دیواندره

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان دیواندره ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

1. دامداری
2. زراعت
3. باغداری
4. خدمات
5. صنایع غذایی
6. صنایع تبدیلی و تکمیلی
7. طیور
8. شیلات
9. صنعت
10. صنایع دستی

 

دامداری

شهرستان دیواندره با 22 درصد جمعیت دامی استان کردستان جایگاه اول را دارد و به عنوان قطب دامداری استان شناخته می‌شود. فعالیت‌های بخش خصوصی در قالب درمانگاه، داروخانه، مرکز مایه‌کوبی و آزمایشگاه تشخیص بیماری از شاخص مناسبی در سطح شهرستان و استان برخوردار بوده و زنجیره پرورش تکمیل است. دامداری از دیرباز در مناطق کردستان به ویژه منطقه چهل چشمه و سارال دیواندره مرسوم بوده و درآمد سرشاری برای مردم منطقه داشته است.

دامداری و دامپروری در منطقه غرب ایران بیش از هرجای دیگر اهمیت داشته و دارد و از شیر و لبنیات گرفته تا گوشت و پشم و پوست این حیوانات برای مصارف مختلف انسان‌ها به کار می‌آید. مردم کردستان نیز به دلیل آشنایی دیرینه با دامپروری و تولید لبنیات و تهیه فرش از پشم طبیعی گوسفندان و تولید بهترین و قیمتی‌ترین پارچه‌ها از موی بز به سمت این صنعت پر در آمد رفتند. درست است که قدمت این صنعت به‌صورت سنتی در استان کردستان بسیار است اما اکنون نمی‌توان تنها به سنتی بودن و تولید سالانه چند ده گوسفند و بز بسنده کرد چرا که صنعت روز دنیا در هر ساعت ده‌ها کیلو گوشت و در درجات پایین‌تر پشم و الیاف را به کشورهای کمتر توسعه یافته صادر می‌کند و جای ایران به عنوان یک تمدن بزرگ که سابقه طولانی در این حرفه دارد، امروزه خالی است.

اگر به آمارهای جهانی در این زمینه نگاهی بیندازیم خواهیم دید که کشورهایی مانند نیوزلند و استرالیا که در این صنعت پیشرو هستند تمرکز خود را از تعداد رأس گوسفند به کیفیت و پرواربندی سوق داده‌اند؛ به‌دلیل اینکه منابع طبیعی در هر کشوری اهمیتی بسیار ویژه‌تر از تولیدات دارد. در این دو کشور سعی شده است تا جمعیت دام در مراتع را به 50 درصد کاهش داده و آنها را به لحاظ کیفی پرورش دهند.

علمی نگاه کردن به صنعت تولید دام علاوه بر اقتصادی کردن زندگی در ‌روستاها موجب می‌شود تا مراتع حفظ شود و صادرات کشور نیز رونق یابد. روش‌های علمی یعنی با تولید دانش اصلاح ژنتیکی براساس آب و هوای هر منطقه بتوان گوسفندانی تولید کرد که مواد پروتئینی بالاتر، با صرف وقت و هزینه کمتر تولید و تکثیر شود. با توجه به آمار ارائه شده از سوی جهاد کشاورزی کردستان در مرداد ماه سال 98 حدود 218 واحد نیمه صنعتی دامداری کوچک در روستاها با ظرفیت 6 هزار رأس وجود دارد.

در حال حاضر 70 درصد جمعیت دامی استان کردستان بدون وارد شدن به سیستم پرواربندی اصولی، روانه کشتارگاه و یا به‌صورت زنده به سایر استان‌ها صادر می‌شود. این میزان صادرات نشان می‌دهد که ظرفیت و پتانسیل بالقوه در استان کردستان وجود دارد و باید نسبت به گسترش واحدهای پرواربندی و حمایت از آنها به منظور به حالت بالفعل در آوردن اینگونه استعدادها اقدام کرد.

سالانه ۳۹ هزار تن شیر، ۶ هزار تن گوشت قرمز، ۶ هزار تن گوشت سفید و ۱۱۰ تن عسل خالص در شهرستان دیواندره تولید می شود. همچنین در این شهرستان ۳۵۰ هزار راس دام سبک، ۲۴ هزار راس دام سنگین ، ۲۲ هزا کلنی زنبور عسل وجود دارد.

با توجه به آمار، به لحاظ شرایط اقلیمی و آب و هوایی، شهرستان پتانسیل پرورش دام سبک و سنگین را دارد. در سال‌های اخیر پرواربندی گوسفند به دلیل سودآوری بالا و ریسک کم، طرفداران بسیاری پیدا کرده و با اقبال عمومی مواجه شده است. از مزیت‌های اقتصادی این کسب و کار می توان به اشتغال زایی در مناطق مختلف، تولید گوشت مرغوب و پشم اشاره نمود. گوسفند در مقايسه با ساير حيوانات به جيره نگهدارى کمترى احتياج دارد و بيشتر غذاى دريافتى را صرف رشد و نمو مى‌کند. همچنین نسبت به سایر دام‌ها مثل بز و طیور، مقاومت خوبی به بیماری‌ها و شرایط نامناسب رطوبتی و دمایی دارد. بنابراین میزان تلفات در این دام بسیار پایین‌تر بوده و ضرر اقتصادی کمی را از این جهت به دامدار وارد می‌کند.

پرواربندی گوسفند نیاز به تجهیزات ارزان قیمتی داشته و به دلیل ریسک کم و بازگشت سریع سرمایه در کوتاه مدت، از جذابیت مالی مطلوبی برخوردار است.پرورش گوسفند در منطقه طرفداران خاص خود را دارد و در صورت تمایل می توان آن را اجرایی نمود.در مورد بز نیز شرایط به همین شکل است و پتانسیل شهرستان برای پرورش دام های سبک بیشتر از دام های سنگین است.

گوشت و شیر، دو محصول مهم و عمده گاو به شمار می‌آیند که نقش اساسی در تامین مواد غذایی انسان‌ها دارد؛ اما شیر علاوه بر آن‌که به‌صورت خام استفاده می‌شود، با پالایش و فراوری در قالب محصولات لبنی گوناگون نیز مورد استفاده است.

دام سبک و سنگینی که در این منطقه پرورش داده می شوند، بیشتر از نژاد بومی هستند و بازدهی خوبی دارند. بنابراین می توان در این زمینه سرمایه گذاری کرد. نژاد سیمینتال و هلشتاین دام‌های سنگین، هم در این شهرستان موفق بوده و در مناطق معتدل شهرستان می توان آن را گسترش داد.

باتوجه به درآمد کافی از کار کشاورزی و طولانی بودن ایام بیکاری در روستاها پس از برداشت محصولات کشاورزی و وجود علوفه ی سرشار در منطقه، مردم در کنار کار کشاورزی تمایل شدیدی به دامداری و دامپروری نشان می دهند. از طرفی کشاورزان عمده که زمین های زیادی دارند، پس از برداشت معمولا برای استفاده از بازمانده محصولات در زمین ها و وجود زمین مساعد برای چرای دام اقدام به خرید و نگهداری دام می نمایند.

دررابطه با پرواربندی گوساله هم می توان در شهرستان دیواندره اقداماتی انجام داد. مزایای ورود به عرصه‌ی پرورش گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. همچنین به لحاظ اقتصادی در درآمد زایی انسان تاثیر گذار است.علاوه بر این موارد، برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر تولید آن اهمیت دارد. در کشور ما در حال حاضر پرورش گاو به دو صورت صنعتی و سنتی انجام می گیرد. قابل ذکر است که در راستای ترویج فرهنگ اقتصاد مقاومتی توجه به تولید در سطوح کوچک حائز اهمیت است. برای پرواربندی صحیح باید علاوه بر تولید گوشت، کیفیت محصول نهایی نیز مدنظر قرار بگیرد. در پرواربندی علمی و صنعتی از دام‌های نر جوان نژادهای گوشتی استفاده می‌شود. حدود نیمی از گوشت قرمز کشور توسط گاوهای پروار شده تأمین می‌شود؛ بنابراین این بخش از دامپروری و دامداری دارای ظرفیت زیادی برای توسعه و پیشرفت دارد. افزایش تولید گوشت قرمز باعث کاهش وابستگی کشور به واردات این محصول غذایی، ایجاد اشتغال و فعال شدن نیروهای بیکار در سطح شهر و روستاها می‌شود. استفاده از ظرفیت ژنتیکی دام‌های گوشتی و کاهش کشتار دام‌های شیری و مولد از دیگر محاسن پرواربندی با روش‌های نوین است. پرواربندی گوساله با روش‌های علمی و نوین سبب کاهش دوره پرواربندی، کاهش هزینه تولید گوشت و جلوگیری از تخریب مراتع می‌شود.

باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.می توان این طرح را در کوهستان چهل چشمه که پوشیده از گل و گیاهان دارویی است ،اجرا نمود و زمینه را برای ایجاد صنایع تبدیلی فراهم کرد.

 

زراعت

کردستان از استان‌های مستعد در عرصه کشاورزی است. استانی با بهره‌مندی از زمین‌های حاصلخیز که اکنون به‌عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی مطرح است. دیواندره نیز با برخورداری از ظرفیت‌های مناسب از مناطق پیشروی استان در زمینه تولید محصولات کشاورزی است که هرساله، به‌عنوان شهرستان برتر در این عرصه معرفی می‌شود، اما در چند دهه اخیر کمبود منابع آبی و استفاده بی‌رویه از زمین‌های کشاورزی، سبب شده است تا این زمین‌ها با مشکل مواجه شوند.  فرسایش خاک از مشکلات دیرینه‌ای است که کشاورزان با آن روبه‌رو بوده‌اند که این فرسایش می‌تواند ازسوی آب و باد باشد. فرسایش خاک، تهدیدی جدی برای کشاورزی پایدار است .یکی از راه‌های جلوگیری از فرسایش خاک، کشاورزی حفاظتی است.

در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبتا کم دردسرتر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

قرار دادن نخود در تناوب کشت گندم به علت افزایش ازت خاک باعث حاصلخیزی خاک می‌شود و میزان تولید گندم را بالا می‌برد؛ بنابراین باتوجه به افزایش حاصلخیزی خاک و فراهم بودن بستر برای کشت، گسترش تولید آن مزیت دارد. به علت تغييرات اقليمي، آب و هوايي و كاهش بارش هاي بهاره، براي بهره گيري بذر محصول از بارش هاي پاييزه و زمستانه، زودرس كردن محصول، كوتاهي دوره رشد در محصول نخود، كشت مرسوم نخود از فصل بهار به پاييز (موسوم به كشت انتظاري) انتقال يافته است. راندمان توليد كشت انتظاري به نسبت كشت، سه برابر بيشتر از كشت بهاره است. تحقيقات كشاورزي نشان مي دهد انجام كشت انتظاري به جاي كشت بهاره ديم به دليل فراهم بودن بارش هاي زمستانه و طول دوره رويشي بيشتر، بسيار مناسب بوده و افزايش عملكرد محصول از حداقل 50 تا حداكثر 70 درصد را بدنبال دارد. اين نوع كشت زماني انجام مي شود كه احساس شود بعد از كشت، سرما از راه مي رسد. بذرهای نخود در اين روش در خاك به صورت انتظار (زنداني) باقي مي مانند و پس از گرم شدن هوا در اواخر زمستان جوانه مي زنند و به رشد خود ادامه مي دهند.

کشت نخود علاوه بر افزایش درآمد کشاورزان، چون گیاهی کم توقع از نظر میزان آّب مورد نیاز است، محصولی ارزشمند در شرایط کم آبی و خشکسالی که در چندسال اخیر کشور ما با آن مواجه شده، محسوب می شود و از آنجا که همواره مُهر بیشترین مصرف کننده آب کشور بر پیشانی بخش کشاورزی است و عده ای از کارشناسان هم معتقدند که این بخش مزیت اقتصادی خود را از دست داده، کشت محصولاتی که نیاز آبی کمتری داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است و به عبارتی می توان گفت تولید چنین محصولاتی ناجی بخش کشاورزی خواهند بود. علاوه بر مزیت های مذکور، نخود دارای ۲۶ درصد پروتئین است و سهم عمده ای در تامین پروتئین رژیم غذایی افراد گیاه خوار و اقشار کم درآمد در جوامعی که قادر نیستند از پروتئین گران قیمت حیوانی استفاده کنند، دارد.

حبوبات دیگری نظیر ماش، عدس و لوبیا نیز در شهرستان کشت شده و شرایط برای گسترش آن وجود دارد. بدیهی است که با افزایش سطح تولیدات در این زمینه می توان در بخش صنایع تبدیلی نیز کار کرد. عدس از جمله حبوباتی است که کاشت و برداشت آن نسبت به سایر حبوبات ساده تر بوده و در هر آب و هوایی با دو روش دیمی و آبی قابل کشت است. این گیاه با هوای سرد هم سازگاری دارد و در فصل پاییز میزان ثمردهی آن بیشتر از بهار است. این گیاه به حاصلخیزی خاک کمک کرده و همچنین به عنوان کود سبز برای تقویت خاک استفاده می شود.

مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد بوده و به آب کمی نیاز دارد.زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد زیادی دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند.کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه، اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران بوده که 96 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز آن منطقه را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد در ضمن بیش از 70 درصد از زعفران ایران به کشورهای جهان صادر می شود. در دشت اوباتو شرایط برای کشت زعفران بسیار مطلوب بوده و کارشناسان پیشنهاد کشت آن را داده اند. به همین منظور می توان در این زمینه ورود پیدا کرد.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات،بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است نیاز گیاه به آب، کم است و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد و همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد.

کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است.

روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال و استفاده ملل‌ مختلف قرارگرفته و پیشینه کشت و پرورش این محصول در ایران به اوایل دهه هفتاد برمی‌گردد.  با توجه به اینکه این محصول در منطقه کشت شده و بازدهی خوبی نیز داشته است، پیشنهاد توسعه کشت آن به علاقه مندان داده می شود.

کشت شبدر به منظور استفاده به عنوان علوفه دامی به دلیل بالا بودن پروتئین، می تواند سبب غنی شدن خاک نیز شود.این محصول در شهرستان دیواندره قابلیت توسعه و گسترش دارد.

کشت ذرت علوفه ای در شهرستان دیواندره مزیت دارد. با توجه به شرایط خشكسالی های اخیر و مشكل كمبود آب به عنوان یكی از مهمترین عوامل محدود كننده كشت آبی، كمبود ماده آلی خاك نیز از مشكلات عمده به حساب آمده و با بهره گیری از این كشت، ضمن ایجاد تحول اساسی در افزایش ماده آلی خاك، كاهش هزینه های كاشت و كاهش مدت زمان فاصله برداشت غلات ازجمله مهمترین مزایای این كشت است. با توجه به همین نکات قابلیت کشت آن در شهرستان وجود دارد.

کشت گیاه سیر در سال‌های اخیر با استقبال کشاورزان این شهرستان همراه بوده است و سطح زیرکشت آن در حال افزایش است. با توجه به شرايط اقليمي پتانسيل مناسبي جهت كاشت گياهان مختلف از جمله گياهان دارويي است. يكي از اين گياهان دارويي سير است كه هم گونه وحشي و هم گونه زراعي آن قابليت رشد در اكثر نقاط شهرستان را دارد. در حال حاضر ۱۳۰ هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان دیواندره به کشت این محصول اختصاص یافته است.

از دیگر علوفه هایی که در شهرستان دیواندره کشت می شود، یونجه است که به منظور استفاده های دامی تولید می شود. از آن جایی که محصول تولیدی منطقه مرغوب بوده قابلیت توسعه برای کشت آن در شهرستان وجود دارد.

اقلیم ایران یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی است. با این که پرورش و فرآوری گیاهان دارویی در ایران فرآیندی شناخته شده است اما آن چنان که باید و شاید از این ظرفیت استفاده نمی‌شود. گیاهان دارویی به اشکال مختلف قابلیت فرآوری و عرضه به بازار را دارند. بازار فروش صرفا مختص بازارهای داخلی نبوده و در کل جهان برای تولیدات گیاهان دارویی ایران متقاضی وجود دارد. این تقاضا به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده شدن برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش می‌باشد.

گیاهان دارویی گونه‌ها و مصارف مختلفی دارند. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطر سازی و غذایی نیز استفاده می‌شود.گیاهان دارویی به طور معمول در طبیعت یافت می‌شوند که می‌توان با برداشت آن‌ها اقدام به فروش مستقیم و یا فرآوری آن‌ها نمود. اغلب هرگیاه، منطقه و شرایط اقلیمی خودش را می طلبد.از ویژگی‌های جالب این گیاهان می توان به نیاز کم آبی، توانایی رشد در بسیاری از خاک‌ها و حتی امکان پرورش در آپارتمان را نام برد.

هزینه اولیه برای کاشت انواع گیاهان دارویی، متفاوت است. برای ورود به عرصه کشت و تولید گیاهان دارویی، می‌توان از گیاهان کم هزینه شروع کرد و به مرور با اضافه شدن سرمایه اولیه، پرورش گیاهان پر هزینه را به انجام رساند. شروع این کسب و کار با نیروی کار کم امکان پذیر است که به مرور با توسعه کار نیاز به کارگران بیشتر و بعضا تخصص بالاتر پیدا خواهد شد.

درحال حاضر گیاهانی نظیر ریواس،کنگر، موسیر، گل ختمی، شاه تره و مرزه در شهرستان به خوبی جواب داده اند.بنابراین می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری نمود.

 

باغداری

برای توسعه اقتصاد، حوزه‌های دیگر کشاورزی مانند احداث باغ‌ها نیز می‌تواند موثرباشد، اما آنچنان که باید در دیواندره فعال نشده است. در اطراف دیواندره و روستاهای این شهرستان به صورت پراکنده باغ‌های میوه ای وجود دارد که در تعداد کمی از آنها به صورت اصولی یک نوع میوه در حجم بالا تولید می‌شود. این روند ناشی از وجود مشکلاتی مانند اجرا نشدن آبیاری قطره ای و نبود تسهیلات مناسب است.

به دلیل بالا بودن هزینه ها برای آبیاری قطره ای به شیوه نوین، باید تسهیلاتی در اختیار باغداران قرار گیرد تا بتوانند با این روش آبیاری مصرف آب را به حداقل برسانند و سطح منابع آبی به یک باره کاهش نیابد.

باغ‌ها با کاشت میوه در 2 گروه اصلی دانه‌دار و هسته‌دار احداث می‌شوند و در آب و هوای دیواندره در گروه دانه‌دار میوه سیب و در گروه هسته‌دار گیلاس، شلیل و آلبالو خوب رشد می‌کنند.

از عواملی که بهره‌وری باغ‌ها را پایین می‌آورد سرمای دیررس بهار، محدودیت منابع آبی و عوامل اقلیمی است. برای ارتقای فرایند تولید با تاکید بر بهبود بهره وری از آب، باغ‌های دیواندره نیازمند نوسازی و تجهیز هستند که با فعالیت‌هایی که در سال‌های گذشته انجام شده طبق آمار اعلام شده میزان تولیدات باغی افزایش پیدا کرده و باغ‌های تک محصول خوبی از جمله باغ سیب در روستای گاوشله، باغ گیلاس در روستای گل قلعه و باغ نساره احداث شده است.

مساعد بودن شرایط آب و هوایی، استفاده به موقع باغداران از سموم دفع آفات و توجه به توصیه های كارشناسان از جمله دلایل افزایش تولید محصول سیب در شهرستان است. دیواندره از جمله شهرستان های پیشتاز در تولید سیب درختی در استان کردستان است.

کاشت انگور در باغات شهرستان دیواندره انجام شده و با توجه به کیفیت مطلوب محصول تولیدی و قیمت مناسب آن در بازار گسترش آن پیشنهاد می شود.

گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل دراورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد.

امروزه، با توجه به نياز روزافزون بازار، چه از نظر توليد گل و گياهان زينتي و چه از نظر سبزيجات و صيفي جات خارج از فصل، تولیدات گلخانه ای، به يکي از سود آورترين بخش‌هاي کشاورزي تبديل شده است که البته سرمايه گذاري اوليه فراواني را نيز می طلبد. با توجه به سرمايه گذاري زيادي که در اين زمينه صورت مي‌گيرد، فقدان مديريت صحيح در احداث گلخانه، انتخاب مکان، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وري مناسب از سرمايه و امکانات خواهد شد.

در حال حاضر گلخانه هایی در شهرستان دیواندره در زمینه تولید توت فرنگی و گل های شاخه بریده فعال هستند. همجواری شهرستان دیواندره با مرکز استان کردستان می تواند زمینه خوبی را برای فروش محصولات و حتی صادرات فراهم کند. البته باید توجه نمود که شهرستان دیواندره تعداد روزهای سرد بسیاری دارد.به همین جهت باید گلخانه در مکانی احداث شود تا از نظر هزینه های گرمایشی صرفه اقتصادی داشته باشد.

در شهرستان دیواندره، احداث گلخانه صیفی جاتی نظیر خیار ،گوجه فرنگی، فلفل دلمه و سبزیجات دارای مزیت است.

شناسایی محصولات بومی هر منطقه نیز از جمله راه هایی است كه می تواند راهنمایی برای علاقه مندان به تولید باشد. با توجه به یافته های علمی، توت فرنگی از مهمترین محصولات باغی كردستان است كه می توان از آن در راستای تامین بخشی از سلامت جامعه و همچنین توسعه اقتصادی بهره برد.

میوه هایی چون زردآلو، به، گلابی، گردو، بادام و هلو به نسبت کمتری در منطقه دیواندره کاشته می شوند اما در صورت تمایل شخص و داشتن زمین مناسب می توان برای احداث باغاتی در این زمینه سرمایه گذاری کرد.

علاوه بر کاشت گوجه فرنگی، خیار، فلفل دلمه‌ای و انواع سبزیجات در گلخانه، می توان در مزارع این شهرستان نیز این محصولات را تولید نمود.

 

خدمات

تعدادی از جاذبه های گردشگری و دیدنی شهرستان دیواندره به شرح زیر است:

غار کرفتو: این غار در فاصله ۷۲ کیلومتری از شمال دیواندره در نزدیکی روستای یوزش باش کندی قرار دارد و از پر جاذبه‌ترین مکان‌های گردشگری استان است. کتیبه‌ای یونانی بر سر در یکی از اتاق‌های طبقه سوم وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس نام برده‌است.
منطقه سارال یکی از مناطق بومگردی (اکوتوریستی) استان است که در غرب دیواندره واقع است.
منطقه چهل چشمه: در شمال غربی دیواندره کوه‌های چهل چشمه قرار دارد که هر ساله جمعیت زیادی از گردشگران و کوهنوردان از این منطقه دیدن می‌نمایند. منطقه چهل چشمه متعلق به روستای آبباره بوده که قدمت کهنی دارد و این روستا، روستایی خوش اب وهوا است که در تمام فصل‌های سال زیبایی خاص خود را دارد. این شهرستان مقصد گردشگران و مسافران زیادی است. بدیهی است که وجود امکانات و خدمات بومگردی علاوه بر سودآوری، می تواند سطح گردشگری منطقه را بالا برد.

احداث اقامتگاه بومگردی در این منطقه، متناسب با فرهنگ و معماری شهرستان می تواند علاقه مندان زیادی را به خود جذب کند.استفاده از وسایل سنتی و محلی در تجهیز اقامتگاه ها و استفاده از غذاهای محلی در لیست غذایی رستوران از دیگر پیشنهادات در این زمینه است.

سه منطقه گردشگري شامل بست، يوزباشكني و كرفتو مستعد ورزش های زمستانی بوده که قابل سرمایه‌گذاری است.

زرينه (از شهرهای بخش کرفتو) از سردترين و مرتفع‌ترين شهرهاي استان كردستان و ايران است كه به دليل شرايط جغرافيايي آن و بارش فراوان برف در فصل زمستان، قابليت تبديل به قطب بازي هاي زمستاني بويژه اسكي را دارد. زرينه در فصول سرد سال و به هنگام بارش از لحاظ درجه برودت هوا و حجم بارش برف يكي از نقاط خبرساز ايران و كردستان است و بارش برف سنگين در اين منطقه اين قابليت را به زرينه داده است كه بتوان در اين منطقه كمپ بازي هاي زمستاني ايجاد كرد. در استان كردستان هم اكنون تنها در شهر بيجار پيست اسكي وجود دارد و ديگر نقاط با وجود برفگير بودن و قابليت فراوان به دليل نبود سرمايه گذاري لازم، فاقد كمپ بازي هاي زمستاني است.

 

صنایع غذایی

از مزایای صنایع غذایی جلوگیری از فسادپذیری محصولات، کمک به کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود و افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی را می‌توان نام برد. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد و خودکفایی کشور و منابع مالی که در این بخش به کار گرفته می‌شود، باید برای جلوگیری از هدررفت این منابع و مهم‌تر محصولات کشاورزی و باغی در شهرستان دیواندره که در کشاورزی دارای جایگاه خوبی در کشور است، با ایجاد و تقویت زیرساخت‌های صنایع تبدیلی اقدامات مناسبی صورت گیرد.  هر ساله شاهد از بین رفتن و ضایع شدن انواع محصولات تولیدی کشاورزان استان به دلیل کمبود صنایع تبدیلی و شرایط نامناسب نگهداری هستیم. البته در چند سال گذشته در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی توجه و نگاه ویژه‌ای وجود داشته که کافی نبوده است.

سطح بالای تولید میوه های باغی متنوع در شهرستان، زمینه مناسبی را برای ایجاد صنایعی همچون تولید چیپس میوه، میوه خشک، تهیه مربا، لواشک و آبمیوه فراهم نموده است.

خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشم‌گیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. تهیه چیپس میوه از میوه‌های تازه، در صورت فروش کلیه محصولات تولید شده، توجیه اقتصادی بسیار مناسبی دارد. البته باید توجه داشت که برای فروش بهتر در صورتی که از سازمان های مربوطه مجوز‌های موردنیاز کسب شود به راحتی می توان تولیدات را بسته بندی کرده و عرضه نمود.

لواشک یکی از ده‌ها راه برای طولانی کردن مدت نگهداری مواد غذایی است. لواشک در حال حاضر یکی از تنقلات پرطرفدار و پرکاربرد است که آدم‌ها طعم‌های ترش و شیرینش را دوست دارند. به خلاف میوه خشک، لواشک طراوت و تازگی میوه را بیشتر حفظ می‌کند. همانند تولید چیپس میوه به دلیل در دسترس بودن مواد اولیه، تهیه لواشک دارای مزیت فراوان است.

مربا از پختن میوه‌ کامل یا خرد شده با شکر به دست می‌آید. این محصول معمولا در ظروف در بسته نگهداری می‌شود و برای مدت زمان طولانی سالم باقی می‌ماند. تهیه مربا از میوه جات و با توجه به  تنوع محصولاتی که در شهرستان وجود دارد، می‌توان در قالب مشاغل خانگی از تولیدات آن‌ها استفاده نمود.

به طور کلی می توان گفت تولید لبنیات چه به صورت صنعتی و چه به صورت سنتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است زیرا هم به سلامت افراد جامعه ارتباط پیدا می‌کند و هم از لحاظ سودآوری جایگاه مناسبی دارد. این صنعت به طور معمول حاشیه سود 25 تا 30 درصد دارد. البته محل قرارگیری کارگاه و فروشگاه، کیفیت محصول و توانایی در امر فروش محصول تاثیر بسزایی در سود حاصله خواهد داشت. یقیتا اجرای چنین طرحی در شهرستان دیواندره با میزان تولید شیر بالا در روز بسیار جوابگو بوده و چه به صورت صنعتی یا سنتی قابلیت اجرا دارد. درحال حاضر تولید این محصولات در شهرستان به شکل سنتی درحال انجام است.

نخود بو داده یا نخود برشته یکی از بهترین تنقلاتی است که از نخود می توان تهیه کرد. نخود از حبوبات بسیار مفید برای پوست و مو است. این محصول حاوی بسیاری از ویتامین ها و املاح ضروری برای بدن است. نخود در برخی غذاهای ایرانی استفاده می شود ولی چون فقط در برخی غذاها کاربرد دارد، به مقدار کمی در ماه مورد استفاده قرار می گیرد. نخود به شکل فرآوری شده و بوداده شده عرضه می شود و به آن نخودچی می گویند نخودچی را بیشتر با انواع ادویه و نمک، مزه دار می کنند و مورد استفاده قرار می دهند. سطح بالای کشت انواع نخود در استان کردستان و شهرستان دیواندره زمینه را برای تولید چنین محصولاتی فراهم کرده است.

سطح بالای تولید گندم در مزارع شهرستان دیواندره و کیفیت بالای محصول تولیدی زمینه مناسبی را برای ایجاد صنایع غذایی مرتبط با گندم فراهم نموده است. به همین منظور تولید کیک و کلوچه، بیسکوییت گندمی و ماکارونی می تواند در منطقه موفق باشد و در صورت تولید محصولات باکیفیت، محصولات خود را به خارج از کشور صادر نمایند.

خط تولید خیارشور از خطوطی است که توجیه اقتصادی دارد. خط تولید خیار شور به دلیل سرمایه نسبتا کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید از یک سو و مواد اولیه تولید شده در داخل کشور از سوی دیگر فرصتی مناسب در مورد سرمایه گذاری است. از دیگر مزایای خط تولید خیار شور وجود مواد اولیه در سطح شهرستان است که باعث می شود این کسب و کار گزینه ای مناسب برای سرمایه گذاری باشد. نکته ی قابل توجه این است که باید در این زمینه مجوزهای بهداشتی لازم اخذ شود تا تولید کننده برای فروش محصول خود با مشکل مواجه نشود.

رونق دامپروری در این شهرستان می تواند باعث ایجاد واحدهایی در زمینه تولید ژلاتین از استخوان و شیر خشک گردد. این کسب و کارها تحت عنوان سایر در جدول قرار می گیرند.

 

صنایع تبدیلی و تکمیلی

به منظور افزایش تولید و ایجاد ارزش افزوده مناسب نیاز است تا در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات تولیدی شهرستان اقداماتی انجام شود.

راه اندازی خط تولید و بسته بندی عسل یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار برای فرد یا خانواده ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان زیادی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بسته بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند. فراوانی عسل تولید شده در سطح استان و شهرستان امکان راه اندازی این کسب و کار را به افراد می دهد و می تواند سود خوبی عاید شخص کند.

بسته بندی حبوبات در منزل شغلی مناسب برای افرادی است که به کسب درآمد بدون خارج شدن از منزل نیاز دارند. این افراد می‌توانند با تهیه وسایل و ابزار مخصوص این شغل به درآمد زایی بپردازند.این شغل به جهات مختلف طرفداران زیادی دارد و یکی از مورد علاقه‌ترین شیوه‌های کارآفرینی در خانه به خصوص برای بانوان است. برای شروع این کار نیاز به اخذ مجوز و ابزار‌های موردنیاز است که در صورت تهیه آن‌ها به راحتی می‌توان از این طریق در خانه کسب درآمد نمود. امروزه فرهنگ استفاده از حبوبات پاک شده و بسته بندی شده در بین مردم جا افتاده و فروشگاه های زیادی در سطح شهرها اقدام به عرضه آن ها کرده اند.از این جهت می توان به صورت خانگی و کارگاهی در این زمینه کار کرد.

مانند بسياري از ظرفيت ها و مزيت هاي هدررفته استان، توليد چشمگير پشم مرغوب گوسفندي در اين ديار هم به نرخي ناچيز و بدون اينكه مزيت و ارزش افزوده اي براي استان ايجاد كند، راهي خارج از استان مي شود.

کردستان از استان هاي برتر ايران در حوزه هاي دامي و زراعي است به طوري كه سالانه حدود چهار ميليون تن انواع محصولات در زيربخش هاي كشاورزي را توليد و روانه بازار مي كند و بنا به گفته مسئولان قرار است تا پايان سال 1404 با برنامه هاي توسعه اي در اين بخش حتي ميزان توليدات به مرز 12 ميليون تن هم افزايش يابد. اما شايد در ميان توليدات حوزه كشاورزي و دامي استان، كمتر به ظرفيتي به نام توليد پشم در استان اشاره شده است. به دليل نبود كارخانه ريسندگي و رنگرزي و يا توليدي هاي پارچه و فرش در استان كردستان پشم توليدي گوسفندي كه به دليل چراي گوسفندان در بهترين مراتع، با كيفيت ترين پشم را هم توليد مي كنند از استان و شهرستان دیواندره با قیمتی ارزان خارج می‌شود. به همین جهت راه اندازی واحدی به منظور فرآوری پشم دام می تواند علاوه بر ایجاد اشتغال از خروج پشم از استان جلوگیری کند.

تولید کندوهای چوبی به منظور استفاده زنبورداران نیز از جمله مشاغلی است که می توان در شهرستان راه اندازی نمود.البته باید توجه داشت که با تبلیغات مناسب می توان سطح فروش را بالابرد و این کار را گسترش داد.

در حال حاضر گوشت و فرآورده های آن یکی از مهمترین منابع غذایی مورد نیاز انسان به شمار می روند. علاوه بر نقش مهم گوشت در تأمین سلامتی انسان، این ماده یکی از فساد پذیرترین گروه های مواد غذایی را تشکیل می دهد و رعایت اصول بسته بندی صحیح علاوه بر افزایش ماندگاری این محصول نقش مهمی در کاهش ضایعات و افزایش سطح بهداشت جامعه از طریق کاهش آلودگی های ناشی از استفاده بسته بندی های غیربهداشتی و نامناسب را دارد. در حقیقت باید گفت فقط از طریق استفاده از شیوه های نوین بسته بندی گوشت و فرآورده های آن می توان به اهداف مهمی نظیر تنوع محصولات تولیدی، کاهش آلودگی، افزایش ماندگاری، ایجاد جذابیت برای فروش و حفظ کیفیت گوشت دست یافت.به منظور صادرات و فروش گوشت تولیدی منطقه دیواندره که کیفیت بالایی نیز دارد، می توان اقدام به بسته بندی کرد تا در کنار شغل دامداری ارزش افزوده ای برای این کار ایجاد شود. لازم ب ذکر است که ممکن است بازار مصرف گوشت بسته بندی شده در شهرستان وجود نداشته باشد اما می توان از آن برای صادرات به شهرستان های دیگر استفاده نمود.

 

طیور

سالانه بیش از 2 میلیون تن گوشت مرغ در ایران تولید می شود به طوری که سرانه مصرف گوشت مرغ در سبد غذایی خانوارهای ایرانی از متوسط جهانی بالاتر بوده و بر اساس آمار سرانه مصرف مرغ در کشور 29 کیلوگرم و در بخش تخم مرغ نیز برابر 11 کیلوگرم است.

در سال های اخیر نوسانات اقتصادی باعث عدم توجیه اقتصادی برای احداث مرغداری های بزرگ شده است. همینطور نوسانات قیمت مرغ و تخم مرغ باعث شده پرورش مرغ صنعتی در مقاطعی از سال به صرفه نباشد. حال آن که پرورش مرغ بومی در میان مدت (6 ماهه) بازده اقتصادی مطلوبی دارد. مرغ بومی در مقایسه با مرغ صنعتی، به دلیل بومی بودن در برابر بسیاری از آفات و بیماری ها مقاوم اند. این پرنده قابلیت پرورش در تمام مناطق کشور را  داشته و می توان از طریق فروش تخم مرغ و جوجه های 6 تا 8 هفته ای و حتی کود مرغی به سود قابل توجهی دست یافت. 

امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن در سراسر جهان هستيم.از آنجا که گوشت بوقلمون داراي خواص غذائي ويژه اي بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد لذا مي تواند بعنوان جايگزين مناسبي براي گوشت قرمز علي الخصوص در بيماراني که مصرف گوشت قرمز براي آنها با محدوديت هائي همراه است، مطرح گردد. از امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد.

عواملی چون افزایش استانداردهای سطح معیشتی و رشد سریع شهرنشینی، افزایش توجه به غذاهای غربی و همچنین اهمیت به جذب هرچه کمتر چربی، سبب افزایش تولید و مصرف گوشت بوقلمون در دهه گذشته شده است. پرورش بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده های بوقلمون مصرفی، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است. شهرستان دیواندره با دارا بودن شرایط مناسب برای راه اندازی طرحی در خصوص پرورش بوقلمون جوابگو است.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است که در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ در مقایسه با سایر طیور مزیت بیشتری دارد. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است.گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است. درحال حاضر واحدهایی در زمینه پرورش بلدرچین در شهرستان فعال هستند.از طرفی همچنان ظرفیت پرورش آن وجود دارد. به همین خاطر پیشنهاد گسترش این طرح داده می شود.

محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان‌ها (مانند استان خراسان جنوبی) در وضعیت مناسبی قرار دارد. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

همچنین در بخش طیور، کارشناسان پیشنهاد پرورش شترمرغ را نیز داده اند که پرورش این گونه از طیور در اولویت‌های آخر راه‌اندازی است.

 

شیلات

طبق بررسی‌های انجام‌شده، پرورش ماهیان سردآبی در شهرستان دیواندره جواب می‌دهد. بدون شک پرورش این گونه از ماهی نقش به‌سزایی در توسعه شیلات در شهرستان دارد و علاوه بر توسعه فعالیت‌های اقتصادی موجب اشتغالزایی جدید و تثبیت شغل در این منطقه خواهد شد. همچنین می توان در زمینه پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در شهرستان دیواندره کار کرد. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مناسب‌ترین ماهی سرد آبی جهت پرورش است، به‌طوری‌که آسان‌تر به غذای دستی عادت کرده و نسبت به درجه حرارت و کیفیت آب، کمتر حساس است و بدین‌جهت در سراسر دنیا اساسی‌ترین ماهی آزاد مورد پرورش جهت تغذیه است. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مانند سایر آزادماهیان دارای گوشتی لذیذ است که طرفداران زیادی دارد و طعم و مزه این ماهی حتی در بین کسانی که کمتر ماهی را به‌عنوان غذای اصلی خودمصرف می‌کنند، خوشایند است. این ماهی در آب‌های باکیفیت مناسب پرورش می‌یابد. بنابراین کیفیت و مزه ایده آل دارد. در سال‌های گذشته به‌خصوص با آگاهی آحاد مردم از فواید مصرف گوشت آبزیان، رغبت مردم به استفاده از گوشت قزل‌آلا نیز ‌افزایش یافته است.

 

صنعت

در شهرستان دیواندره سرمايه لازم در بين خود مردم وجود ندارد و سرمايه‌گذاري لازم در صنایع و معادن توسط دولت و بخش خصوصی آنچنان که باید و شاید صورت نگرفته است و همین عوامل باعث شده است که صنعت نيز به ميزان مناسبي رشد نكند. وجود معادن کانی های فلزی و غیرفلزی مثل سنگ آهک، آهن، پلی متان، گچ و انواع سنگ‌های تزئینی بر ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های توسعه ای این شهرستان افزوده است، که متاسفانه فعلا در مرحله بالقوه قرار دارد و نیاز دارد با پوست اندازی و برنامه ریزی مناسب، اصولی و راهبردی به مرحله بالفعل درآید و عواید و ارزش افزوده آن با ایجاد صنایع فرآوری به شهرستان برگردد و ایجاد اشتغال کند.

سنگ‌های آهن، آهک و تزئینی شهرستان با وجود اینکه یکی از قطب‌های مهم اکتشافات معدنی هستند از طریق تریلرها از روستاهای شهرستان خارج شده و تنها گرد و غبار، آلودگی صوتی و تصادفات جاده ای ناشی از تردد این تریلرها نصیب ساکنین دیواندره از سرمایه های طبیعی و خدادادی است و مهمتر اینکه همین اکتشافات معدنی پس از فرآوری محصول با قیمتی چند برابر و مضاعف به شهرستان بازگردانده می شود.

به واسطه توسعه نیافتگی و فقدان رونق اقتصادی با وجود این همه ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها قطعا ناراحتی و ناامیدی  مردم و ساکنین منطقه و حتی مسئولین را به بار خواهد آورد. با سرمایه گاری عظیم در این منطقه علاوه بر بهره برداری از این معادن می توان برخی از مشکلات مردم منطقه را حل نمود.

درحال حاضر واحدی هایی در زمینه تولید ادوات کشاورزی،تولید آرد شفق،کارخانه قند صباشهر، سنگ کرد استون و کشتارگاه های نیمه صنعتی و سردخانه در شهرستان فعال هستند.

 

صنایع دستی

صنایع‌دستی، به‌عنوان صنعتی مستقل و بومی، از شاخص‌ترین هنرهای کاربردی ایران است و ریشه‌های عمیق و استواری در فرهنگ غنی و بارور ایران اسلامی دارد. کردستان نیز صنایع‌دستی ویژه خود را دارد. صنایع‌دستی کردستان بخشی از فرهنگ مردم این استان است که براساس نیاز و خلاقیت در طی زمان شکل گرفته است. تبلیغات ضعیف برای معرفی صنایع دستی در کردستان سبب شده است تا کمتر گردشگری قبل از ورود به کردستان در مورد صنایع دستی این استان چیزی بداند. منطقه، هنرهای زیبایی دارد که با تبدیل کردن آن به فرصت و کالاهای مورد پسند واقعا می‌تواند اشتغال‌زا باشد.

صنایع دستی در دیواندره برای خانم‌ها، آن هم در تعدادی از روستاها به بافتن جوراب و شال‌گردن خلاصه شده است. قبلا مردم در این شهر به فرش بافی علاقه مند بودند و جزو صنایع دستی این شهرستان بود، اما اینک این فرش‌ها جای خود را به فرش کامپیوتری داده‌اند که بعد از اتمام نیز به اسم فرش شهرستان های دیگر به فروش می‌رسند.

وسایلی که در حال حاضر در زمینه صنایع دستی تولید می‌شود مخاطب‌پسند نیست. به عنوان مثال گلیم بافی به این دلیل که برای آن بازاریابی صورت نگرفته و به یک برند تبدیل نشده است، مخاطبی ندارد. باید وسایلی تولید شود که مخاطب‌پسند باشد و ایده‌های جدیدی در قالب صنایع دستی به مخاطب ارائه شود. مثلا می‌توانند گلیم را در قالب انواع کیف دستی و کیف پولی، انواع قاب عکس، جاکلیدی، گلدان و سبدها ببافند.خانم‌ها می‌توانند به ساخت صندل‌های مجلسی زنانه روی بیاورند که طرفدار زیادی دارد.

در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌است. در هريک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1 تا 3 اولويت‌بندي شده‌اند (مزیت‌ها براساس اهمیت رسته‌ها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.).

 

 

خدمات	صنایع				کشاورزی
خدمات	صنایع دستی	صنعت	صنایع غذایی	صنایع تبدیلی و تکمیلی	شیلات	طیور	باغداری	زراعت	دامداری	ردیف
رستوران با الگوی بومی (1)	جوراب بافی (1)	معدنکاری (1)	چیبس میوه (1)	بسته بندی عسل (1)	پرورش ماهی قزل آلا (1)	پرورش مرغ بومی (1)	احداث باغ سیب (1)	کشت گندم (1)	پروار بندی گوسفند (1)	1
اقامتگاه بومگردی (1)	شال گردن (1)		تهیه مربا (1)	بسته بندی حبوبات (1)		پرورش بوقلمون (1)	احداث باغ گیلاس (1)	کشت نخود (1)	پرورش بز گوشتی (1)	2
ورزش های زمستانی (2)	گلیم بافی نوین (2)		تولید لواشک (2)	فرآوری پوست و پشم دام (2)		پرورش بلدرچین (2)	احداث باغ انگور (1)	کشت زعفران (1)	پرورش گاو سیمینتال و هولشتاین (1)	3
			تولید آبمیوه (2)	تولید کندوی چوبی (2)		پرورش کبک (2)	احداث گلخانه گوجه فرنگی (1)	کشت عدس (2)	پروار بندی گوساله (1)	4
			ایجاد کارگاه لبنیات (2)	بسته بندی گوشت (2)		پرورش شترمرغ (3)	احداث گلخانه خیار (1)	کشت لوبیا (2)	پرورش زنبور عسل (2)	5
			فرآوری نخود (2)				احداث گلخانه گل و گیاه زینتی (2)	کشت کلزا (2)		6
			تولید کیک و کلوچه (3)				احداث باغ شلیل (2)	کشت شبدر (2)		8
			تولید بیسکوییت (3)				احداث باغ آلبالو (2)	کشت ذرت علوفه ای (2)		9
			تولید ماکارونی (3)				احداث باغ توت فرنگی (2)	کشت سیر (3)		10
			تولید خیارشور (3)				احداث گلخانه سبزیجات (3)	کشت یونجه (3)		11
			سایر (3)				احداث گلخانه فلفل دلمه ای (3)	کشت گیاهان دارویی (3)		12
							احداث باغ به (3)			13
							احداث باغ گلابی (3)			14
							احداث باغ بادام (3)			15
							احداث باغ گردو (3)			16

راهنما:

(1): مزیت‌هایی که در اولویت اول قرار دارند. (2): مزیت‌هایی که در اولویت دوم قرار دارند. (3): مزیت‌هایی که در اولویت سوم قرار دارند. در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 51 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

شغل	اولویت
پروار بندی گوسفند	1
بز گوشتی	2
پروار بندی گوساله	3
کشت گندم	4
پرورش گاو	5
احداث باغ سیب	6
احداث باغ انگور	7
کشت نخود	8
پرورش مرغ بومی	9
پرورش قزل آلای رنگین کمان	10
کشت زعفران	11
پرورش زنبور عسل	12
احداث گلخانه گوجه فرنگی	13
احداث باغ گیلاس	14
تهیه چیبس میوه	15
کشت عدس	16
احداث گلخانه خیار	17
پرورش بوقلمون	18
کشت عدس	19
بسته بندی عسل	20
کشت کلزا	21
رستوران با الگوی بومی	22
احداث باغ توت فرنگی	23
اقامتگاه بومگردی	24
بسته بندی حبوبات	25
کشت لوبیا	26
تهیه مربا	27
کشت شبدر	28
احداث باغ شلیل	29
پرورش بلدرچین	30
فراوری پشم دام	31
احداث باغ آلبالو	32
کشت ذرت علوفه ای	33
احداث گلخانه سبزیجات	34
فراورثی نخود	35
احداث گلخانه فلفل دلمه ای	36
کشت یونجه	37
تولید کندوی چوبی	38
کشت گیاهان دارویی	39
کشت سیر	40
معدنکاری	41
پرورش کبک	42
بسته بندی گوشت	43
ورزش های زمستانی	44
تهیه لواشک	45
احداث باغ گردو	46
جوراب بافی	47
احداث باغ به	48
تولید آبمیوه	49
پرورش شترمرغ	50
احداث باغ بادام	51

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.