کرمانشاه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان کرمانشاه ارائه‌ شده‌ است.

 

تعیین کسب ‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب ‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

1. باغداری
2. زراعت
3. دامداری
4. صنایع غذایی
5. صنایع تبدیلی و تکمیلی
6. صنعت
7. صنایع دستی
8. طیور
9. خدمات
10. شیلات

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه های رایج  بخش کشاورزی در شهرستان کرمانشاه است. در این شهرستان با انجام فعالیت های باغداری، ضمن ایجاد اشتغال‌زایی می توان به اقتصاد این شهرستان و فضای کسب و کار رونق بخشید. کشاورزی و از جمله باغبانی در این شهرستان، در افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی می تواند مؤثر باشد. این شهرستان یکی از قطب های کشاورزی استان کرمانشاه می باشد و تولیدات متنوعی در این زمینه دارد. کشاورزی در این شهرستان به دلیل وجود خاک حاصلخیز و همچنین تمایل کشاورزان، از رونق بالایی برخوردار است. وجود دشت های خوبی نظیر دشت ماهیدشت، میاندربند و سراب نیلوفر در کنار ویژگی های اقلیمی این شهرستان، آن را از نظر کشاورزی غنی کرده است.[1]

یکی از فعالیت‌های مربوط به حوزه باغداری که در شهرستان کرمانشاه انجام شده است و قابلیت توسعه آن نیز وجود دارد، پرورش محصولات گلخانه‌ای می‌باشد.[2] در گلخانه‌های این شهرستان محصولات خارج از فصل مانند خیار و گوجه فرنگی تولید می شوند. این محصولات بازار فروش مناسبی دارند و تمایل کشاورزان نسبت به کشت آن ها زیاد است. همچنین گلخانه های پرورش گیاهان زینتی در این شهرستان فعال هستند. گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. کشاورزی در گلخانه‌ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد دارای ریسک کمتری بوده و همچنین بازه زمانی برای به ثمر رسیدن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است.

گردو و سیب نیز از جمله محصولات تولیدی این شهرستان می باشند و با شرایط اقلیمی منطقه سازگاری دارند؛ لذا امکان سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد. گردو درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم محصول تولید خواهد کرد. محصول نهایی این درخت قیمت بالایی دارد که هم در داخل شهرستان طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا چندین سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد، زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده‌ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو به دلیل ماندگاری طولانی، می‌تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد؛ لذا هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد.

سیب میوه بسیار مهمی است و نسبت به سایر میوه های درختی خاصیت ماندگاری زیادی دارد؛ بنابراین مدت زیادی می تواند انبار شود. درختان سیب نسبتاً به شرایط خاک بی‌تفاوت هستند و در دامنه گسترده‌ای از مقادیر pH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. این درختان حتماً باید در مقابل باد مراقبت شده و نباید در مناطق پست شهرستان که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند، کاشته شوند.  

همچنین انجیر، گلابی، شلیل، هلو، فندق و آلوچه نیز از دیگر محصولات باغی این شهرستان هستند و شرایط برای کشت تمام این محصولات در سطح منطقه فراهم است.[3] میوه های ذکر شده علاوه بر اینکه به عنوان تازه‌خوری مورد استفاده قرار می‌گیرند و دارای خواص سرشاری برای بدن هستند، در صنایع غذایی مختلف مانند تولید مربا، لواشک، میوه خشک، چیپس میوه نیز کاربرد دارند؛ بنابراین سرمایه‌گذاری در این شهرستان در زمینه تولید این محصولات از سوددهی مناسبی برخوردار خواهد بود.

نیاز آبی بسیار کم، سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. با توجه به اینکه باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند؛ لذا احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال و پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی می‌تواند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند.

گلابی انواع مختلفی دارد و بومی شرق اروپا و غرب آسیا است. نگهداری گلابی کار چندان سختی نیست به همین دلیل اکثر کشاورزان به صورت خانگی اقدام به کاشت و نگه‌داری این میوه می‌نمایند. گلابی به مراقبت کمی نیاز دارد و از این جهت به درخت سیب شباهت دارد. گل‌های گلابی همزمان با برگ‌هایش می‌رویند و میوه آن شیرین و آبدار است. گلابی حاوی ویتامین‌های E ،C  و کلسیم است و از آن برای دفع سموم بدن استفاده می‌شود. در طول دوره رشد 2 نوبت آبیاری در هفته  برای درخت گلابی کافیست. آبیاری بیش از حد سبب ریزش برگ‌های آن می‌شود و خشکی نیز گیاه را پژمرده می‌کند.

از جمله کسب و کارهایی که در این شهرستان قابلیت انجام دارد، پرورش قارچ است. این فعالیت در شهرستان به صورت محدودی انجام می شود. قابل ذکر است که سرمایه گذاری در این زمینه مستلزم ایجاد بازار فروش مناسب است تا بتواند با سودآوری مناسبی همراه باشد. سرمایه‌گذاری در این شهرستان در زمینه توسعه پرورش قارچ علاوه بر اشتغال‌زایی، می‌تواند برای سلامت مردم مؤثر باشد. پرورش قارچ مزایایی دارد که عبارتند از: نیاز به سرمایه کم، نیاز به فضای کم، زودبازده بودن و سازگار بودن با هر شرایط آب و هوایی. 

همچنین در این شهرستان محصولاتی مانند خیار و گوجه فرنگی در حد نیاز شهرستان و در فضای آزاد نیز کاشته می‌شوند؛ اما با توجه به سودآوری زیاد تولید این محصولات در گلخانه و همچنین صرفه‌جویی در مصرف آب در کشت گلخانه‌ای، تولید آن‌ها در فضای آزاد از مزیت پایین‌تری برخوردار خواهد بود.

 

· زراعت

بخش زراعت در حوزه کشاورزی، در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان کرمانشاه نقش های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان تأمین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تأمین نهاده‌هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین آلات کشاورزی را نام برد. در ادامه به برخی از محصولات زراعی این شهرستان پرداخته خواهد شد.

گندم و جو از جمله محصولات زراعی کشت شده در این شهرستان می باشند. طبق نظر کارشناسان، قابلیت افزایش سطح زیر کشت این محصولات در منطقه وجود دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه دارای ریسک کمتری است. گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی می رسد. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم در این شهرستان ارزش افزوده زیادی را به دنبال خواهد داشت. جو نیز از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه‌ای داشته است و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نخود نیز از جمله محصولات زراعی است که در سطح وسیعی در این شهرستان کشت می شود.[4] این محصول فیبر بالایی دارد و به مقدار زیادی در غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان آن‌ را در تناوب با گندم و جو قرار داد و بخشی از ازت مورد نیاز خاک را تأمین کرد و از کاه تولید شده آن‌ برای خوراک دام و طیور بهره برد. از این رو توسعه کشت این محصول برای شهرستان مزیت دارد.

ذرت در دو نوع علوفه ای و دانه ای در این شهرستان کشت می شود. دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی آن از کشاورزان می کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری ها استفاده می شود. طبق لیست مزیت سنجی توسعه کشت این محصول در این شهرستان دارای مزیت است، البته باید برای تأمین آب این محصول از آبیاری مکانیزه استفاده کرد؛ زیرا مصرف آب آن بسیار بالاست.

در این شهرستان کشت دانه های روغنی نظیر کلزا و آفتابگردان نیز انجام می شود و توسعه کشت هر دو مورد دارای مزیت هایی می باشد که در ادامه توضیح داده می شود. کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آن‌ها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی می گردد. با توجه به این که زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، در نتیجه نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش مؤثری داشته باشد. همچنین برگرداندن بقایای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر منطقه از شهرستان کرمانشاه ممکن است و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی هستند. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد و بیش از 14درصد کل روغن نباتی جهان را تولید می کند. این گیاه در دو نوع آجیلی و روغنی کاشته می‌شود. آفتاب گردان های آجیلی از بازار پسندی ویژه ای برخوردارند. علاوه بر این، فرآورده های جانبی آفتاب گردان به خصوص کنجاله آن باعث شده است که بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

چغندرقند یکی از محصولات زراعی شهرستان کرمانشاه است که در سطح مناسبی تولید می‌شود.[5] چغندرقند نسبت به شرایط محیطی شهرستان سازگاری نسبتاً زیادی دارد. این گیاه از نظر ارزش غذایی در ردیف محصولاتی از قبیل برنج، ذرت، گندم، سیب‌زمینی و حبوبات قرار می‌گیرد. این محصول در تناوب زراعی به خوبی جای می‌گیرد و عمیق بودن ریشه و پاک بودن مزارع آن از علفهای هرز اجازه می دهد که در تناوبهای مختلف جایگزین شود.

در این شهرستان در زمینه کشت گیاهان دارویی فعالیت‌های بسیار کمی صورت گرفته است. با توجه به شرایط آب و هوایی شهرستان و همچنین طبق نظر کارشناسان، قابلیت افزایش سطح زیر کشت این گیاهان در شهرستان وجود دارد. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف آن‌ها باعث شده است که افراد زیادی به صورت‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین دلیل کشت گیاهان دارویی را می توان جزو مشاغل پرمزیت دانست. با توجه به اینکه گیاهان دارویی برای کشت، به مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند؛ بنابراین می توان در زمینه کشت آن ها در این شهرستان سرمایه گذاری کرد. تقاضای مصرف گیاهان دارویی به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطرسازی و غذایی نیز استفاده می‌شود.

کشت زعفران در بخش هایی از این شهرستان انجام شده است.[6] این گیاه آب بسیار کمی مصرف می کند و در برابر سرما مقاومت زیادی دارد. طبق نظر کارشناسان، شهرستان کرمانشاه یکی از مناطق مستعد برای کشت زعفران است. با توجه به اینکه کشت آن در این شهرستان از بازدهی مطلوبی برخوردار بوده است؛ بنابراین توسعه کشت آن در این شهرستان مزیت خواهد داشت. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع در صنایع غذایی کاربرد دارد. همچنین دمنوش آن آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و تولید آن در این شهرستان علاوه بر این که نیاز منطقه زیر کشت را برطرف می کند، در سراسر ایران نیز مشتری دارد.

یکی دیگر از محصولات زراعی تولید شده در این شهرستان سیب زمینی می باشد.[7] سیب زمینی بعـد از گنـدم، برنـج و ذرت، بیشتریـن سـهم را در میـزان تولید محصولات غذایـي داراسـت و نقـش مهمـي در تغذیه و سـبد غذایي افراد دارد؛ بنابراین توسعه سطح زیر کشت آن می تواند سوددهی مناسبی را به همراه داشته باشد. قابل ذکر است که یکی از فاکتورهای مهم برای رشد این محصول آب است؛ زیرا این محصول به آب زیادی نیاز دارد و کشاورز باید به این نکته توجه نماید.

  

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های بخش کشاورزی، در شهرستان کرمانشاه انجام می شود. انجام این فعالیت سود اقتصادی مناسبی را برای شهرستان به همراه داشته است. با توجه به اینکه حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و همچنین منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد؛ بنابراین همواره مورد توجه قرار گرفته است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود. این شهرستان به لحاظ وضعیت منطقه ای برای پرورش دام توانسته است پتانسیل های بالقوه ای را برای خود ایجاد کند و زمینه را برای اشتغال جوانان این منطقه فراهم کند.

زنبورداری از جمله مشاغلی است که در این شهرستان به مقدار زیادی انجام می شود.[8] پرورش زنبورعسل در هر منطقه متکی بر شرایط و استعدادهایی از قبیل اقلیم و وضعیت پوشش گیاهی می باشد که در این شهرستان، شرایط لازم برای پرورش آن فراهم است؛ بنابراین طبق نظر کارشناسان، همچنان ظرفیت برای فعالیت های بیشتر در این زمینه وجود دارد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبورعسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده است که ارزش اقتصادی پرورش زنبورعسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز اقدام کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو و در مناطق سردسیری این تعداد به دو یا بیشتر افزایش می یابد. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبورعسل صرفاً کندو و عسل نیست، بلکه موم، زهر و ژل آن نیز قابلیت فروش دارد.

طبق نظر کارشناسان دامداری در این شهرستان عمدتاً به صورت سنتی انجام می شود و تعدادی هم دامداری صنعتی وجود دارد. از جمله دام های سبک پرورشی در این شهرستان می توان به گوسفند نژاد سنجابی و بز بومی اشاره نمود.[9] توسعه و پرورش هر دو نوع دام ذکر شده مزیت دارد.

نژاد سنجابی جزو گوسفندان نژاد پشمی_گوشتی است. این نژاد بومی استان کرمانشاه بوده و از گوشت و پشم با کیفیتی برخوردار است. این گوسفند، برترین نژاد در تولید پشم محسوب می شود. پشم این نوع گوسفند نیز بسیار بلند و ضخیم است و اغلب سفید می باشد و قدرت رنگ پذیری خوبی دارد. همچنین از جمله الیاف مرغوب به شمار آمده و به همین دلیل در تولید لباس و فرش های دست‌بافت مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، زیر شکم گوسفند سنجابی پر از پشم به رنگ سفید یا نخودی بوده و دنبۀ آن به شکل دایر‌ه‌ای است. از دیگر ویژگی های این نژاد این است که، در سال دو بره می زاید.

به طور کلی بز به ‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در این شهرستان پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی باعث شده است که بز به ‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

علاوه بر ظرفیت بالای شهرستان در زمینه پرورش دام سبک، برای پرورش گاو بومی، گاو هلشتاین و گاو سمینتال نیز مزیت وجود دارد.[10] گاوهای بومی به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش مؤثری در تأمین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد شهرستان ایفا نماید. همچنین پوست گاو به عنوان یک محصول با ارزش دامی در صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود، حتی شاخ، سم و فضولات این حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین نیز شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری به شمار می‌رود. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است، حدوداً ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. این شیر دارای 65/3 درصد چربی و ۳ درصد پروتئین است.

گاو سمینتال جزو بهترین گاوهای شیری و گوشتی محسوب می‌شود. افزایش وزن روزانه فوق العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش، مواردی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد.

پرورش زالو یکی دیگر از حرفه هایی است که در حال حاضر در سطح مشاغل خانگی در این شهرستان انجام می شود.[11] زالوها در آب‌‌های شیرین زندگی می‌‌کنند و نسبت به تکان‌‌های موجود در آب، لمس شدن، گرما، صدا و انواع مختلفی از مواد شیمیایی حساس هستند. ساختار بدن آن‌‌ها به‌‌صورت بند بند بوده و هر بند شامل ارگان داخلی خاصی مانند بخش مغزی، توده عصبی و اندام تولیدمثلی است. اندام مکنده در زالو برای خزیدن و تغذیه استفاده می‌‌شود. زالوها معمولاً بخش‌‌های گرم میزبان خود را گاز می‌‌گیرند و با انقباض‌‌های متناوبی که انجام می‌‌دهند، خون میزبان خود را می‌‌مکند. پروسه تغذیه آن‌ها معمولاً 40 دقیقه به طول می‌‌انجامد و در این مدت در حدود 5 تا 15 میلی‌‌لیتر خون از میزبان خود می‌مکند. از ویژگی‌های مثبت برای پرداختن به این کسب ‌و کار، می‌توان به امکان اجرای طرح با تجهیزات ساده، کم‌هزینه و در محیط‌های کوچک، عدم نیاز به استخدام نیروی کار، قیمت ناچیز خون به عنوان تنها ماده اولیه و امکان گسترش کسب و کار به دلیل ضریب تکثیر بالا در دوره‌های بعدی اشاره کرد. با توجه به مطالب فوق، سرمایه گذاری در این زمینه می تواند سودآوری مناسبی را به همراه داشته باشد.

در شهرستان کرمانشاه قابلیت پرورش اسب نژاد کرد که بومی مناطق کرد و استان کرمانشاه است، وجود دارد.[12] طبق نظر کارشناسان، متأسفانه در این زمینه سرمایه گذاری های آنچنانی صورت نگرفته است، ولی جشنواره های بسیار خوبی در این زمینه برگزار می شود. اسب حیوان بسیار حساسی است و هزینه‌های پرورش و نگهداری از آن نیز زیاد است که بیشترین سهم از هزینه‌ها پس از راه‌اندازی، مربوط به تغذیه اسب می‌باشد. معمولاً برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، علوفه‌های مورد نیاز دام به‌صورت سالانه و در فصل مناسب خریداری و انبار می‌شوند. پرورش اسب علی‌رغم هزینه‌هایی که دارد، با سوددهی قابل توجهی همراه می‌باشد و جزو شغل‌هایی است که می‌تواند در این شهرستان پیشنهاد شود.

 

· صنایع غذایی

فرآوری محصولات کشاورزی و دامی، یکی از مهم ترین روش‌ها برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی در شهرستان کرمانشاه محسوب می‌شود. ایجاد و توسعه صنایع غذایی در این شهرستان، علاوه بر اشتغال‌زایی و کاهش هدررفت محصولات کشاورزی در این منطقه، باعث ارتقای سطح درآمد مردم نیز خواهد شد.

یکی از کسب و کارهایی که در این شهرستان انجام می شود، تولید روغن کرمانشاهی است. طبق نظر کارشناسان، در صورت ایجاد بازار فروش مناسب در استان‌ها و کشور‌های اطراف، افزایش فعالیت در این حوزه برای شهرستان قابلیت دارد.[13] روغن کرمانشاهی یا روغن حیوانی نوعی روغن است که بهترین نوع آن را در کرمانشاه از شیر گاو و گوسفند به دست می‌آورند و در مقابل روغن نباتی به معنی مطلق روغن زرد نیز استعمال می‌شود. روغن حیوانی از نوعی کره محلی به دست می‌آید که از به هم زدن دوغ در مشک تهیه می‌شود. روغن حیوانی داراي خواص بی‌شماري از جمله استخوان‌سازي، کاهش غلظت خون، کاهش چربی‌هاي زاید شکم، شادابی و سفیدي پوست و سم‌زدایی از بدن است.

روغن‌کشی از دانه های روغنی مانند آفتابگردان و کلزا نیز از جمله مشاغلی است که ایجاد آنها در شهرستان مزیت دارد. طبق نظر کارشناسان کارخانه هایی در این زمینه در شهرستان فعال هستند اما با توجه به کشت انبوه آفتابگردان و کلزا، همچنان ظرفیت لازم برای احداث واحدهای جدید وجود دارد. در سال‌های اخیر با توجه به اهمیتی که مصرف‌کنندگان به مصرف روغن گیاهی به جای روغن حیوانی می‌دهند، میزان تقاضا برای  مصرف این روغن‌ها روند صعودی داشته است و در نتیجه رشد چشمگیری در این صنعت مشاهده می‌شود.

همچنین راه‌اندازی واحدهایی در زمینه تولید نان محلی و شیرینی می‌تواند جزو پیشنهادات شغلی در این شهرستان باشد که توجیه اقتصادی مناسبی را به دنبال خواهد داشت.[14] از جمله این موارد می توان به نان کلانه کرمانشاهی، نان روغنی برساق، نان ساجی، نان برنجی، کاک، نان خرمایی، شیرینی بژی، شیرینی شکری و قاووت اشاره کرد. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان‌پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم‌های متنوعی تهیه می‌شود. همچنین می‌توان با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن، برای افراد رژیمی نیز شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب وکار را می‌توان با تجهیزات اندک و سرمایه کمی راه‌اندازی کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود قابل توجهی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده و یک فرصت شغلی مناسب به‌ویژه برای زنان خانه‌دار محسوب می شود. یکی از ضروریات این حرفه، یافتن بازار فروش محصول می‌باشد که با تبلیغات مناسب به‌ویژه در فضای مجازی می‌توان به آن دست یافت. لازم به ذکر است که یکی از لازمه‌های موفقیت در این شغل، گذراندن دوره‌های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است؛ بنابراین توجه به این نکته امری ضروری است.

آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار می‌باشد. این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن دائماً در حال افزایش است. صنعت آبمیوه از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده است تا بازار انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد؛ اما نکته ای که بر بازار فروش آبمیوه تأثیر دارد و باید به آن توجه شود، نوع بسته بندی محصول است. بسته بندی جذاب در کنار کیفیت خوب محصول، تأثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت. تولید آبمیوه در شهرستان کرمانشاه به صورت محدود انجام می شود و با توجه به تنوع میوه های تولیدی در این شهرستان، می توان در این زمینه سرمایه گذاری کرد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با توجه به تولید محصولات کشاورزی و دامی در شهرستان کرمانشاه، بررسی ها نشان می دهد که سالانه مقدار زیادی از این محصولات به ضایعات تبدیل می شوند. از سوی دیگر تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می دهد؛ اما مصرف آن ها در طی سال صورت می پذیرد؛ لذا توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این شهرستان می تواند زمان استفاده از محصولات را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن ها بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات خواهد شد.

در این شهرستان برای نگهداری محصولات کشاورزی سردخانه هایی وجود دارد؛ اما بررسی های انجام شده نشان می دهد که ظرفیت برای احداث واحد یا واحدهای جدید سردخانه در این شهرستان وجود دارد، زیرا برخی از کشاورزان محصولات خود را برای نگهداری به شهرستان های هم جوار ارسال می کنند.[15] از مهم‌ترین مزایای استفاده از سردخانه محصولات کشاورزی، جلوگیری از فساد محصول می باشد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و موجب حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی می گردد. از دیگر مزایای مهم احداث سردخانه محصولات کشاورزی، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن محصولات در سردخانه، موجب می شود در ماه هایی که تقاضا برای مصرف محصولات بسیار است، ولی فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه محصولات کشاورزی، تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است، جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های محصولات کشاورزی به عنوان حد واسط بازار و کشاورزان در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است. همچنین احداث سردخانه، موجب می شود که کشاورزان نسبت به افزایش فعالیت های کشاورزی ترغیب شوند و زمینه برای اشتغال زایی جوانان فراهم شود.

پرورش زنبورعسل در این شهرستان به مقدار زیادی انجام می شود و در نتیجه آن مقدار زیادی عسل تولید می شود. طبق نظر کارشناسان بسته بندی آن در این شهرستان به صورت محدودی انجام می شود؛[16] بنابراین احداث واحد بسته بندی آن نیز می تواند جزو مشاغل پیشنهادی این شهرستان محسوب شود. ضمن اینکه با انجام این کار می توان در زمینه صادرات آن نیز اقداماتی انجام داد. راه‌اندازی خط تولید و بسته بندی عسل در این شهرستان یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار برای فرد یا خانواده ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان نسبتاً طولانی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم، حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بسته‌بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند.  

روغن کرمانشاهی از جمله سوغاتی‌های منحصر به فرد این شهرستان است که به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می شود؛[17] بنابراین سرمایه گذاری در زمینه بسته بندی آن می تواند توجیه اقتصادی قابل توجهی را به همراه داشته باشد. این روغن از شیر گوسفند و گاو تهیه می شود و استفاده از آن، طعم دلچسبی به غذا می دهد. مردم شهرستان از این روغن به جای روغن نباتی در غذاها و شیرینی هایشان استفاده می کنند. 

یکی دیگر از کسب و کارهایی که در این شهرستان پیشنهاد می شود، واحد تولید خوراک دام است. بخشی از خوراک دام های این شهرستان، در شهرستان تأمین می شود ولی طبق نظر کارشناسان، خوراک تولید شده در شهرستان کافی نیست و از استان های اطراف مانند کردستان واردات صورت می گیرد.[18] طبق نظر کارشناسان احداث چنین واحدی در شهرستان بازدهی خوبی خواهد داشت.  با احداث و راه اندازی و اجرای پروژه های صنعتی در این شهرستان که در آن از ضایعات کشاورزی و…، خوراک دام با ارزش غذایی تولید شود، غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و همچنین استفاده از مواد اولیه ارزان‌تر نظیر کنجاله و کاه محصولات زراعی در تولید این محصولات سبب خواهد شد که قیمت تمام شده آن پائین‌تر بوده و در نتیجه با قیمت کمتری به فروش برسد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد این شهرستان ایجاد کند.

همچنین احداث واحد فرآوری پوست و پشم دام در این شهرستان می تواند جزو مشاغل پیشنهادی باشد. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی می‌باشد. این حرفه جزو مشاغلی است که با سودآوری مناسبی همراه خواهد بود و ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه‌گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند. لازم به ذکر است در این شهرستان در این زمینه فعالیت های چندانی صورت نگرفته است و اگر چنین واحدی احداث شود بازدهی خوبی خواهد داشت. 

با توجه به رونق مرغداری صنعتی در این شهرستان، احداث کشتارگاه طیور از جمله نیازهای شهرستان است. این شهرستان دارای تعداد محدودی کشتارگاه طیور است و قابلیت احداث واحدهای جدیدتر نیز وجود دارد و پیشنهاد می شود.

پرورش شترمرغ از جمله کسب و کارهایی است که در این شهرستان انجام می شود ولی طبق نظر کارشناسان، هیچ گونه فعالیتی در زمینه فرآوری اجزای بدن آن در این شهرستان انجام نشده است؛[19] لذا فعالیت در این زمینه در صورت افزایش پرورش شترمرغ، می تواند مزیت داشته باشد. شترمرغ از معدود پرنده هايي است كه علاوه بر گوشت آن مي‌توان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم‌مرغ و به طور کلی از تمام اجزاي بدنش استفاده كرد و از طرفي با توجه به علف خوار بودن، اين پرنده با تغذيه مناسب سريع وزن مي گيرد و سود زيادي را نصيب پرورش دهندگان مي كند.

تولید زعفران در شهرستان کرمانشاه زیاد است و واحدی برای بسته بندی آن به صورت سنتی نیز در این شهرستان دایر است؛ اما با توجه به اینکه مقدار زعفران تولید شده بیشتر از ظرفیت این واحد بسته بندی است و از طرفی این محصول قابلیت بالایی جهت صادرات دارد؛ در نتیجه احداث واحدهای بسته بندی زعفران برای شهرستان مزیت دارد. زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌های جهان جای دارد. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است؛ اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، زعفران ایران اغلب به ‌صورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی می‌شود و به قیمتی بسیار بالاتر عرضه می‌گردد.

با توجه به اینکه پرورش قارچ در این شهرستان و سایر شهرستان های استان در حال انجام است و برای این کار نیاز به کمپوست هست، ایجاد واحد تولید کمپوست از جمله فعالیت هایی است که برای شهرستان سوددهی مناسبی را به همراه خواهد داشت؛ بنابراین تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری در حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. طبق نظر کارشناسان، واحدی در این زمینه در شهرستان فعالیت می کرد، ولی متأسفانه به دلیل نداشتن تخصص و مهارت کافی، ورشکسته شد.[20] كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصاً در بین باغداران دارد.

لازم به ذکر است که در صورت توجه نکردن به بازار فروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه ذکر شدند، با مسئله اشباع رو به رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه اندازی این مشاغل امری مهم و ضروری است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی یکی از عوامل توسعه اقتصادی کشور محسوب می‌شوند. در شهرستان کرمانشاه، تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد؛ اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد. در ادامه به برخی از کسب و کارهایی که قابلیت ایجاد و یا توسعه آن ها در این شهرستان وجود دارد پرداخته می شود.

با توجه به رونق کشاورزی در این شهرستان و نیاز به سموم شیمیایی و همچنین ادوات کشاورزی، سرمایه گذاری در این زمینه از صرفه اقتصادی خوبی برخوردار خواهد بود. در حال حاضر موارد ذکر شده، از استان های دیگر وارد این شهرستان می شوند؛ لذا فعالیت در این زمینه با سودآوری مناسبی همراه خواهد بود. البته تعدادی کارگاه­های کوچک به صورت محدود در خصوص ساخت این ادوات فعالیت می کنند، ولی اگر این واحدها گسترش یابند و یا اینکه واحدهای جدیدتری احداث شوند، بازدهی خوبی خواهند داشت.

تولیدی پوشاک نیز از جمله مشاغلی است که در این شهرستان قابلیت انجام دارد. پوشاک مورد نیاز این شهرستان از استان های اطراف مانند تهران و کشورهای دیگر وارد می شوند. طبق نظر کارشناسان، احداث واحد تولیدی پوشاک همراه با بازاریابی مناسب، می تواند سودآوری قابل توجهی را به همراه داشته باشد. تولیدی پوشاک پردرآمدترین صنعت محسوب می‌شود. با توجه به این که در مناسبت‌هایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید لباس می کنند، همین امر باعث می شود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند. قابل ذکر است که بیشتر پوشاک این شهرستان از چین وارد می شود و قیمت ارزان تری دارد؛ بنابراین بحث رقابت باید در نظر گرفته شود و با بازاریابی مناسب، به سود قابل توجهی رسید.

با توجه به این که محصولات زراعی و باغی زیادی در این شهرستان تولید می شوند؛ اما کارتن جهت حمل و نقل این محصولات در شهرستان تولید نمی شود و از مناطق دیگر وارد می شوند؛ لذا فعالیت در حوزه تولید کارتن باعث می شود که واردات این موارد از استانهای همجوار کاهش یابد و برای جوانان این منطقه اشتغال زایی ایجاد شود. همچنین مصالح ساختمانی مورد نیاز شهرستان از استان های دیگر تأمین می شود؛ لذا سرمایه گذاری در این زمینه به سبب رونق ساخت و ساز، پیشنهاد می‌شود.

این شهرستان دارای تعداد زیادی معادن سنگ، شن، ماسه و کانی می باشد ولی هیچ گونه فرآوری روی این موارد انجام نمی شود و فرآوری فقط در حد سنگ بری انجام می شود؛[21] در نتیجه راه اندازی واحد فرآوری مواد معدنی در این شهرستان می تواند توجیه اقتصادی داشته باشد.

در شهرستان کرمانشاه منابع آب معدنی زیادی جهت بهره گیری برای احداث کارخانه آب معدنی وجود دارد؛ ولی متأسفانه تا به حال هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است؛[22] بنابراین احداث چنین واحدی  می‌تواند جزو مشاغل پیشنهادی این حوزه محسوب شود.

طبق بررسی های انجام شده، تولید مواد شوینده و همچنین لوازم بهداشتی مانند مسواک، محصولات مراقبت از پوست و مو در این شهرستان تولید نمی شوند و از استان های اطراف وارد می شوند؛[23] بنابراین قابلیت احداث چنین کارخانه ای در شهرستان وجود دارد و از بازدهی مناسبی برخوردار خواهد بود. امروزه مواد شوینده جزئی از ضروریات زندگی مردم محسوب می‌شوند و هر روز بر طیف این محصولات افزوده می شود. وجود انواع آلاینده ها و روش های بر طرف کردن این آلودگی ها در سطوح مختلف باعث شده است که اشکال متنوعی از مواد شوینده در بازار به وجود بیایند. هر چه جامعه و شهرها بزرگتر می شوند و هر چه تنوع زندگی شهری بیشتر می شود، لزوم تولید و ارائه متدهای ضروری تر و حرفه ای تر برای شستشو اهمیت زیادتری پیدا می کند.

تولید قطعات خودرو و لوازم خانگی نیز در این شهرستان می تواند درآمدزا باشد؛ زیرا چنین فعالیتی در شهرستان انجام نمی شود و این موارد از مناطق دیگر وارد این شهرستان می شوند. فعالیت در این زمینه علاوه بر اینکه نیاز شهرستان را برطرف می کند، می تواند موجب اشتغال جوانان این منطقه شود.

در صورت رونق گلخانه ها که اغلب به میزان آب کمی نیاز دارند، می توان در زمینه مشاغل وابسته مانند تولید پلاستیک، تولید انواع گلدان، وسایل گرمایشی و سرمایشی سرمایه گذاری کرد و موجب اشتغال زایی شد. به عنوان مثال تجهیزاتی مانند کمانی­های گلخانه و نایلون آن از اصفهان وارد می­شوند؛[24] در نتیجه فعالیت در این زمینه می تواند سوددهی داشته باشد.

از جمله کارخانه های فعال این شهرستان می توان به کارخانه چینی، کارخانه سیمان، کارخانه شیر بیستون، کارخانه قند، کارخانه روغن، کارخانه کابل برق، کارخانه رب گوجه فرنگی، کارخانه تولید نان برنجی و نان خرمایی اشاره نمود.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. در ادامه به برخی از صنایع دستی این شهرستان پرداخته می شود.

گیوه‌کشی يكي از صنايع دستي این شهرستان است كه از‎ ‎قدمت ديرينه اي برخوردار است.[25] گیوه را به اصطلاح محلي كلاش هم مي گويند. مناطق‎ ‎كوهستاني و گذرهاي صعب العبور و سنگلاخي استفاده از گيوه به عنوان پاپوش نرم،‎ ‎سبك، راحت و مقاوم را در این شهرستان رواج داده است. گيوه از دو قسمت كفي و رويي تشكيل مي شود. كفي‎ ‎معمولاً از لاستيك و چرم است و قسمت رويي از نخ مي باشد. تا قبل از پيدايش صنعت‏‎ ‎لاستيك سازي، گيوه كش ها در كرمانشاه زير گیوه ها را از پوست گاوميش تهيه مي كردند‎ ‎و رويه آن را از نخ يا ابريشم مي بافتند كه اكثر اعيانیان از آن استفاده مي كردند. با پيدايش صنعت لاستيك براي كارگران و كشاورزان، زير گیوه ها لاستيك به كار مي بردند. مهمترين انواع فرآورده هاي‎ ‎گيوه بافي عبارتند از دم پايي، پاشنه بلند، گيوه عاج دار، پشت بسته، كفشي،‎ ‎حوله اي، منجوقي، قيصري، جاوي، توري و ملكي‎. طبق نظر کارشناسان، سرمایه گذاری در این زمینه می تواند درآمدزا باشد.

قالی بافی نیز از جمله صنایع دستی این شهرستان می باشد. امروزه تقريباً در بيشتر روستاهاي سنقر و‎ ‎در اغلب روستاهاي صحنه، كنگاور، دينور و بيستون قالي بافي داير است. نقش هاي شناخته شده در قالي بافي اين‎ ‎شهرستان عبارتند از دارگل، بازوبندي، سماوري، عبداللهي، اكبر آبادي، كيوناني و‎ ‎حسين آبادي كه هر يك از اين نقش ها، خود مجموعه اي از خرده نقش ها را در بردارند. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می‌گیرد. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می‌توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. این کسب و کار را می‌توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد. افزایش فعالیت در این زمینه می تواند مزیت داشته باشد و از جمله مشاغل پیشنهادی این حوزه می باشد.

لباس‌ محلی نیز یکی دیگر از صنایع دستی این شهرستان می باشد.[26] لباس محلی این شهرستان از لباس های منحصر به فردی است که ویژگی‌هایی نظیر رنگ شاد متناسب با طبیعت چهارفصل استان برخوردار است که خود نوعی نشاط و شادابی در بین مردمان سخت‌کوش کوهستان ایجاد کرده است. حجاب کامل لباس کردی از دیگر ویژگی‌های این لباس است، ویژگی‌ای که علاوه بر تنوع و شادابی باعث ماندگاری آن از گذشته‌های دور تاکنون شده است. یکی از راههای آشنایی با فرهنگ یک منطقه، آشنایی با پوشش مردمان آن ناحیه است. مردم این شهرستان همانند سایر نقاط کشور دارای سنن، آیین و پوششهای خاص خود هستند. پوشش مردان و زنان این منطقه به دلیل اینکه مانند بسیاری از استانهای کرد نشین، اقوام کرد می باشند، به لحاظ ساختاری چندان تفاوت زیادی ندارد، البته این مسئله بدان معنا نیست که لباس و پوشش مردم استان کرمانشاه مانند سایر مناطق کرد نشین است، بلکه تفاوتهای ظاهری بین آنها وجود دارد که در مقایسه تصاویر اقوام و پوشش آنان، می توان به روشنی به آن پی برد. فعالیت در این زمینه می تواند توجیه اقتصادی قابل توجهی را به دنبال داشته باشد.

یکی دیگر از صنایع دستی این شهرستان گلیم بافی است. وجود مراتع مساعد جهت پرورش دام ها در این شهرستان كه تأمين كننده الياف لازم گليم هستند خود دليلي بر متداول بودن گليم بافي در اين نواحي است؛ لذا توسعه این حرفه با سودآوری خوبی همراه خواهد بود.

گلیم، زیر انداز پوششی است که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند و یا دیگر چهار پایان اهلی بافته می شود. از گلیم به شکل سنتی اش، معمولا برای پوشاندن زمین، دیوار و یا رو اندازی برای حیوانات باربر استفاده می شود. ولی امروزه این محصولات به عنوان یک پوشش مدرن برای خانه های شهری نیز استفاده می شوند. گلیم های بافته شده در این شهرستان، نقوش بسیار زیبا، متنوع و منحصر به فردی دارند. نقوش چشمه نظامي و‎ ‎نقوش تركيبي درخت و لانه گنجشك، مرغابي، مار، عروسك، قيچي، خطوط افقي، عمودي‎، نقش قرقره راه راه، پنجه گربه، قاچ خربزه، گل مشرفي، گل ترمه و سوزني از جمله‎ ‎نقوشي هستند كه در گليم هاي این شهرستان دیده می شود.

چرم سازی نیز یکی از صنایع دستی پرطرفدار و با ارزش این شهرستان است که از گذشته‌های دور در این منطقه رونق داشته است و فعالیت بیشتر در این زمینه می تواند سودده باشد.[27] چرم‌سازی چندین مرحله دارد و هنرمندان کرمانشاهی مراحلی مثل آب زدن پوست، آهک زدن و عورام‌کاری، متورم کردن، نمک پاشیدن، مازوکاری، کاشی‌کاری، رنگ ریختن و صیقل‌زنی را انجام می‌دهند تا یک چرم باکیفیت و مرغوب آماده کنند. چرم کرمانشاه یکی از بهترین چرم‌های تولید شده در کشور می باشد.  

همچنین حرفه هایی نظیر سفالگری، گل دوزی و خیاطی نیز از جمله صنایع دستی این شهرستان می باشند که دارای مزیت یکسانی هستند و در لیست مزیت سنجی در اولویت های پایین تر قرار می گیرند.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که با سودآوری قابل توجهی همراه است. در ادامه به برخی از طیوری که در این شهرستان پرورش داده می شوند و همچنین قابلیت توسعه دارند، پرداخته می شود.  طبق نظر کارشناسان تعداد زیادی مرغداری گوشتی و تخم گذار در این شهرستان فعال هستند و با مسئله اشباع مواجه هستند؛[28] لذا سرمایه گذاری در این زمینه پیشنهاد نمی گردد. همچنین طبق نظر آنان، در این شهرستان جوجه ریزی انجام نمی شود و جوجه از مناطق دیگر مانند شمال وارد این شهرستان می شود؛[29] بنابراین می توان در زمینه پرورش مرغ مادر سرمایه گذاری کرد و ضمن ایجاد اشتغال زایی، موجب جلوگیری از واردات شد.

یکی از صنایع مهم در زمینه پرورش ماکیان، صنعت پرورش مرغ مادر است که صنایع فرودستی و حتی پایین دستی را به شدت متأثر می‌نماید. صنایع مرغ مادر، با تأمین تعداد مورد نیاز جوجه گوشتی و تخم‌گذار، سهم به سزایی در تأمین پروتئین مورد نیاز بشر دارند. از آنجایی که راندمان تولید مثل در این صنعت بسیار حائز اهمیت می‌باشد، لذا هر عاملی که باعث کاهش درصد تخم‌گذاری و جوجه‌آوری شود، به شدت می‌تواند بر تولید جوجه یک روزه و همچنین قیمت جوجه تأثیرگذار باشد که پیامد آن افزایش قیمت محصول نهایی یعنی گوشت و تخم مرغ است.

همچنین پرورش سایر طیور نظیر شترمرغ، بلدرچین، بوقلمون و کبک به صورت بسیار محدودی در این شهرستان انجام شده است و طبق نظر کارشناسان، همچنان ظرفیت برای احداث واحدهای جدید در این زمینه وجود دارد. فعالیت در این زمینه مستلزم داشتن تخصص کافی و امکانات لازم می باشد که در این صورت سوددهی مناسبی را به همراه خواهد داشت.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است؛ به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش سه برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری می توان اشتغال زایی کرد.

کبک پرنده‌ای وحشی است که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به سایر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب، قیمت بیشتری داشته و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به سایر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارند و از نظر صادرات در برخی از استان ها (مانند خراسان جنوبی) در وضعیت مناسبی قرار دارند. همچنین با پرورش کبک به ‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز شهرستان در حوزه گوشت را تأمین کرد.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است و در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم می باشد. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، بازارفروش مناسب، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی بوده و همچنین سرشار از پروتئین است.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز به خصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي دهند.

 

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان کرمانشاه نیز ظرفیت های بسیار خوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

از جمله آثار باستانی و جاذبه های طبیعی این شهرستان می توان به طاق بستان، بیستون، کاروانسرای شاه عباس نزدیک بیستون، تکیه معاون الملک، شکارگاه خسروپرویز، آتشکده، غار، سرآب نیلوفر، سرآب قنبری، سرآب یاوری، تالاب هشیلان، جیران و گروس اشاره کرد.[30] همچنین طبق نظر کارشناسان، قرار بر این است که تله کابینی در منطقه طاق بستان احداث شود، ولی هنوز اجرایی نشده است. طبق نظر کارشناسان شهرستان دارای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی زیادی است و مورد استقبال قرار گرفته است. از آن جایی که این شهرستان در زمینه امکانات رفاهی ضعیف است؛ لذا احداث اقامتگاه و رستوران بومی در این شهرستان، مزیت خواهد داشت.

پیش از آن که یک گردشگر از شهری بازدید کند، بخشی از جستجوی آن‌‌‌‌‌ در مورد این خواهد بود که چگونه نزدیک‌‌‌‌‌‌ترین هتل و اقامتگاه را در شهر پیدا کند. حقیقت این است که اگر یک شهر توریستی فاقد هتل‌‌‌‌‌‌ و اقامتگاه‌‌‌‌‌‌های استاندارد باشد، احتمالاً بازدیدکنندگان (گردشگران) کمتری جذب خواهد کرد؛ در نتیجه احداث اقامتگاه در این شهرستان با سودآوری مناسبی همراه خواهد بود.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به ‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی و نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

همچنین این شهرستان دارای تعداد محدودی پارک و شهربازی است و طبق نظر کارشناسان همچنان ظرفیت برای سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد. احداث این موارد در صورت استقبال مردم با درآمدزایی مناسبی همراه خواهند بود. جذب گردشگر برای شهرستان، ایجاد درآمد بسیار خوب برای سرمایه‌گذاران، ایجاد فرصت شغلی برای جوانان و ایجاد محیطی شاد و پرانرژی برای کودکان و بزرگسالان از جمله مزایای تأسیس شهربازی هستند.

طبق نظر کارشناسان، این شهرستان از لحاظ جاده ای وضعیت بسیار خوبی دارد و مردم این شهرستان به رانندگی علاقه بسیار زیادی دارند. در نتیجه سرمایه گذاری در زمینه مکانیکی بین جاده ای در این شهرستان می تواند مزیت داشته باشد و پیشنهاد می شود.

 

· شیلات

پرورش ماهی در شهرستان کرمانشاه به صورت بسیار محدودی انجام می شود. از جمله ماهیان پرورشی این شهرستان می توان به ماهی های سردآبی اشاره نمود.[31] ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند که امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن نیز به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن در این شهرستان، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را به دنبال خواهد داشت. لازم به ذکر است که افزایش فعالیت در حوزه شیلات مستلزم ایجاد بازار فروش مناسب در شهرستان و در خارج از استان می باشد.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

باغداری

زراعت

دامداری

طیور

شیلات

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنعت

صنایع دستی

خدمات

1

احداث گلخانه صیفی جات (1)

کشت گندم (1)

پرورش زنبورعسل (1)

پرورش مرغ مادر (1)

پرورش ماهی سردآبی (1)

تولید روغن کرمانشاهی (1)

احداث سردخانه (1)

تولید ادوات کشاورزی (1)

گیوه‌کشی (1)

احداث اقامتگاه بومی (1)

2

احداث گلخانه گیاهان زینتی (1)

کشت جو (2)

پرورش گوسفند بومی (نژاد سنجابی) (2)

پرورش شترمرغ (2)

روغن‌گیری از دانه های روغنی(2)

بسته بندی عسل (1)

تولید سموم شیمیایی (1)

قالی بافی (2)

احداث رستوران بومی (2)

3

احداث باغ گردو (2)

کشت نخود (2)

پرورش بز بومی (2)

پرورش بلدرچین (3)

تولید نان محلی (2)

بسته بندی روغن کرمانشاهی (1)

تولیدی پوشاک (1)

لباس محلی (2)

احداث شهربازی (3)

4

احداث باغ سیب (2)

کشت ذرت (3)

پرورش گاو بومی (3)

پرورش کبک (3)

تولید شیرینی (2)

تولید خوراک دام (2)

تولید کارتن(2)

گلیم بافی (3)

ارائه خدمات مکانیکی خودرو بین جاده ای (3)

5

احداث باغ انجیر (2)

کشت کلزا (3)

پرورش گاو هلشتاین (3)

پرورش بوقلمون (3)

تولید آبمیوه (3)

فرآوری پوست و پشم دام (2)

مصالح ساختمانی (2)

چرم سازی (3)

6

احداث باغ گلابی (2)

کشت آفتابگردان (3)

پرورش گاو سمینتال (3)

احداث کشتارگاه طیور (3)

فرآوری مواد معدنی (2)

سفال گری (4)

7

احداث باغ شلیل (2)

کشت چغندرقند (4)

پرورش زالو (4)

فرآوری اجزای بدن شترمرغ (3)

احداث کارخانه آب معدنی (2)

گلدوزی (4)

8

احداث باغ هلو (2)

کشت گیاهان دارویی (4)

پرورش اسب نژاد کردی (4)

بسته بندی زعفران (4)

تولید مواد شوینده و بهداشتی (3)

خیاطی (4)

9

احداث باغ فندق (2)

کشت زعفران (5)

تولید کمپوست (5)

تولید لوازم خانگی (4)

10

احداث باغ آلوچه (2)

کشت سیب زمینی (5)

تولید قطعات خودرو (4)

11

پرورش قارچ (3)

تولید تجهیزات گلخانه (4)

12

کاشت صیفی جات (4)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده‌ است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل	مزیت
احداث گلخانه صیفی جات	1
کشت گندم	2
پرورش زنبورعسل	3
تولید روغن کرمانشاهی	4
احداث سردخانه	5
بسته بندی عسل	6
احداث گلخانه گیاهان زینتی	7
احداث باغ گردو	8
احداث باغ سیب	9
کشت جو	10
کشت نخود	11
پرورش گوسفند بومی (نژاد سنجابی)	12
پرورش بز بومی	13
روغن‌گیری از دانه های روغنی	14
بسته بندی روغن کرمانشاهی	15
احداث باغ انجیر، گلابی، شلیل، هلو، فندق و آلوچه	16
کشت ذرت	17
کشت کلزا و آفتابگردان	18
پرورش گاو بومی و گاو هلشتاین و گاو سمینتال	19
تولید نان محلی و شیرینی	20
تولید خوراک دام	21
فرآوری پوست و پشم دام	22
تولید ادوات کشاورزی	23
تولید سموم شیمیایی	24
تولیدی پوشاک	25
تولید کارتن	26
پرورش مرغ مادر	27
پرورش شترمرغ	28
احداث اقامتگاه	29
کشت چغندرقند	30
کشت گیاهان دارویی	31
آبمیوه	32
احداث کشتارگاه طیور	33
گیوه‌کشی	34
قالی بافی	35
لباس محلی	36
فرآوری اجزای بدن شترمرغ	37
بسته بندی زعفران	38
فرآوری مواد معدنی	39
احداث کارخانه آب معدنی	40
تولید تجهیزات گلخانه	41
تولید مواد شوینده و بهداشتی	42
گلیم بافی و چرم سازی	43
پرورش بلدرچین	44
پرورش بوقلمون	45
پرورش کبک	46
احداث رستوران بومی	47
احداث شهربازی	48
مکانیکی بین جاده ای	49
پرورش ماهی سردآبی	50

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.