوست خشکبار می‌تواند جایگزین مناسبی برای چوب درختان و کاهش نیاز به سلولز درختان در صنعت باشد و کمک شایانی به بهبود شرایط زیست‌محیطی و نابودی کمتر جنگل‌های کشورمان نماید.

فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی است که ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه‌گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند. این صنعت در شهرستان کاشان به دلیل سنتی بودن، آنچنان رونق نداشته و غالباً این محصولات ارزشمند به مرکز استان یا استانهای همجوار برای فرآوری ارسال می‌شود. لذا ایجاد یک واحد صنعتی یا واحدهای کوچک نیمه صنعتی ریسندگی و تولید چرم قابل پیشنهاد است. با توجه به اینکه قالی بافی و چرم دوزی از صنایع دستی اصلی این شهرستان و البته کل کشور است و تامین مواد اولیه یعنی نخ و چرم برای این حرفه سرمایه بالایی می خواهد، فعالیت در این حوزه می‌تواند ضمن سودآوری، شهرستان را به خودکفایی برساند و برای جوانان جویای کار ایجاد شغل کند[9] .

در انتها نیز می‌توان به تولید زغال فشرده اشاره کرد که مواد اولیه آن در این شهرستان وجود دارد.

یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، که آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود. با توجه به این که کسب و کار تولید زغال فشرده یک کسب و کار جدید و نو است، راه  برای کارآفرینان تازه کار به این حوزه باز است.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان کاشان نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد. شهرستان کاشان دارای مناطق توریستی و تاریخی بسیار می‌باشد که در کلیه فصول پذیرای گردشگران می‌باشد.

باغ معروف و تاریخی فین باغی که از زمان صفویان اقامتگاه خاندان سلطنتی در شهر کاشان بوده، تپه تاریخی سیلک که در امتداد جاده فین قرار دارد، خانه طباطبایی‌ها، خانه بروجردی‌ها، خانه عباسیان، خانه عامری‌ها(خانه‌ی حاکم کاشان) خانه نقلی حمام سلطان امیر احمد، خانه ی وکیل، معمار، منوچهری، خانه تاریخی احسان، بازار سنتی و بزرگ کاشان، نیاسر و قمصر از جمله جاذبه‌های دیدنی شهرستان کاشان است. با وجود اینکه امکانات گردشگری در اطراف این آثار وجود دارد؛ اما حجم بالای مسافر و استقبال از موارد فوق، گسترش رستوران بومی، اقامتگاه بومگردی، هتل و اقامتگاه، سوغاتی فروشی ها، خدمات استقبال از مسافر و مجتمع های تفریحی و سرگرمی را ایجاب می‌کند.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

مجتمع تفریحی-سرگرمی به تاسیساتی گفته می‌شود که مجموعه ای از واحد های گردشگری ساخته شده است و هر کدام به صورت خود پذیرایی کار می‌کنند. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی،  اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه می‌دهند. همچنین در اکثر این تاسیسات، واحد های ساخته شده‌ی دارای اتاق، مانند هتل، کلبه و ویلا عرضه می‌شود.

 

· دامداری

دامداری در شهرستان کاشان بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود. البته دامداری صنعتی و نیمه صنعتی هم وجود دارد. مردم این شهرستان در زمینه دام سبک بیشتر گوسفند بومی و گوسفند از نژاد افشاری، نائینی و لری بختیاری را پرورش می‌دهند. طبق بررسی‌های انجام شده در زمینه پرورش دام سنگین نیز فعالیت‌هایی انجام‌شده؛ اما مردم بیشتر از دام سبک استقبال می‌کنند؛ لذا پرورش دام سبک در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد. توان گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بالا است، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد، تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره، و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود. با توجه به فروش گوشت و سایر اجزای گوسفند و دست‌یابی به سود بالا، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث‌شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلو زایی، مقاومت در برابر امراض و انگل‌های منطقه و بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.

گوسفند لری بختیاری گونه ای از نژادهای گوسفندان ایرانی است که در ایران زیست بوم دارند و پرورش داده می شوند. همان طور که از اسم این نوع نژاد پیداست، این گوسفندان در مناطق لرنشین ایران و به خصوص منطقه‌ی چهار محال بختیاری پرورش داده می شوند و این استان به عنوان زیست بوم اصلی این گونه گوسفندان زنده محسوب می شود. به طور کلی گوسفند لری بختیاری را جزو دسته های گوسفندان گوشتی می نامند. تمایز گوسفند لری بختیاری نسبت به دیگر نژادهای گوسفندان ایرانی در این است که در پشت دست و پا، حتی جلوی پوزه، دور چشم ها و روی گوش های آن لکه هایی به رنگ قهوه ای تیره یا مشکی دیده می شود.

گوسفند نائینی در دسته گوسفندان گوشتی – پشمی قرار داده می شوند و نامشان از زیستگاهشان نائین در شهر اصفهان گرفته شده است . این گوسفندان از گوسفندان سبک وزن هستند و اهمیتشان به خاطر داشتن پشم مناسب برای قالیبافی و نساجی است . نژادهای نائینی به دلیل جمعیت زیادشان برای تولید گوشت نیز نقش مهمی ایفا می کنند.

در حوزه پرورش دام سنگین نیز مردم بیشتر در زمینه پرورش گاو هلشتاین و پرواربندی گوساله فعالیت دارند. البته پرورش گاو بومی، اسب و شتر نیز به صورت محدود وجود دارد که به دلیل استقبال کمتر در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است. مزایای ورود به عرصه‌ی پرواربندی گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. همچنین برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر، تولید آن اهمیت دارد.

پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را دارد. گوشت شتر منبع بسیار خوبی برای بسیاری از مواد غذایی مهم و مورد نیاز بدن می‌ باشد. این گوشت حاوی پروتئین‌ هایی با ارزش غذایی بالا و تعدادی از ویتامین ‌های مفید و مورد نیاز بدن نظیر ویتامین ‌های گروه B و برخی از عناصر معدنی مهم نظیر آهن ، فسفر و کلسیم است. سازمان ملل متحد شیر شتر را جزو سالم‌ترین شیر حیوانی جهان شمرده است و به ‌دلیل خواص زیاد شیر شتر برخی محققان به آن «طلای سفید بیابان» می‌گویند. در تحقیقات جدید، خواص متعددی برای شیر شتر به‌اثبات رسیده، این تحقیقات بیانگر آن است که پادتن‌های موجود در شیر شتر علاوه بر اینکه موجب ماندگاری طولانی‌تری نسبت به اغلب محصولات لبنی می‌‌شود، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و باعث غلبه سیستم دفاعی بدن در برابر بیماری‌هایی نظیر سرطان، ایدز، آلزایمر، هپاتیت C می‌‌شود و از این نظر شیر شتر ساختار و ‌خصوصیاتی بسیار شبیه شیر انسان دارد.

زنبور داری نیز از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر در برخی از روستا ها وجود داشته و به دلیل وجود مراتع خوب، پتانسیل های لازم برای گسترش را دارد. پرورش زنبور عسل از جمله مشاغلی است که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه‌های رایج در شهرستان کاشان است. تولید اشتغال توسط باغداری بسیار زیاد می‌باشد و به اقتصاد شهرستان و فضای کسب و کار رونق می‌بخشد. کشاورزی و ازجمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است.

شهرستان کاشان رتبه نخست تولید گل محمدی در ایران را به خود اختصاص داده و درآمد حاصل از تولید گل محمدی سالانه مقدار قابل توجهی است. عمده رویش گل‌محمدی در مزارع و گلستان‌های شهرستان کاشان به ترتیب در بخش برزک، قمصر، نیاسر و بخش مرکزی است. صدها سال است که گل محمدی، گل محبوب و دوست‌داشتنی مردم و کشاورزان بوده و هست[10]؛ بنابراین با توجه به اینکه این محصول سازگاری خوبی با شرایط آب و هوایی شهرستان دارد، توسعه آن از جمله برنامه های راهبردی برای توسعه اقتصاد شهرستان است. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارا است.

پسته، گردو و بادام از جمله میوه های آجیلی این شهرستان هستند که با کیفیت بالایی تولید شده و ظرفیت های توسعه و ارز اوری را دارند.

بادام یکی از میوه های سردرختی خشک و از جمله محصولات ارگانیک محسوب می شود. از ویژگی های درخت بادام این است که نسبت به کم آبی مقاوم و نگهداری آن نیز نسبت به سایر درختان آسانتر است. این میوه ی باارزش با قیمت بالایی در بازارفروش، عرضه می شود و توسعه باغات مربوط به آن با درآمدزایی بسیار خوبی روبه رو خواهد بود.

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی است و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می‌کند.

انگور، انار، گیلاس و آلبالو از جمله محصولات باغی این شهرستان هستند که به مقدار زیاد و با کیفیت بالایی تولید می‌شوند؛ بنابراین توسعه کاشت این محصولات که طرفداران زیادی دارند، پیشنهاد می‌شود.

انگور از مهم‌ترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغال‌زایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.

نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.

گلخانه داری از جمله کسب و کار هایی است که در حال حاضر انجام می‌شود و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد. گلخانه های فعال در این شهرستان بیشتر صیفی جاتی مانند خیار و گوجه و گل و گیاه زینتی را پرورش می‌دهند. البته استقبال از گلخانه گل و گیاه زینتی کمتر است؛ لذا در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد. همچنین با توجه به واردات مرکبات و پتانسیل شهرستان در احداث گلخانه، احداث گلخانه تولید مرکبات، توجیه اقتصادی خواهد داشت.[11]

کاشت صیفی جات و سبزیجات نیز در فضای باز وجود داشته و باتوجه به بازار فروش و تقاضای مصرف، پتانسیل توسعه را دارد. البته تولید این محصولات در اولویت‌های آخر این حوزه قرار می‌گیرد.

پرورش قارچ نیز از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر توسط برخی از افراد شهرستان انجام می‌شود و پتانسیل های لازم برای توسعه و اشتغالزایی را دارد. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد.

با توجه به اینکه باغات برخی از میوه ها مانند آلوچه، سیب، زردآلو و هلو در این شهرستان وجود دارد، توسعه این موارد نیز از جمله گزینه های شغلی مناسب برای اشتغالزایی و سوددهی است؛ زیرا کیفیت خوبی دارند و با اقلیم شهرستان سازگار هستند. البته تولید این محصولات نسبت به محصولات قبلی مزیت پایین‌تری دارند. کاشت محصولات جالیزی مانند خربزه و هندوانه به صورت دیمی و آبی در این شهرستان موفق بوده و با اقلیم و شرایط آب و هوایی سازگار است؛ لذا توسعه و گسترش آنها از جمله کسب و کار های خوب در حوزه باغداری به شمار می‌رود که قابلیت سرمایه گذاری را دارد. لازم به ذکر است تولید این محصولات به آب زیادی نیاز دارد و برای ورود به این حرفه باید این نکته را در نظر گرفت.

در انتها نیز می‌توان به توسعه کاشت آلوئه ورا اشاره کرد که تاکنون عملکرد خوبی داشته و مورد استقبال واقع شده است. گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماری‌ها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مرفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرما بسیار حساس هستند به طوریکه در دمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملا خشک باشد. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کاشت این گیاه توصیه می شود. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید می‌باشد و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد.

زعفران یکی از محصولات با ارزش حوزه زراعت است که کشت آن در برخی از نقاط شهرستان انجام می‌شود و همچنان هم پتانسیل توسعه در سطح شهرستان را دارد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

اقلیم شهرستان کاشان یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی مانند بیدمشک، نعنا، کاسنی و ... است. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به گونه‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت، مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند نخود و لوبیا، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

گندم و جو از جمله محصولات استراتژیک این شهرستان هستند که در حال حاضر در برخی از مناطق کشت می‌شوند و با توجه به سازگاری با شرایط جوی شهرستان، پتانسیل افزایش کشت و سوددهی را دارند. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود و در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

با توجه به اینکه کشت پیاز در حال حاضر در این شهرستان وجود دارد، توسعه سطح زیر کشت آن سودآور خواهد بود. پياز محصولی است که به صورت یک‌ساله كشت می‌شود. این گیاه متعلق به فصل خنک است و بهترین دما برای جوانه زدن بذر پیاز 18 درجه سانتی‌گراد و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سانتی‌گراد است. این محصول از محصولاتی است که به‌عنوان چاشنی و طعم‌دهنده در اکثر غذاها استفاده می‌شود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی است؛ بنابراین بازار مصرف خوبی داشته و توسعه آن توجیه اقتصادی دارد.

پنبه نیز از محصولات زراعی دیگری است که در این شهرستان کشت می شود و می توان نسبت به توسعه کشت آن اقدام کرد. این گیاه گرمادوست می‌باشد و رشد و نمو آن بستگی زیادی به دما دارد و هرگز نباید با یخبندان و سرمای شدید مواجه گردد که این شرایط در برخی از نقاط شهرستان کاشان فراهم است. البته این گیاه به شوری مقاوم است و در اغلب خاک‌های زراعی می‌توان آن را کشت نمود، اما خاک‌های رسوبی و جلگه‌ای عمیق با مواد آلی کافی و زهکشی طبیعی، مناسب‌تر هستند. پنبه، به طلای سفید مشهور است. الیاف پنبه یکی از مهم‌ترین الیاف طبیعی برای تهیه نخ و پارچه به شمار می‌رود و محصولات آن علاوه بر ویژگی‌هایی چون استحکام، دوام، رنگ‌پذیری، قابلیت شستشو، اتو پذیری، قابلیت جذب گرما و تبادل هوا، موجبات آرامش روحی و احساس مثبت را در انسان فراهم می‌آورد. لازم به ذکر است کشت پنبه در مناطقی پیشنهاد می‌شود که مشکل کم‌آبی وجود نداشته باشد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد.

طبق بررسی های انجام شده در حوزه طیور، پرورش بوقلمون و بلدرچین، می‌تواند یکی از کسب و کار های پر سود باشد؛ زیرا در حال حاضر به صورت نیمه صنعتی انجام می‌شود و بازدهی خوبی داشته است؛ بنابراین پتانسیل های لازم برای سرمایه گذاری را دارد. گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

پرورش شترمرغ و کبک نیز از جمله پتانسیل های شهرستان است که در حال حاضر انجام می‌شود و جوابدهی خوبی داشته است؛ لذا در صورت بازاریابی و فرهنگ سازی برای مصرف سوددهی قابل توجهی خواهند داشت. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

توسعه پرورش پرندگان زینتی نیز از دیگر مزیت های این حوزه است که در صورت وجود بازار مصرف، توجیه اقتصادی خواهد داشت. پرورش پرندگان زینتی به دلیل مزایایی از قبیل درآمدزایی بالا، بازار عرضه و تقاضای خوب، کم دردسر بودن پرورش در مقایسه با سایر ماکیان و نیاز به سرمایه و تجهیزات پایین توانسته مقبولیت گسترده‌ای را در بین افراد جامعه پیدا کند. این قبیل از کسب‌وکارها به‌خوبی توانسته‌اند زمینه‌ساز ظهور فرصت‌های شغلی درآمدزا و زودبازده باشند. در همین راستا پرورش‌دهنده با اجرا و پیاده‌سازی طرح پرورش پرندگان زینتی می‌تواند در کنار اشتغال‌زایی و به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصادی منطقه به سود دلخواه خود هم‌دست یابد.

پرورش مرغ گوشتی از جمله مواردی است که به صورت صنعتی و گسترده در کاشان انجام شده و مازاد محصول به سایر مناطق فرستاده می‌شود؛ بنابراین کار کردن در این حوزه تنها در صورت وجود تقاضا امکان پذیر است.[12] گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی کشور است. اما در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی کشور استفاده شود. در شهرستان کاشان تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد.

طبق برسی های انجام شده، تولید پوشاک گزینه شغلی مناسبی برای سرمایه گذاری است؛ زیرا واحد های موجود عملکرد خوبی داشته اند؛ اما کفاف نیاز شهرستان را نمی‌دهند و بخشی از پوشاک از جمله واردات است[13].

یکی از امتیازات شهرستان کاشان برخورداری از معادن سنگ تراورتن، باریت و مرمر، سیمان، گچ، مس، سولفات، اهن، نمک طعام و ... است. استخراج از این معادن در حال حاضر انجام می‌شود؛ اما متاسفانه برخی از آنها فراوری نشده و به صورت خام به سایر مناطق فرستاده می‌شود؛ لذا فراوری معدن از جمله کسب و کار های پرسود قلمداد می‌شود.[14]

در ادامه نیز می‌توان به احداث واحد هایی برای تولید مصالح ساختمانی، آجر و کاشی و سرامیک اشاره کرد؛ زیرا موارد مذکور، از تولیدات مورد نیاز مردم کاشان است و زیرساخت های سرمایه گذاری در این شهرستان را دارند[15].

در شهرستان کاشان تعداد زیادی شهرک صنعتی وجود دارد که بیشتر آنها در زمینه تولید فرش مشغول هستند. همچنین کارخانه های تولید چینی، کاشی و سرامیک، لبنیات، گالوانیزه، پمپ، مس، لنت خودرو، کارتن و سبد، خودرو(سایپا)، مصالح ساختمانی، سیمان، کنسرو ماهی، قطعات خودرو و ... در داخل و خارج این شهرک ها فعال و موفق هستند[16].

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

فرش دستباف اكنون زنده ترين صنايع دستي شهرستان كاشان است كه بيشتر از ساير صنايع دستي اين منطقه در كانون توجه است. قالي كاشان، در ميان هنرهاي دستي و به خصوص فرش دستباف جايگاه ويژه و منحصر به فردي دارد. شهرت بافندگان و تنوع نقشه ها و طرح هاي قالي كاشان از جمله امتيازهاي قالي اين شهر است، از جمله نقشه هاي قالي كاشان مي‌ توان از ترنج و محراب، محتشم كاشان، گلداني و درختي كاشان، شكارگاه، حيواني، بته‌ جقه ‌اي و سجاده ‌اي كاشان نام برد. با توجه به موارد گفته شده، توسعه قالی بافی از جمله کسب و کار های سودده و اشتغالزا به شمار می‌رود[17]. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد. گليم بافي و جاجیم بافی نیز از دیگر مشاغلی است که توسط برخی از مردم شهرستان انجام می‌شود و در صورت تأمین بازار مصرف، قابلیت توسعه را دارند. البته این مشاغل در اولویت‌های پایین‌تر این رسته قرار می‌گیرند.

گیوه دوزی نیز از جمله هنرهای کهن این شهرستان بوده که همچنان هم طرفداران خود را داشته و قابل گسترش است. «گیوه نَشَلجی[18]» یکی از معروف‌ترین صنایع دستی منطقه کاشان است. 

تولید مصنوعات چرمی نیز از جمله مشاغلی است که به صورت کارگاهی در شهرستان در حال انجام است و از جمله گزینه های شغلی مناسب برای سرمایه گذاری می‌باشد.

هنر سفالگری در واقع یکی از ارزشمندترین هنرها و صنایع دستی کاشان به شمار می رود که زیر ساخت های گسترش را دارد. هنر سفالگری، فرصت مناسبی را برای کسب تجربه ها و مهارت های جدید در زندگی افراد فراهم می آورد و با ورود به این صنعت می توان از مزایای بی نظیر این هنر برای سنین مختلف بهره مند شد.

مخمل‌بافی، شربافی و زربافی از دیگر مشاغل موجود در شهرستان است که به شرط تولید محصولات متنوع و باکیفیت و بازاریابی مناسب قابلیت توسعه را دارد.

در انتها نیز می‌توان به مزیت هایی مانند گلدوزی و معرق کاری اشاره کرد که در حال حاضر توسط برخی از بانوان انجام شده و در صورت بازار یابی و تبلیغات گسترده، قابل سرمایه‌گذاری است.

 

· شیلات

برخی از مردم شهرستان به کسب‌وکار پرورش ماهی مشغول هستند و در این زمینه چند استخر پرورش ماهی قزل آلا، ماهی تیلاپیا و ماهیان زینتی نیز وجود دارد. در صورت تامین منابع آبی کار کردن در حوزه پرورش ماهی پیشنهاد می‌شود. ورود به این حرفه، علاوه بر اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم  و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و می‌توان از آب‌های شهری برای تولید آنها استفاده کرد.

از اهداف توسعه تکثیر و پرورش ماهی تیلاپیا، افزایش تولید داخلی، خودکفایی، توسعه پایدار و ایجاد اشتغال است. با توجه به ویژگی‌های برتر ماهی تیلاپیا ازجمله رژیم غذایی مناسب (که غالباً گیاهخوار، پوده‌خوار و پلانکتون خوار است)، سازگاری خیلی بالا با اکوسیستم‌های مختلف و مقاومت بالا در برابر بیماری‌ها، می‌تواند به‌عنوان گونه‌ای توجیه‌پذیر، برای ایجاد اشتغال محسوب شود. تراکم‌پذیری و دوره زمانی کم برای پرورش ماهی تیلاپیا از دیگر مزیت‌های اقتصادی این‌گونه است. برای پرورش این ماهی باید استان های مربوطه مجوز داشته باشند. در حال حاضر بیشتر، پرورش این ماهی برای کاهش واردات آن است که در صورت افزایش تولید و خودکفایی می توان روی صادرات آن نیز حساب کرد.

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	باغداری	زراعت	طیور	شیلات	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنعت	صنایع دستی	خدمات
1	پرورش گوسفند بومی(1)	احداث باغ پسته(1)	کشت زعفران(1)	پرورش بوقلمون(1)	پرورش ماهی قزل آلا(1)	فراوری انار(1)		بسته بندی خشکبار(1)	فراوری معادن(1)	قالی بافی(1)	احداث رستوران بومی(1)
2	پرورش گوسفند افشاری(1)	احداث باغ بادام(1)	کشت گیاهان دارویی(1)	پرورش بلدرچین(1)	پرورش ماهیان زینتی(1)	فراوری انگور(1)		سورت و بسته بندی میوه(1)	تولید پوشاک(1)	گیوه دوزی(2)	احداث اقامتگاه بومگردی(1)
3	پرورش گوسفند لری بختیاری(1)	احداث باغ گردو(1)	کشت حبوبات(2)	پرورش شترمرغ(2)	پرورش ماهی تیلاپیا(1)	گلاب گیری(1)		تولید خوراک دام(1)	تولید مصالح ساختمانی(2)	گلیم بافی(2)	احداث هتل و اقامتگاه(1)
4	پرورش گوسفند نائینی(1)	کاشت گل محمدی(1)	کشت گندم(3)	پرورش کبک(2)		فراوری گیاهان دارویی(1)		بسته بندی زعفران(1)	تولید آجر(2)	تولید مصنوعات چرمی(2)	احداث مغازه سوغاتی فروشی(1)
5	پرورش گاو هلشتاین(2)	احداث باغ آلبالو(2)	کشت جو(3)	پرورش پرندگان زینتی(2)		تولید خشکبار(1)		بسته بندی عسل(2)	تولید کاشی و سرامیک(2)	سفالگری(2)	ایجاد خدمات استقبال از مسافران(1)
6	پرواربندی گوساله(2)	احداث باغ انگور(2)	کشت پیاز(4)	پرورش مرغ گوشتی(3)		فراوری بادام(2)		بسته بندی فراورده های میوه(2)		جاجیم بافی(2)	احداث مجتمع تفریحی سرگرمی(1)
7	زنیورداری(3)	احداث باغ گیلاس(2)	کشت پنبه(5)			فراوری پسته(2)		تولید کندو(2)		مخمل بافی(3)
8	پرورش گاو بومی(3)	احداث باغ انار(2)				تولید روغن گردو(2)		بسته بندی گوشت(2)		شربافی(3)
9	پرورش اسب(3)	پرورش قارچ(3)				تولید ترشی گردو(2)		بسته بندی حبوبات(2)		زری بافی(3)
10	پرورش شتر(3)	احداث گلخانه صیفی جات(3)				تولید میوه خشک(2)		بسته بندی غلات(3)		گلدوزی(4)
11		احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(4)				تولید چیپس میوه(2)		تولید و بسته بندی کمپوست(3)		معرق کاری(4)
12		احداث گلخانه مرکبات(4)				تولید آبمیوه(2)		فراوری پوست دام(3)
13		احداث باغ هلو(4)				تولید سایر فراورده های میوه(2)		فراوری پوست خشکبار(3)
14		احداث باغ سیب(4)				تولید سوسیس و کالباس(3)		تولید کود پسته(4)
15		احداث باغ آلوچه(4)				تولید ترشی جات(3)		تولید زغال فشرده(4)
16		احداث باغ زردآلو(4)				تولید رب گوجه(3)
17		کاشت صیفی جات(4)				تولید پودر گوجه(3)
18		کاشت سبزی جات(5)				تولید نان محلی(3)
19		کاشت هندوانه(5)				تولید رشته آشی(4)
20		کاشت خربزه(5)				شیرینی پزی(5)
21		کاشت آلوئه ورا(5)

 

در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌است. در هريک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1 تا 5 اولويت‌بندي شده‌اند(مزیت‌ها براساس اهمیت رسته‌ها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.)

 

 

 

 

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	باغداری	زراعت	طیور	شیلات	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنعت	صنایع دستی	خدمات
1	پرورش گوسفند بومی(1)	احداث باغ پسته(1)	کشت زعفران(1)	پرورش بوقلمون(1)	پرورش ماهی قزل آلا(1)	فراوری انار(1)		بسته بندی خشکبار(1)	فراوری معادن(1)	قالی بافی(1)	احداث رستوران بومی(1)
2	پرورش گوسفند افشاری(1)	احداث باغ بادام(1)	کشت گیاهان دارویی(1)	پرورش بلدرچین(1)	پرورش ماهیان زینتی(1)	فراوری انگور(1)		سورت و بسته بندی میوه(1)	تولید پوشاک(1)	گیوه دوزی(2)	احداث اقامتگاه بومگردی(1)
3	پرورش گوسفند لری بختیاری(1)	احداث باغ گردو(1)	کشت حبوبات(2)	پرورش شترمرغ(2)	پرورش ماهی تیلاپیا(1)	گلاب گیری(1)		تولید خوراک دام(1)	تولید مصالح ساختمانی(2)	گلیم بافی(2)	احداث هتل و اقامتگاه(1)
4	پرورش گوسفند نائینی(1)	کاشت گل محمدی(1)	کشت گندم(3)	پرورش کبک(2)		فراوری گیاهان دارویی(1)		بسته بندی زعفران(1)	تولید آجر(2)	تولید مصنوعات چرمی(2)	احداث مغازه سوغاتی فروشی(1)
5	پرورش گاو هلشتاین(2)	احداث باغ آلبالو(2)	کشت جو(3)	پرورش پرندگان زینتی(2)		تولید خشکبار(1)		بسته بندی عسل(2)	تولید کاشی و سرامیک(2)	سفالگری(2)	ایجاد خدمات استقبال از مسافران(1)
6	پرواربندی گوساله(2)	احداث باغ انگور(2)	کشت پیاز(4)	پرورش مرغ گوشتی(3)		فراوری بادام(2)		بسته بندی فراورده های میوه(2)		جاجیم بافی(2)	احداث مجتمع تفریحی سرگرمی(1)
7	زنیورداری(3)	احداث باغ گیلاس(2)	کشت پنبه(5)			فراوری پسته(2)		تولید کندو(2)		مخمل بافی(3)
8	پرورش گاو بومی(3)	احداث باغ انار(2)				تولید روغن گردو(2)		بسته بندی گوشت(2)		شربافی(3)
9	پرورش اسب(3)	پرورش قارچ(3)				تولید ترشی گردو(2)		بسته بندی حبوبات(2)		زری بافی(3)
10	پرورش شتر(3)	احداث گلخانه صیفی جات(3)				تولید میوه خشک(2)		بسته بندی غلات(3)		گلدوزی(4)
11		احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(4)				تولید چیپس میوه(2)		تولید و بسته بندی کمپوست(3)		معرق کاری(4)
12		احداث گلخانه مرکبات(4)				تولید آبمیوه(2)		فراوری پوست دام(3)
13		احداث باغ هلو(4)				تولید سایر فراورده های میوه(2)		فراوری پوست خشکبار(3)
14		احداث باغ سیب(4)				تولید سوسیس و کالباس(3)		تولید کود پسته(4)
15		احداث باغ آلوچه(4)				تولید ترشی جات(3)		تولید زغال فشرده(4)
16		احداث باغ زردآلو(4)				تولید رب گوجه(3)
17		کاشت صیفی جات(4)				تولید پودر گوجه(3)
18		کاشت سبزی جات(5)				تولید نان محلی(3)
19		کاشت هندوانه(5)				تولید رشته آشی(4)
20		کاشت خربزه(5)				شیرینی پزی(5)
21		کاشت آلوئه ورا(5)

 

راهنما:

(1): مزیت‌هایی که در اولویت اول قرار دارند.

(2): مزیت‌هایی که در اولویت دوم قرار دارند.

(3): مزیت‌هایی که در اولویت سوم قرار دارند.

(4): مزیت‌هایی که در اولویت چهارم قرار دارند.

(5): مزیت‌هایی که در اولویت پنجم قرار دارند.

 

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل	مزیت
گلاب گیری	1
فراوری انگور	2
تولید خشکبار	3
بسته بندی خشکبار	4
پرورش گوسفند افشاری و گوسفند لری بختیاری	5
پرورش گوسفند بومی و گوسفند نائینی	6
احداث رستوران بومی	7
احداث مغازه سوغاتی فروشی	8
احداث باغ پسته	9
کشت زعفران	10
احداث باغ گردو	11
پرورش بوقلمون	12
فراوری معدن	13
قالی بافی	14
فراوری انار	15
فراوری گیاهان دارویی	16
تولید خوراک دام	17
سورت و بسته بندی میوه	18
کشت گل محمدی	19
پرورش ماهی قزل آلا	20
بسته بندی زعفران	21
احداث اقامتگاه بومگردی	22
فراوری بادام	23
احداث باغ بادام	24
بسته بندی عسل	25
احداث باغ گیلاس	26
پرورش گاو هلشتاین	27
پرواربندی گوساله	28
گیوه دوزی	29
سفالگری	30
پرورش بلدرچین	31
تولید پوشاک	32
احداث هتل و اقامتگاه	33
کشت گیاهان دارویی	34
فراوری پسته	35
جاجیم بافی	36
بسته بندی گوشت قرمز	37
تولید کندو	38
تولید مصنوعات چرمی	39
احداث باغ انگور	40
ایجاد خدمات استقبال از مسافران	41
پرورش شترمرغ	42
پرورش ماهی تیلاپیا	43
کشت حبوبات	44
بسته بندی حبوبات	45
گلیم بافی	46
احداث باغ آلبالو	47
احداث گلخانه صیفی جات	48
تولید مصالح ساختمانی	49
زنبورداری	50