>

لنجان

شهرستان" لنجان" به مساحت 1172 کیلومتر در غرب استان اصفهان، در فاصله‌ی 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان اصفهان واقع شده و در حدود 1/1 وسعت این استان را در بر می گیرد. ارتفاع متوسط این شهرستان از سطح دریا 1700 متر می‌باشد. این شهرستان از شرق به شهرستان فلاورجان از شمال شرق به شهرستان نجف‌آباد از شمال به شهرستان تیران و کرون از غرب به شهرستان شهرکرد و شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری و از جنوب به شهرستان مبارکه محدود می‌شود. شهرستان لنجان شامل ۴ شهر بیش از سی روستا در قالب سه بخش مرکزی و بخش باغ‌بهادران و بخش فولادشهر می‌باشد.شهرهای شهرستان لنجان عبارتند از: زرین‌شهر، فولادشهر، باغ بهادران، چمگردان، سده لنجان، ورنامخواست، زاینده‌رود و باغشاد.

به سبب آنكه شهرستان لنجان در حد فاصل نواحي نيمه خشك اصفهان و نيمه مرطوب چهارمحال و بختياري قرار گرفته، وضعيت آب و هوايي آن از غرب به شرق تغييرات زيادي را تجربه مي كند. به طوری که از غرب به شرق ميانگين بارندگي كاهش و ميانگين درجه حرارت افزايش مي يابد.

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان لنجان در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲۶۲،۹۱۲ نفر بوده‌است که پر جمعیت‌ترین شهر در شهرستان، فولادشهر با جمعیت ۸۸،۴۲۶ نفر می باشد.

شهرستان لنجان به خاطر داشتن طبیعتی زیبا و جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی برجای مانده از دوران کهن، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب کرده است. پل کله، آبشار شاه کولاک، گردنه رخ، دهکده ساحلی زاینده رود، ویلاهای ساحلی باغ بهادران، مجموعه تفریحی و قایقرانی ذوب آهن، منطقه گردشگری سعید آباد، منطقه گردشگری باغ بهادران، منطقه گردشگری برنجکان، بافت تاریخی و دیدنی روستای خشوئیه و... از جمله معروف ترین جاذبه های گردشگری شهرستان لنجان هستند. همچنین صنایع دستی منسوب به این منطقه منبت و معرق روی چوب، نقاشی روی ظروف مینایی، گلیم بافی، چاپ قلمکار، قلمزنی، قالی بافی هستند.

مزیت های منطقه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان لنجان ارائه‌شده‌است.

                                      

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. صنایع غذایی
2. صنایع تبدیلی و تکمیلی
 3. دامداری
4. زراعت
5. باغداری
6. طیور
7. صنایع دستی
8. خدمات
9. شیلات
10. صنعت

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

همانطوریکه در ادامه بیان شده، برنج یکی از محصولات زراعی در شهرستان لنجان است. میزان تولید برنج در شهرستان به حدی است که می‌توان واحدی برای فراوری و تولید آرد برنج در این شهرستان احداث کرد. آرد برنج با آسیاب کردن دانه های شکسته غیر قابل ارائه به بازار، تولید می شود. آرد تولیدی این فرایند یا همان آرد برنج جایگزین بسیار خوبی برای آرد گندم جهت استفاده افرادی که هضم گلوتن در دستگاه گوارش آنها باعث سوء‌هاضمه می‌شود، می باشد.[1]

در شهرستان لنجان گیاهان دارویی خودرو وجود دارد و همچنین در سال های اخیر کشت این محصولات نیز رو به افزایش بوده است، در نتیجه فرآوری آنها دارای مزیت خواهد بود. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت بالای تولید گیاهان دارویی در شهرستان لنجان و همچنین سهولت صادرات این محصولات به شهرها و کشورهای دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید.

عمده ترین تولیدات باغی شهرستان لنجان گردو، بادام و انگور است و معمولا بخشی ازاین محصولات به صورت خام فروخته و بخش دیگر نیز خراب و دور ریخته می شوند، با توجه به اینکه محصولات فراوری شده این میوه بازار مصرف خوبی دارند، در نتیجه فراوری این محصولات بخصوص بادام و گردو به دلیل بازار مصرف بیشتر در استانهای اطراف، دارای مزیت خواهد بود.

روغن گردو یکی از گران‌ترین روغن‌های طبیعی موجود در بازار است. این روغن به‌راحتی دردسترس است و در تمام جهان شناخته‌شده می‌باشد، ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همه‌کاره که خواص فراوانی دارد بهره نمی‌برند، زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم می توان بازار فروش این روغن را گسترده تر کرد. روغن گردو خواص فراوانی دارد که کمک به سلامت قلب و عروق، کمک به کنترل قند خون و دیابت، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان از این دست هستند. یکی دیگر از محصولاتی که از گردو می توان تولید کرد، ترشی گردو است. این ترشی خوشمزه علاوه بر خواص بی نظیر در کاهش سطح کلسترول نیز مفید است.

فراوری بادام می‌تواند یکی از گزینه های شغلی مناسب برای درآمد زایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن ، نمک زدن و یا دودی کردن روی آنها انجام می‌گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بسته بندی و به بازار عرضه می‌شوند. همچنین تکه های کوچک مغز نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی استفاده شوند.

تولید کشمش و شیره ی انگور به صورت خانگی در شهرستان انجام می شود و معمولا این تولیدات در داخل شهرستان و استان بازار فروش دارند. انگور تولید شده در شهرستان زیاد است و با توجه به حجم تولیدات می توان واحدی برای فرآوری این محصول ایجاد و محصولاتی نظیر کشمش، شیره، آبغوره و سرکه تولید کرد.

تهیه چیپس میوه و میوه خشک به دلیل فراوانی تولید میوه‌های باغی در شهرستان مزیت دارد. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

میزان تولید گوجه فرنگی در شهرستان لنجان بسیار زیاد است و معمولا به صورت خانگی از آن تولید رب گوجه فرنگی می کنند. ایجاد واحدی برای تولید رب و پودر گوجه فرنگی در شهرستان مزیت دارد. با تولید این محصولات و ایجاد بازار فروش مناسب در خارج از شهرستان می توان به سوددهی خوبی رسید.

صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی نظیر تولید چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی نیز دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

در اولویت های پایین تر، احداث واحدی برای تولید ترشی دارای مزیت است. ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور مورد نیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند؛ بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

میزان تولید گندم در شهرستان به حدی است که بتوان واحدهایی برای فرآوری این محصول ایجاد کرد. از جمله فعالیت هایی که می‌توان در زمینه فراوری گندم انجام داد، تولید نان محلی شاته( نانی شبیه به تافتون که نازک تر است و به صورت خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد.) نان صنعتی و نان فانتزی است[2].

امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایه‌ای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده‌است.

میزان تولید ذرت دانه ای و حبوبات به حدی است که بتوان واحدی برای تولید کنسرو این محصولات در شهرستان ایجاد کرد. در شرایط کنونی جامعه، بازار استفاده از غذاهای کنسرو شده بسیار پر رونق است و این قبیل غذاها به دلیل داشتن مزایایی همچون حفظ حالت طبيعي مواد غذايي، قيمت مناسب، نگهداري طولاني و آسان، در دسترس بودن، تنوع، صرفه‌جويي در زمان بسیار مورد توجه هستند.

تولید دانه های روغنی در شهرستان به حدی است که احداث یک واحد روغن کشی برای کاهش هزینه های حمل این محصولات به مناطق دیگر، ضروری است.

ژل رویال، ماده‌ای بسیار مغذی و نیرو بخش و در واقع به عنوان غنی ترین ماده مغذی بیولوژیک شناخته شده است. ارزش افزوده بالای تولید ژل رویال زنبور عسل در بازارهای جهانی سبب شده تا تولید این محصول با ارزش در دستور کار صنایع غذایی  قرار گیرد. میکروب کشی، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از فشار خون، ضدسرطان بودن و کمک به جوانی و شادابی پوست از جمله خواص این ژل است.

تولید نبات و آبنبات در شهرستان لنجان انجام می شود و معمولا این محصولات در استان های اطراف نیز بازار مصرف خوبی دارند، درنتیجه احداث واحدی برای این تولیدات دارای مزیت خواهد بود.

تولید لبنیات در شهرستان به صورت سنتی و صنعتی انجام می گیرد و میزان تولید شیر به اندازه‌ای است که می‌توان به صورت نیمه صنعتی و صنعتی برای تولید لبنیات در شهرستان اقدام کرد.[3] البته باید توجه داشت برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

در اولویت های پایین تر، تولید قره قوروت و بستنی به دلیل داشتن بازار مصرف در داخل شهرستان و استان و همچنین استان های اطراف دارای مزیت خواهد بود[4].

تولید گوشت قرمز در شهرستان لنجان به اندازه ای است که می‌توان برای فراوری آن و تولید سوسیس و کالباس فعالیت کرد. تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. البته تولید این محصول علاوه بر ایجاد بازار مصرف در داخل استان، باید خارج از استان نیز بازار فروش مناسب را ایجاد کرد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد. با توجه به اینکه در شهرستان لنجان نیز سالانه حجم زیادی محصولات زراعی و باغی تولید می‌شود؛ فرآوری این محصولات می‌تواند باعث اشتغالزایی و افزایش سطح درآمد مردم این منطقه شده و درنهایت موجبات توسعه اقتصادی کشور را فراهم آورد.

میزان گوشت قرمز تولید شده در شهرستان لنجان به حدی است که علاوه بر تامین نیاز شهرستان، به صورت فله‌ای به شهرستان‌های دیگر نیز ارسال می‌شود[5]. برای حفظ خاصیت گوشت و ایجاد ارزش افزوده مناسب راه‌اندازی کسب‌وکار بسته‌بندی گوشت مزیت دارد. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند.

با توجه به تولید خشکبار در شهرستان، فرآوری پوست آن‌ها دارای مزیت است. امروزه در اکثر صنایع مساله بازیافت پسماندها مورد توجه خاص قرار گرفته است. صنایع تبدیلی، دیگر مانند گذشته پسماندها را جزء ضایعات به حساب نمی‌آورند و سعی می‌کنند با فرآوری آن‌ها، ارزش افزوده بیشتری برای صنایع خود ایجاد نمایند و همچنین به محیط زیست آسیب کمتری برسانند. یکی از پسماندهایی که اخیرا در کشور ما به شکل محدود مورد توجه قرار گرفته است، مساله پسماندهای حاصل از پوست کنی، فرآوری و بسته بندی خشکبار است. یکی از ساده‌ترین را‌ه‌های فرآوری پوست خشکبار، آسیاب کردن و تبدیل آنها به پودر است. با خرید یک دستگاه آسیاب مناسب جهت انجام این کار می توان پودر بدست آمده را به شکل ماده اولیه سایر صنایع از قبیل تولید خوارک دام وطیور، کاغذ، مقوا، MDF، نئوپان، فیبر، کف‌پوش و لمینیت به فروش رساند. بنابر مطالعات انجام شده قیمت پودر به دست آمده 3 تا 4 برابر قیمت پوست خشکبار است. در صورت نداشتن توان مالی جهت خرید دستگاه آسیاب می‌توان با کارگاه‌‌هایی که دارای این دستگاه‌ها هستند همکاری نموده تا با بستن قرارداد و دریافت مبلغی  این پوست‌ها را آسیاب کرده و پودری شبیه آرد سفید تحویل دهند. نوع دوم فرآوری که در آن نیاز به سرمایه بالاتر و جذب سرمایه گذار است تولید کربن فعال می باشد. کربن فعال ماده‌ای است که برای تصفیه استفاده می‌شود و از آن می‌توان در تصفیه خانه‌های بزرگ آب، صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، صنایع غذایی و دارویی و همچنین پزشکی استفاده کرد. برای تولید هر کیلو کربن فعال به 12 کیلو پوست پسته نیاز است و هم اکنون چین بیشترین صادرات کربن فعال به کشورمان را دارد. متاسفانه در کشور ما بخش زیادی از پوست خشکبار به شکل خام و با قیمت بسیار پایین به دو کشور چین و ترکیه صادر می‌شود[6]. در حالیکه با راه‌اندازی صنایع فرآوری مربوطه، می‌توان از این پتانسیل قدرتمند برای ایجاد کسب و کاری پرسود به عنوان تولید مواد اولیه برای صنایع مختلف بهره برد و از خروج ارز از کشور جلوگیری کرد. از فواید دیگر این صنعت این است که سلولزهای پوست خشکبار می‌تواند جایگزین مناسبی برای چوب درختان و کاهش نیاز به سلولز درختان در صنعت باشد و کمک شایانی به بهبود شرایط زیست‌محیطی و نابودی کمتر جنگل‌های کشورمان نماید.

آمار تعداد دام‌ها در این شهرستان هر روز در حال افزایش است و هر سال نسبت به سال گذشته به مقدار بیشتری علوفه و خوراک دام در این شهرستان نیاز است؛ بنابراین احداث واحدهای صنعتی تولید خوراک دام از مزیت‌های قابل سرمایه‌گذاری می‌باشد. با اجرای طرح‌هایی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام تولید شود، هم غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و شهرستان را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.

به دلیل رونق دامداری در شهرستان، راه‌اندازی کسب‌وکار فراوری پوست دام پیشنهاد می‌شود. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم‌دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود مناسبی را نیز نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام در این شهرستان فرآوری نمی‌شود.

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

به دلیل وجود دام زیاد در شهرستان، تولید پودر خون از مشاغل پیشنهادی می‌باشد. پودر خون به عنوان منبع پروتئین و اسیدهای امینه در تغذیه دام، طیور و آبزیان استفاده می‌شود.

یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، ولی آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود. با توجه به این که کسب و کار تولید زغال فشرده یک کسب و کار جدید و نو است، راه  برای کارآفرینان تازه کار به این حوزه باز است.

بسته‌بندی عسل در حال حاضر به صورت سنتی در شهرستان انجام می‌شود. میزان تولید عسل در لنجان به حدی است که راه‌اندازی کسب‌وکار بسته‌بندی عسل به صورت صنعتی قابل سرمایه‌گذاری است. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان نسبتاً طولانی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بسته‌بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند.

باتوجه به تغییر سبک زندگی مردم و گرایش افراد به سمت استفاده از محصولات بسته‌بندی شده و همچنین تولید حبوبات و خشکبار به میزان کافی در شهرستان، بسته‌بندی خشکبار و حبوبات مزیت دارد.

میزان میوه های تولید شده در شهرستان بسیار بالا است و معمولا به صورت فله ای به فروش می رسند، در صورتیکه می توان انها را سورت و درجه بندی کرد و براساس کیفیت به فروش رساند. سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. هدف از سورتینگ، دسته بندی و درجه بندی انواع محصول بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد، اشاره کرد.

با توجه به حجم تولید محصولات زراعی در شهرستان، ایجاد واحد بوجاری محصولات دارای مزیت است. در واقع بوجاری عملی است که طی آن دانه‌های انواع غلات مانند گندم، جو، برنج و... از پوست و ساقه آن جدا می‌شوند. همچنین در حین این عملیات انواع بذر علف‌های هرز، تخم حشرات و انواع آفت‌ها از آن‌ها زدوده می‌گردد.

در پایان لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· دامداری

دامداری یکی از مشاغل رایج در شهرستان لنجان است. دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، که توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.

در شهرستان لنجان پرورش دام های سنگین از سبک بیشتر است و علاوه بر اینکه به صورت سنتی این فعالیت انجام می شود؛ واحد های صنعتی و نیمه صنعتی نیز فعال هستند. از جمله دام های سنگین پرورش داده شده در این شهرستان می توان به گاو های بومی، سمنیتال، جرسی و هلشتاین اشاره کرد، که پرورش گاو های جرسی به دلیل عدم شناخت کافی مردم، به میزان کمتری پرورش داده می شوند و اولویت پایین تری دارند.[7]

گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را می‌دهد.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

گاو نژاد جرسی کوچکترین نژاد گاو شیری است و به دلیل داشتن چربی زرد، برای تولید گوشت قرمز ارزش چندانی ندارد. شیر جرسی در مقایسه با سایر نژادها بیشترین درصد چربی و همچنین مواد جامد بدون چربی را دارد. این نژاد نسبت به تحریکات محیطی بسیار حساس بوده و به سرعت واکنش نشان می‌دهد و نسبت به نژادهای دیگر زودتر بالغ می‌شود و سریع‌تر به اوج تولید شیر می‌رسد.

لازم به ذکر است در کنار پرورش گاو شیری می‌توان به پرواربندی گوساله با هدف تولید گوشت پرداخت. مزایای ورود به عرصه‌ی پرورش گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. علاوه بر این موارد، برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر تولید آن اهمیت دارد.

الاغ یکی دیگر از دام‌های سنگینی است که می‌توان در شهرستان پرورش داد[8]. الاغ حیوانی است که تا سال ها برای بارکشی در مسیرهای سخت و کوهستانی مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه با پیشرفت طب سنتی و آگاهی از فواید فراوان شیر الاغ، این حیوان نیز وارد حیطه دامپروری شده است. با توجه به قیمت بالای شیر این حیوان و نیز فراوری و صادرات شیر الاغ بصورت پنیر به کشور های اروپایی می توان به سود قابل توجهی دست یافت. همچنین این کسب و کار در مراحل مختلف تولید و نگهداری با مشکلات زیادی مواجه نیست و نیاز به تخصص و مهارت خاصی برای راه اندازی ندارد. ویژگی‌های اقتصادی پرورش الاغ تنها به پنیر و پوست این حیوان ختم نمی‌شود، فضولات الاغ که با نام «عنبرنسارا» شناخته می‌شود، خواص درمانی دارد و در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شغل برای محرومیت زدایی و ایجاد کسب وکار در مناطقی که فرصت های شغلی چندانی ندارد بسیار مناسب بوده و باتوجه به سود قابل توجهی که دارد، در این شهرستان نیز پیشنهاد می شود. البته پرواربندی گوساله و پرورش الاغ در اولویت‌های آخر این رسته قرار می‌گیرند. پرورش دام های سبک معمولا به صورت سنتی انجام می شود. دام های سبک پرورش داده شده در این شهرستان از نژاد های بومی، افشاری، رومانوف، شال و کردی هستند. پرورش نژاد های بومی و افشاری به دلیل توانایی زیستی بالاتر با شرایط شهرستان و استقبال دامداران از این نژاد ها دارای اولویت بالاتری نسبت به سایرین است[9].

توان گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بالا است، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد، تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره، و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود. با توجه به فروش گوشت و سایر اجزای گوسفند و دست‌یابی به سود بالا، فعالیت در این زمینه مزیت دارد. گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث‌شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلو زایی، مقاومت در برابر امراض و انگل‌های منطقه و بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.

گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی – زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل ‌نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک ‌نژاد خالص بوده و از تلاقی نژاد‌ها به‌وجود نیامده است. باروری بسیار خوب، بالاترین میزان چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت کردن به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگی‌های خوب این نژاد است. نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده سرمایه ساز است.

گوسفند کردی دارای دو نوع کوهستانی و دشتی است که در این شهرستان گوسفند کردی دشتی پرورش داده می شود. این گوسفند از بهترین نوع دام های گوشتی محسوب می شود و به میزان زیادی در شهرستان پرورش داده می شود.

گوسفندان نژاد شال دارای گوشت مرغوبی هستند و تولید شیر خوب و باکیفیتی دارند از این رو این نژاد را در دسته ی گوشتی و شیری دسته بندی می کنندبا توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژی نژاد شال، این گوسفند برای زیست در محیط‌های معتدل و کوهستانی مناسب است و می توان نسبت به پرورش آن ها اقدام نمود.

زنبورداری از دیگر مشاغلی است که به سبب وجود مراتع و باغات در شهرستان، قابلیت توسعه دارد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.

طبق بررسی‌های انجام‌شده پرورش زالو نیز در شهرستان قابل سرمایه‌گذاری است. زالوها در آب‌‌های شیرین زندگی می‌‌کنند و به تکان‌‌های موجود در آب، لمس شدن، گرما، صدا و انواع مختلفی از مواد شیمیایی حساس هستند. ساختار بدن آن‌‌ها به‌‌صورت بند بند است و هر بند شامل ارگان داخلی خاصی مانند بخش مغزی، توده عصبی و اندام تولیدمثلی است. اندام مکنده برای خزیدن و تغذیه استفاده می‌‌شود. زالوها معمولاً بخش‌‌های گرم میزبان خود را گاز می‌‌گیرند و با انقباض‌‌های متناوبی که انجام می‌‌دهند، خون میزبان خود را می‌‌مکند. پروسه تغذیه آن‌ها معمولاً 40 دقیقه به طول می‌‌انجامد و در این مدت در حدود 5 تا 15 میلی‌‌لیتر خون از میزبان خود می‌مکند. از ویژگی‌های مثبت برای پرداختن به این کسب ‌و کار می‌توان به امکان اجرای طرح با تجهیزات ساده و کم‌هزینه و در محیط‌های کوچک، عدم نیاز به استخدام نیروی کار و امکان گسترش کسب و کار به دلیل ضریب تکثیر بالا در دوره‌های بعدی اشاره کرد.

 

· زراعت

تولیدات زراعی شهرستان لنجان نسبت به محصولات باغی بیشتر است. در سال های گذشته که شهرستان دچار کم آبی نبود، کشت برنج از جمله محصولات زراعی مهم این شهرستان محسوب می شد؛ اما در سال های اخیر به دلیل مشکلات کم آبی، کشت این محصول کاهش یافته و تولیدات دیگر نظیرحبوبات و گیاهان دارویی جایگزین شده اند.

حبوبات کشت شده در این شهرستان شامل عدس، نخود و لوبیا می شود، که به هر دو صورت دیمی و آبی کشت می‌شود. این محصولات به دلیل داشتن بازار فروش مناسب و کیفیت بسیار بالا، قابلیت تولید بیشتر را دارند. در چند سال اخیر مصرف حبوبات به دلیل داشتن فیبر بالا و خواص متعدد دیگر افزایش یافته است. در زمینه کشت حبوبات می‌توان این محصولات را در تناوب با گندم و جو قرار داد و بخشی از نیتروژن مورد نیاز خاک را تامین کرد و از کاه تولید شده نیز برای خوراک دام و طیور بهره برد. با توجه به مزایای مطرح شده، کشت و زراعت این محصولات برای شهرستان مزیت دو چندان دارد.

گیاهان دارویی مانند هفت گیاه، گل گاوزبانف بومادران و خاکشیر در سطح شهرستان کشت می‌شود. با توجه به کیفیت محصولات تولیدی و بازار مصرف بالا، افزایش سطح زیر کشت مزیت دارد.

کشت گندم و جو در شهرستان از جمله فعالیت های زراعی است، که با قوت خوبی انجام می شود و به دلیل تامین نیاز شهرستان، همچنان قابلیت افزایش تولید را دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود و در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای از جمله تولیدات زراعی شهرستان است، که حتی با وجود شرایط کم آبی، کشاورزان همچنان تمایل به کشت آن دارند. طبق بررسی‌های صورت گرفته استفاده از آبیاری های مکانیزه در لنجان در حال باب شدن است. باتوجه به این شرایط فعالیت در زمینه کشت ذرت به صورت مکانیزه در شهرستان پیشنهاد می‌شود. کشت ذرت در بخش هایی از شهرستان که خاک هایی با عمق کافی، نرم و قابل نفوذ دارند، امکان پذیر است، همچنین لازم است تهویه در خاک به خوبی انجام شود، خاک از نظر آهک و هوموس غنی و حرارت کافی داشته باشد. زمین های خیلی سبک و خیلی سنگین برای کاشت ذرت مناسب نیستند. ذرت بر خلاف گندم و جو احتیاج به گرما و حرارت زیاد خورشید دارد. مناطقی از شهرستان لنجان که تابستان گرم و تابش نور خورشید کافی و پاییز خشک دارند بهترین عملکرد را از نقطه نظر تولید دانه ذرت دارند. در صورتیکه حداقل درجه حرارت زمین به 10-6 درجه سانتیگراد برسد، ذرت جوانه می زند و بهترین رشد را در حرارت هوای طبیعی 30-20 درجه دارد.

در شهرستان کشت دانه های روغنی دیگر نظیر کلزا انجام می شود و با توجه به فروش تضمینی قابلیت توسعه دارد. همچنین در اولویت های پایین تر کشت کنجد، آفتابگردان روغنی و گلرنگ پیشنهاد می‌شود.[10]

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه می‌تواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

گلرنگ نیز با خصوصیات مطلوب زراعی نظیر مقاومت نسبی به شوری خاک و خشکی هوا، مقاومت بالا به سرمای زمستانه (تیپ پاییزه)، وجود روغنی مطلوب با بیش از ۹۰ درصد اسیدهای چرب غیر اشباع، همواره به عنوان یک دانه روغنی با ارزش مطرح بوده است.

گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر شرایطی امکانپذیر بوده و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی می‌باشد. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد.

به دلیل رونق دامداری کشت گیاهان علوفه‌ای نظیر یونجه در شهرستان مزیت دارد. در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده و به این طریق باعث باروری خاک می شود از طرفی دیگر گیاهی چندساله است و تا چند سال می توان برداشت انجام داد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی داشته و امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام نیز موثر خواهد بود و نیاز شهرستان برای وارد کردن نهاده های مورد نیاز دام از سایر مناطق را برطرف خواهد کرد.

موسیر از جمله گیاهان زراعی است که در لنجان کشت می‌شود و باتوجه به سازگاری با شرایط شهرستان قابلیت توسعه دارد.

 

· باغداری

فعالیت های باغی شهرستان لنجان به دلیل مشکلات کم آبی سال به سال کمتر می شود. در این شهرستان عمده ترین فعالیت مربوط به تولید صیفی‌جات در مزراع به صورت آزاد است. با اینکه شهرستان جزو مناطق کم آب محسوب می شود؛ اما برای این محصولات بازار فروش خوبی وجود دارد و کشاورزان به کاشت آن تمایل دارند، در نتیجه فعالیت بیشتر دراین حوزه بخصوص تولید گوجه فرنگی و خیار دارای مزیت است، البته بهتر است به دلیل مشکلات کم آبی الگو های آبیاری تغییر کند و آبیاری به صورت مکانیزه انجام شود.[11]

گردو، بادام و پسته از جمله میوه‌های آجیلی تولیدی در شهرستان هستند که قابلیت تولید بیشتر را دارند. البته کاشت پسته در اولویت‌های آخر این رسته قرار می‌گیرد.

از درخت بادام به‌عنوان یک درخت مقاوم در برابر خشکی یاد می‌شود و در شرایطی که بی‌آبی وجود دارد، درخت بادام میوه خوبی می‌دهد و همچنین ازلحاظ شرایط کاشت در زمین‌های آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. با توجه به موارد گفته شده و ارزش افزوده خوبی که کاشت این محصول دارد، ایجاد باغات بادام، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی است و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می‌کند.

انگور از دیگر محصولات باغی مزیت‌دار در شهرستان است که قابلیت توسعه دارد. انگور از مهم‌ترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغال‌زایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.

طبق بررسی‌های انجام شده کاشت گلابی و بِه در لنجان انجام می‌شود و افزایش تولید آن‌ها دارای مزیت است، البته مزیت کاشت گلابی بالاتر است. گلابی در مقایسه با سیب، در برابر سرما حساس تر است ولی می تواند دمایی تا حدود منفی 30 درجه را تحمل کند. گلابی برای میوه دادن به یک دوره سرما نیاز دارد و گرمای زیاد هوا می تواند به گیاه آسیب بزند. خاک شنی لومی، مناسب درختان گلابی است و این درختان خاک های سنگین و مرطوب را دوست نمی دارند. زهکشی خاک نقش زیادی در رشد این درخت خواهد داشت.

درخت به نیز یکی از پرطرفدار ترین درختان میوه محسوب می شود. میوه درخت به، به دلیل متفاوت بودن طعم آن طرفداران خاص خود را دارد. درخت به از خانواده درختان سیب است؛ اما نسبت به درخت سیب مقاومت کمتری نسبت به سرمای زیاد دارد. این درخت بعد از ۴ الی ۵ سال از کاشت، شروع به میوه دهی می کند. بنابراین با توجه به اینکه بازگشت سرمایه در احداث و بهره وری از باغات به، طولانی است، لازم است باغداران برای کسب سود، مقداری صبور باشند.

گیلاس، هلو و آلو از جمله میوه‌های هسته‌داری هستند که در شهرستان تولید می‌شوند. با توجه به کیفیت محصولات تولیدی و بازار فروش مناسب این محصولات، افزایش فعالیت در این زمینه قابل سرمایه‌گذاری است.

در شهرستان لنجان فعالیت های گلخانه ای به صورت محدود و خیلی کم انجام شده است؛ ولی با توجه به وجود فضای کافی، زمین های مناسب و تمایل کشاورزان این منطقه به احداث گلخانه، این فعالیت ها دارای مزیت است. صیفی‌جات و گل و گیاه زینتی نظیر گل رز قابلیت تولید در گلخانه‌های شهرستان را دارند[12]. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای دردسر و مشکلات کمتری است، به علاوه بازه ی زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است.

به گفته کارشناسان افزایش تولید آلوئه‌ورا در شهرستان مزیت دارد. گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماری‌ها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مرفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرما بسیار حساس هستند به طوریکه در دمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملا خشک باشد. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کاشت این گیاه توصیه می شود. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید می‌باشد و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد.

پرورش قارچ در شهرستان به صورت خانگی در حال انجام است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد. با توجه به مزایای مطرح شده، فعالیت در زمینه پرورش قارچ قابل سرمایه‌گذاری است.

کاشت گل محمدی از جمله مشاغل سودده محسوب می شود که تاکنون فعالیت چندانی برای تولید آن در شهرستان انجام نشده‌است. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارا است؛ بنابراین کار کردن در این زمینه مزیت دارد.

زرشک از جمله باغاتی است که قابلیت احداث در شهرستان را دارد. زرشک از جمله درختچه‌های مقاومی است که قابلیت رشد و تولید در زمین‌های کم‌بهره با آب شور را داراست. توجه بیشتر به تولید زرشک، ضمن بالا بردن ظرفیت تولید محصولات کشاورزی در حفاظت از خاک منطقه نیز می‌تواند موثر باشد.

کشت زعفران به روش هیدروپونیک از جمله مشاغل پیشنهادی در شهرستان است. هیدروپونیک یا آب‌کشت، یکی از روش های خلاقانه تولید محصولات کشاورزی بدون خاک و سم و با کم ترین نیاز به آب (با استفاده از محلول مغذی) است. با این روش، در هر نقطه ای از ایران می توان هر محصول کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک، برداشت کرد. در روش هیدروپونیک، ریشه گیاه، در معرض هوا قرار دارد و آلودگی خاک، مشغله ذهنی گلخانه دار نیست و نیازی به ضد عفونی نخواهد بود، چون آب به صورت چرخشی در حرکت است؛ بنابراین در مصرف آب صرفه جویی شده و هزینه تمام شده تولید،‌ کاهش پیدا می کند.

 

· طیور

عمده پرورش طیور در این شهرستان به مرغ های گوشتی و تخم گذار اختصاص دارد و پرورش این مرغ ها برای شهرستان در جهت تامین نیاز مردم مزیت خیلی خوبی دارد و می توان این فعالیت ها را به صورت گسترده تری انجام داد.[13]

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

مرغ بومی نیز در برخی از نقاط شهرستان پرورش داده می‌شود و به دلیل مزایای فراوان پرورش، افزایش تولید آن مزیت دارد. پرورش مرغ محلی نسبت به مرغ صنعتی تلفات کمتری دارد. مرغ بومی نسبت به بیماری‌ها، گرما و سرما مقاوت بیشتری دارد و این امر باعث سود دهی بیشتر  می شود. هرچند تلفات در مرغداری ها اجتناب ناپذیر است اما در صورت رعایت بهداشت و واکسیناسیون می توان مرگ و میر مرغ ها را به حداقل رساند. اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. اما با خلاقیت می توان تجهیزات پرورش شامل :آبخوری ، دان خوری ، لانه تخم گذاری و…را با وسایل ساده ساخت. درواقع با کمترین تجهیزات می توان به پرورش مرغ بومی پرداخت.

پرورش شتر مرغ در شهرستان لنجان به صورت نیمه صنعتی و سنتی انجام می شود و شرایط اقلیمی و بازار فروش خوب برای این پرنده باعث شده تا متقاضیان پرورش شتر مرغ در شهرستان افزایش یابد و پرورش آن دارای مزیت خوبی باشد.[14] شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

پرورش کبک، بلدرچین و بوقلمون به صورت سنتی و نیمه صنعتی در شهرستان انجام می‌شود و از جمله مواردی است که قابلیت توسعه دارد. پرورش کبک به دلیل داشتن بازار فروش بهتر، مزیت بالاتری نسبت به بوقلمون و بلدرچین دارد[15]. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است، محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی اصلی این شهرستان شامل میناکاری، فیروزه کوبی، خاتم کاری و قالی بافی است. این محصولات تولید شده علاوه بر اینکه در داخل شهرستان و استان اصفهان به فروش می رسند، در سایر مناطق نیز بازار فروش مناسبی دارند. به دلیل علاقه ی جوانان و بانوان این شهرستان به یادگیری و تولید این محصولات، افزایش تولید آن‌ها دارای مزیت است.[16]

علاوه برموارد گفته شده، صنایع دستی دیگری نظیر منبت، معرق، گبه، گلیم، قلم زنی، منجوق دوزی و ملیله دوزی نیز در شهرستان تولید می‌شود و افزایش فعالیت در حوزه ی این تولیدات در گرو ایجاد بازار فروش مناسب است[17].

 

· خدمات

در سال ۱۰۰۰ ه. ق، شاه عباس اصفهان را به عنوان مرکز سیاسی ایران برگزید و پایتخت را از قزوین به اصفهان منتقل کرد. این زمان آغاز رونق و شکوفایی اصفهان بود و لنجان نیز از این رونق و شکوه بهره فراوانی برد، زیرا که این منطقه سرسبز و حاصلخیز با اصفهان فاصله چندانی نداشت و بسیارزود بیشه زارها، تفرج گاهها و شکارگاههای سرسبز آن مورد توجه شاه قرارگرفت. در این شهرستان جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی قرار دارد، که مهم ترین آنها شامل پل کله، قلعه کافر، کبوتر خانه، آبشار شاه لولاک، گردنه رخ، پارک ساحلی زرین دشت و... می شوند. [18]

در این شهرستان در حوزه ی خدمات، اقدامات کمی صورت گرفته است و افزایش فعالیت در حوزه ی خدمات گردشگری می تواند برای شهرستان سودده باشد و باعث ایجاد اشتغال شود. احداث اقامتگاه بومگردی، مجتمع های تفریحی-سرگرمی، رفاهی-خدماتی و رستوران بومی، از مشاغل مزیت‌دار در حوزه گردشگری است[19].

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

مجتمع تفریحی- سرگرمی به تاسیساتی گفته می‌شود که مجموعه ای از واحدهای گردشگری در آن ساخته شده باشد. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی، اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه می‌دهند.

چند سالی است که احداث مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی در جاده‌های کشور، به منظور ساماندهی خدمات بین راهی و افزایش رفاه رهگذران جاده ها مورد توجه قرار گرفته است. لیکن قابلیت های بالقوه بسیاری در این مجتمع ها نهفته است که می توان از آنها در جهت نیل به اهداف بزرگتری همچون توسعه و توازن منطقه ای بهره برد. از سوی دیگر در نظر گرفتن نقش های جدید برای این مجتمع ها، ضمن آنکه می تواند گام های مهمی در جهت توسعه پایدار مناطق تلقی گردد و باعث آن می شود که ادامه فعالیت مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی و گسترش دامنه فعالیت آنها از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد. در این زمینه تبعات مثبت احداث این مجتمع ها، به ویژه جنبه های گردشگری همراه با تاثیرات متقابل آنها بر مردم منطقه و رهگذران جاده‌ها تا حدی است که بعضاً این الزام را ایجاب می‌کند که نهادهای اجرایی برای احداث این مجتمع‌ها و کمک به استقرار فعالیت آنها پیشقدم شوند بنابراین ایجاد چنین مکان‌هایی قابلیت سرمایه گذاری را دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز ارایه می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شوند و می تواند در خانه‌های قدیمی موجود در شهرستان اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده است. همچنین از جمله فعالیت‌هایی که در حوزه خدمات می‌توان به آنها اشاره کرد و جزء نیازهای شهرستان محسوب می‌شود، خدمات کامپیوتری و تعمیرات موبایل است، که ایجاد چنین واحدهایی علاوه بر تامین نیاز شهرستان، می‌تواند برای جوانان جویای کار نیز فرصت مناسبی را ایجاد کند.

طبق بررسی‌های صورت گرفته احداث مهدکودک از مهمترین نیازهای مردم شهرستان لنجان است. احداث مجموعه ورزشی، شهربازی، استخر و مراکز خرید از دیگر مشاغل موردنیاز در حوزه خدمات است که در شهرستان مزیت دارد.

 

· شیلات

پرورش ماهیان خوراکی گرمابی و سردابی در شهرستان لنجان به میزان کم انجام می‌شود، در واقع این حرفه در این منطقه خیلی جا افتاده نیست و به دلیل کم آبی نیز مردم به دنبال فعالیت در حوزه ی شیلات نیستند. استخرهای کوچکی برای پرورش ماهیان قزل آلا، کپور و زینتی در شهرستان وجود دارد و افزایش فعالیت در این زمینه در گرو ایجاد بازار فروش خارج از استان و احداث استخرهای دومنظوره در جهت استفاده از آب این استخرها برای آبیاری زمین های زراعی و باغی است.[20]

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم  و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و می‌توان از آب‌های شهری برای تولید آنها استفاده کرد.

 

· صنعت

در شهرستان لنجان، فعالیت های صنعتی بیشتر در حوزه صنایع ذوب آهن و فولاد هستند و در صنایع خرد فعالیت خاصی صورت نگرفته است. در واقع به دلیل وجود صنایع کلان نامبرده شده تمایل به ایجاد واحد های صنعتی و نیمه صنعتی خرد نیست.[21]

در شهرستان لنجان، یک معدن سنگ وجود دارد که از آن تولید شن و ماسه می کنند، با توجه به تامین نیاز شهرستان از این مصالح ساختمانی، احداث واحد دیگری برای تولید شن و ماسه و بسته بندی این محصولات مزیت دارد.

در شهرستان واحدهای آهنگری و تعمیر قطعات فلزی خودرو دایر هستند، در نتیجه فعالیت در حوزه ساخت قطعات خودرو مزیت دارد؛ زیرا مواد اولیه برای این صنعت از داخل شهرستان و استان تامین می شود و مشکلی از این حیث وجود ندارد.

طبق بررسی‌های انجام‌شده، احداث واحد تولید دستمال کاغذی به دلیل داشتن بازار مصرف مناسب، پیشنهاد می‌شود. البته باید شرایط تامین مواد اولیه در نظر گرفته شود.

صنایع فعال این شهرستان شامل پپسی کولا، ذوب آهن، صنایع فولاد و صنایع وابسته آن، تولید پوشاک، سیمان سپاهان، تولید قند، طناب بافی، تولید کاغذ اترک و خاک نسوز نسوز آذر می شود.[22]

 

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

دامداری

زراعت

باغداری

طیور

شیلات

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنعت

خدمات

1

پرورش گاو سمینتال

(1)

کشت حبوبات

(1)

تولید صیفی جات

(1)

پرورش مرغ گوشتی

(1)

پرورش ماهی قزل آلا

(1)

تولید آرد برنج

(1)

بسته بندی گوشت

(1)

میناکاری

(1)

احداث واحد تولید شن و ماسه

(1)

احداث اقامتکاه بومگردی

(1)

2

پرورش گاو هلشتاین

(1)

کشت گیاهان دارویی

(1)

احداث باغ گلابی

(1)

پرورش مرغ تخم گذار

(1)

پرورش ماهی کپور

(2)

فرآوری گیاهان دارویی

(1)

فراوری پوست خشکبار

(1)

فیروزه کوبی

(1)

بسته بندی شن و ماسه

(1)

احداث مهد کودک

(1)

3

پرورش گاو بومی

(1)

کشت گندم

(2)

احداث باغ گردو

(1)

پرورش مرغ بومی

(1)

پرورش ماهی زینتی

(3)

فرآوری بادام

(1)

تولید خوراک دام

(2)

خاتم کاری

(1)

تولید قطعات خودرو

(2)

احداث مجموعه ورزشی

(1)

4

پرورش گاو جرسی

(2)

کشت جو

(2)

احداث باغ بادام

(1)

پرورش شتر مرغ

(2)

فرآوری گردو

(1)

فرآوری پوست و پشم دام

(2)

قالی بافی

(1)

تولید دستمال کاغذی

(3)

احداث شهربازی

(2)

5

پرورش گوسفند افشاری

(2)

کشت ذرت دانه ای و علوفه ای

(3)

احداث باغ انگور

(1)

پرورش کبک

(3)

فرآوری انگور

(1)

تولید و بسته‌بندی کمپوست

(2)

منبت کاری

(2)

احداث استخر

(3)

6

پرورش گوسفند بومی

(2)

کشت کلزا

(3)

احداث باغ هلو

(2)

پرورش بوقلمون

(4)

تولید میوه خشک و چیپس میوه

(2)

تولید پودر خون

(3)

معرق کاری

(2)

احداث مجتمع تفریحی-سرگرمی

(4)

7

پرورش گوسفند رومانف

(3)

کشت کنجد

(4)

احداث باغ به

(2)

پرورش بلدرچین

(4)

تولید رب و پودر گوجه فرنگی

(2)

تولید زغال فشرده

(3)

گبه بافی

(3)

احداث مجتمع رفاهی-خدماتی

(5)

8

پرورش گوسفند کردی(3)

کشت گلرنگ

(4)

احدث باغ آلو

(2)

تولید ترشی و شور

(3)

بسته بندی عسل

(4)

گلیم بافی

(3)

احداث رستوران بومی

(6)

9

پرورش گوسفند شال

(3)

کشت آفتابگردان روغنی

(4)

احداث باغ گیلاس

(2)

تولید نان محلی

(3)

بسته بندی حبوبات

(5)

قلم زنی

(4)

10

پرورش زالو

(4)

کشت یونجه

(5)

احداث گلخانه ی تولید صیفی جات

(3)

تولید نان صنعتی

(3)

بسته بندی خشکبار

(5)

منجوق دوزی

(5)

11

زنبورداری

(4)

کشت موسیر

(5)

احداث گلخانه ی تولید گل رز

(3)

تولید نان فانتزی

(3)

سورت و بسته بندی میوه

(6)

ملیله دوزی

(6)

12

پرورش الاغ شیری

(5)

پرورش آلوئه ورا

(4)

تولید کنسرو حبوبات

(4)

بوجاری

(6)

13

پرواربندی گوساله

(5)

پرورش قارچ

(4)

تولید کنسرو ذرت

(4)

14

کاشت گل محمدی

(4)

روغن کشی از دانه‌های روغنی

(4)

15

احداث باغ زرشک

(5)

تولید ژل رویال

(5)

16

احداث باغ پسته

(5)

تولیدآبنبات

(5)

17

احداث گلخانه هیدروپونیک زعفران

(5)

تولید نبات

(5)

18

تولیدبستنی

(6)

19

تولید قره قوروت

(6)

20

تولید سوسیس و کالباس

(6)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل

مزیت

تولید آرد برنج

1

فرآوری گیاهان دارویی

2

بسته بندی گوشت قرمز

3

فرآوری بادام

4

فرآوری گردو

5

فرآوری پوست خشکبار

6

فرآوری انگور

7

کشت گیاهان دارویی

8

پرورش گاو سمینتال

9

احداث باغ انگور

10

پرورش گاو هلشتاین

11

پرورش گاو بومی

12

تولید صیفی جات

13

کشت حبوبات

14

احداث باغ گلابی

15

احداث باغ بادام

16

احداث باغ گردو

17

میناکاری

18

پرورش مرغ گوشتی

19

پرورش مرغ تخم گذار

20

پرورش مرغ بومی

21

فیروزه کوبی

22

خاتم کاری

23

قالی بافی

24

احداث اقامتگاه بومگردی

25

احداث مهد کودک

26

احداث مجموعه ورزشی

27

پرورش ماهی قزل آلا

28

احداث واحد تولید شن و ماسه

29

بسته بندی شن و ماسه

30

تولید خوراک دام و طیور

31

تولید میوه خشک و چیپس میوه

32

تولید رب و پودر گوجه فرنگی

33

پرورش گاو جرسی

34

پرورش گوسفند افشاری

35

پرورش گوسفند بومی

36

احداث باغ گیلاس

37

تولید و بسته‌بندی کمپوست

38

پرورش شتر مرغ

39

کشت گندم و جو

40

احداث باغ به

41

فرآوری پوست خشکبار

42

منبت کاری

43

احداث باغ آلو

44

تولید قطعات خودرو

45

احداث باغ هلو

46

معرق کاری

47

احداث شهربازی

48

پرورش ماهی کپور

49

پرورش گوسفند رومانف

50