قوچان

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌و كارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌ و كار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان قوچان ارائه ‌شده ‌است.

 

تعیین کسب ‌و کارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوري كه در قسمت مقدمه اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌ است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب ‌و كارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب ‌و كارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده ‌است.

 

دامداری
باغداری
صنایع غذایی
زراعت
صنایع تبدیلی و تکمیلی
شیلات
طیور
خدمات
صنایع دستی
صنعت

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های اقتصادی مرتبط با بخش کشاورزی رونق خوبی در این شهرستان دارد. حوزه دامداری با یکی از مهم‌ترین نیاز های انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصاً منابع پروتئینی مرتبط است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره‌وری در آن، می‌تواند از راهکارهای افزایش اشتغال‌زایی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود. دامداری یکی از مشاغل اصلی مردم شهرستان قوچان بوده که به صورت سنتی، نیمه صنعتی و صنعتی انجام می‌شود. البته این حرفه در این شهرستان بیشتر به صورت سنتی انجام می‌گیرد. دام های پرورشی شهرستان شامل انواع دام‌های سبک مانند گوسفند و بز و همچنین دام های سنگین مانند گاو و شتر می‌باشد. از این‌رو در نتیجه گسترش و رونق دامداری در این شهرستان مقدار مناسبی شیر و گوشت تولید می‌شود. پرورش و نگهداری دام‌های نام برده شده در این شهرستان دارای جذابیت و مزیت اقتصادی می‌باشد هر چند با توجه به وجود مراتع مناسب در داخل شهرستان و ریسک‌پذیری کمتر پرورش گوسفند، پرورش این دام در اولویت اول مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می‌گیرد.

در بین انواع دام‌های سبک شهرستان، دام هایی با نژاد روسی (رومانف)، کردی، بلوچی و سانن وجود دارد. پرورش هرکدام از این نژادها مزایای خاص خود را دارد که افراد علاقمند به دامداری را ترغیب به پرورش آن‌ها می کند. با توجه به چند قلوزایی گوسفند رومانف و تولید بره های زیاد و همچنین میزان تقاضای بازار به گوشت قرمز باعث شده است تا کسانی که این دام را پرورش می‌دهند سودآوری فوق العاده ای داشته باشند زیرا شرایط نگهداری گوسفند رومانوف به دلیل قدرت تطابق‌پذیری با شرایط سخت آب و هوایی به‌خصوص آب‌ و هوای سرد راحت‌تر است. همچنین نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است اما پشم این نژاد بسیار محکم و با کیفیت بوده و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده آن سودده و سرمایه ساز است.

در بین نژادهای گوسفندان ایرانی، نژاد کردی به عنوان نژادی گوشتی محسوب می شود که به دو دسته تیپ دشت و کوهستانی معروف هستند. این دسته از گوسفندان محل اصلی زادگاه آنها کردستان است و در حال حاضر نیز در خراسان رضوی پرورش می یابند. به تازگی در این شهرستان روی اصلاح نژاد دام کردی جهت چندقلوزا شدن کار شده و جوابگو بوده است. در حال حاضر نیز جهاد کشاورزی این نوع دام ها را در اختیار مردم شهرستان می گذارد. بنابراین در این خصوص نیز می توان فعالیت کرد.

نژاد گوسفند بلوچی در سراسر کشور خصوصاً بخش شرقی کشور پراکنده است که 10‌درصد جمعیت گوسفندی این شهرستان را تشکیل می‌دهد و دارای صفات برجسته‌ای از جمله تولید پشم مرغوب و مناسب برای قالی‌بافی است. این نژاد توان مقاومت بالا در برابر تنش‌های گرمایی و کمبودات مواد غذایی را دارد و همچنین با مساعد شدن محیط توان دو قلوزایی نزدیک به 25 ‌درصد دارد.

بز سانن نیز یک نژاد شیری پر تولید بوده که نسبت به بزهای بومی، تولید شیر بسیار بیشتری دارد و می‌تواند بخشی از نیاز شهرستان به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر بوده که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دامپروری می‌شود. هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته می‌شود و در نقاط مختلف طرفداران خاص خود را دارد. بنابراین پرورش این بز از مزیت‌های اقتصادی برای این شهرستان بوده که قابلیت سرمایه‌گذاری و توسعه را دارد. توسعه پرورش بز گوشتی نیز از جمله مزیت‌های شغلی دیگر این شهرستان است که در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد.

دام سنگین گاو نیز از جمله دام‌هایی است که پرورش آن به تعداد بالا در این شهرستان سوددهی مناسبی داشته است. چرا که در شهرستان قوچان واحدهای صنعتی تولید لبنیات موجود بوده و شیر تولیدی را خریداری می کنند. همچنین گوشت گوساله نیز به دلیل طعم لذیذ و قیمت مناسب تر نسبت به گوشت گوسفند با استقبال خوبی روبه‌رو شده است. در بین انواع گاوهای پرورشی در شهرستان، گاو سمینتال نیز مورد توجه قرار گرفته است. گاو سمینتال جزء بهترین گاوهای شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماری‌های عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که دامداران شهرستان قوچان برای پیشرفت و سود چشمگیر نیاز دارند. بنابراین گسترش پرورش این دام صرفه اقتصادی خوبی را به دنبال دارد.

اما در رابطه با این‌ موضوع که بهتر است دامداری سنتی گسترش بیشتری پیدا کند و یا دامداری صنعتی، ذکر موارد زیر الزامی است. همانطور که می‌دانیم برای دامداری سنتی ریسک کمتری مطرح بوده و برای نمونه صنعتی آن سود حاصل بسیار بیشتر است. ضمن این‌که در مقايسه قيمت تمام شده محصولات دامي در دو روش سنتي و صنعتي مي‌توان گفت در دامداري‌هاي سنتي چون نگاه توليد، معيشتي و خانوادگي است، هزينه هاي نيروي انساني را لحاظ نمي كنند و تصور اذهان بر اين است كه قيمت تمام شده نسبت به دامداري هاي صنعتي پايين تر است، اما اگر بازده توليد و ميزان خروجي محصولات در كنار هم قرار بگيرد، خلاف اين موضوع اثبات خواهد شد. برای مثال يك گوساله بومي در يك دامداري سنتي طي يك دوره شيردهي دو تن شير مي دهد، اما توليد يك گاو اصيل در دامداري صنعتی ۸ تن شير است. در دام سبك نیز چنين تصوراتي وجود دارد و به اعتقاد سنتي‌ها با تأمين علوفه از مراتع، قيمت تمام شده گوشت نسبت به واحدهاي صنعتي پايين‌تر است اما اين كه دامدار براي رسيدن به مرتع بايد چه هزينه‌اي را متقبل شود، محاسبه نمي‌شود.

زنبورداری از دیگر حرفه های مردم شهرستان قوچان در حوزه دامداری است. با توجه به پوشش گیاهی مناسب شهرستان قوچان و استقبال زیاد مردم از پرورش زنبورعسل، این حرفه به میزان زیادی در حال انجام است. همچنین شهرستان قوچان به دلیل اقلیم کوهستانی و سردسیر آن و نیز پوشش گیاهی مناسبی که دارد هر ساله در فصول گرم پذیرای زنبورداران از سایر نقاط است. از این‌رو پرورش زنبور عسل فعالیتی با هزینه و سرمایه‌گذاری کم ولی پر منفعت برای شهرستان می‌باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبور عسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. بنابراین توسعه زنبورداری در شهرستان قوچان که پتانسیل مناسبی برای انجام آن دارد، از جمله پیشنهادات شغلی در این شهرستان است.

شتر نیز از دام های سنگین شهرستان بوده که می توان در زمینه توسعه پرورش آن سرمایه گذاری کرد. صنعت شترداری فواید بسیار زیادی دارد که عواید زیادی را نصیب بهره برداران خود می‌کند و از پوست، گوشت، شیر، کرک، و کوهان شتر می‌توان استفاده کرد و استفاده از هرکدام از این موارد می‌تواند صنعت پرورش شتر را در این شهرستان به صنعتی سودآور تبدیل کند. این حیوان کم توقع با کمترین هزینه ممکن برای نگهداری به دلیل دستگاه خاص گوارشی منحصر به فرد، بی ارزش‌ترین گیاهان را از لحاظ تغذیه‌ای تبدیل به سلولز و انرژی می کند و این درحالی است که در شرایط کم آبی نیز این حیوان تا مدتها هیچ نیازی به آب ندارد. همچنین شتر در استفاده از مراتع با هیچ دام دیگری رقابت ندارد و از علوفه‌ای استفاده می‌کند که توسط سایر دام‌ها استفاده نمی‌شود.

در شهرستان قوچان پرورش کرم ابریشم به صورت پایلوت انجام شده و نتایج خوبی نیز بدست آمده است. بنابراین امکان توسعه فعالیت در این زمینه وجود دارد. پرورش اسب نیز از دیگر پیشنهادات شغلی دراین حوزه است.[1] اسب ایرانی از اصیل‌ترین، ‌ظریف ترین، قویترین و باهوش‌ترین اسب‌های جهان به شمار می رود. اولین صادرات ایران به اروپا و به ویژه انگلستان و فرانسه اسب بوده و این کار در دوره قاجاریه به وقوع پیوسته است. بنابراین سرمایه‌گذاری در این زمینه از جمله کسب و کارهای سودآور است.

 

· باغداری

بخش باغداری به دليـل تـأمين غـذاي مـورد نيـاز جامعه يكي از مهمترين حوزه‌ها در اقتصاد کشاورزي محسوب مي‌شود. اين بخش از يك سو سـهم بـالايي در ایجاد ارزش افزوده دارد و از سويي ديگر سهم بالايي را در حوزه اشتغال به خود اختصاص داده است. لذا باغداری فرصت‌های بسیار گسترده‌ای برای پیشرفت فراهم می‌آورد. به همین دلیل از توسعه فضای باغداری در این شهرستان به شدت استقبال شده است و محصولات مرغوبی نیز در این حوزه تولید می‌شود.

انگور از محصولات عمده باغی شهرستان قوچان است که معمولا در انواع دانه سفید و یا سلطانی تولید می شود. با توجه به وجود پتانسیل مناسب برای تولید این میوه با ارزش در شهرستان، توسعه باغات آن از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است. محصول بهشتی انگور علاوه بر امکان اشتغال‌زایی یکی از محصولات ارزآور در این شهرستان بوده که می تواند در توسعه صادرات غیر نفتی در بخش کشاورزی سهم بسزایی داشته باشد. در ضمن یکی از خواص این محصول این است که خون را تصفیه می‌کند بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فرآوری شده و تازه خوری فراهم است.

نکته ای که در زمینه کاشت انگور در شهرستان قوچان وجود دارد این است که بهتر است احداث باغات انگور به صورت داربستی انجام شود تا میزان تولید محصول افزایش یابد.[2] در باغ های داربستی تعداد بوته های انگور در یک هکتار زمین بیشتر از باغ های سنتی خوابیده است، بنابراین میزان عملکرد بالاتر خواهد بود. در باغ های سنتی به خاطر مصرف نادرست آب ، هدر رفت آب زیاد بوده در صورتی که در نوع داربستی با استفاده آبیاری تحت فشار اتلاف آب به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می یابد. در روش سنتی تماس میوه ها با خاک به دلیل آلودگی به بیماریهای قارچی باعث افت کیفیت و بازارپسندی میوه ها شده و از میزان عملکرد به شدت کاسته می‌شود. در باغ های داربستی ایستاده کلیه عملیات باغی شامل کنترل علفهای هرز، شخم، سمپاشی، هرس و حتی برداشت محصول را می توان بصورت مکانیزه و با استفاده از ادوات و ماشینهای کشاورزی انجام داد. این امر باعث کاهش هزینه­های تولید شده و درآمد باغداران را افزایش می دهد.

سیب از دیگر محصولات باغی شهرستان قوچان است که با توجه به سازگاری بسیار مناسب با اقلیم این شهرستان ظرفیت‌های خوبی برای توسعه دارد. آب و هوای مناسب، اصول باغداری صحیح، هرس و تغذیه مناسب باعث شده سیب‌های تولیدی قوچان از کیفیت بالایی برخوردار باشند و علاوه بر این‌که در شهرستان های استان خراسان رضوی مصرف شود به دیگر استان ها نیز ارسال شود. سیب تولیدی در این شهرستان از دو نوع سیب لبنانی زرد و قرمز است که به علت کیفیت مطلوب، قابلیت انبارداری مناسب و امکان حمل و نقل یکی از محصولات صادراتی  نیز به شمار می‌رود.[3] سیب حاوی مقدار بسیاری پتاسیم، سدیم، کلسیم، فسفر و مقادیر فراوانی ویتامین آ و ب است. همچنین این محصول، منبع غنی مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها با خاصیت ضد سرطان و موثر در درمان زخم و رفع سوء هاضمه است. بنابراین با توجه به توضیحات داده شده، توسعه باغات سیب یکی از راه های بسیار مناسب کسب درآمد در شهرستان قوچان است.

گردو از محصولات باغی پر اهمیت شهرستان قوچان است که تعداد باغات مناسبی را به خود اختصاص داده است. قابلیت تولید این محصول با ارزش به میزان بیشتر در شهرستان قوچان وجود دارد و ضمن اشتغال‌زایی، درآمدزایی بسیار خوبی نیز را به همراه خواهد داشت. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 100 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. همچنین احداث باغ گردو دارای عمر طولانی بوده و تا ده‌ها سال قابلیت برداشت دارد. محصول گردو هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش‌های چوب بسیار پر کاربرد است.

محصول گلابی نیز از دیگر محصولات باغی شهرستان قوچان بوده که در سطح خوبی تولید می شود از این‌رو قابلیت خوبی برای گسترش تولید این میوه مفید که با استقبال زیادی نیز مواجه شده است وجود دارد. زردآلو از دیگر محصولات باغی شهرستان قوچان است که به میزان زیادی در این شهرستان تولید می شود. در واقع شهرستان قوچان یکی از مراکز عمده تولید زردآلو در استان خراسان رضوی است. این میوه هسته دار خوشمزه و پرطرفدار بوده که ارزش غذایی بالایی نیز دارد. این میوه علاوه بر این‌که به عنوان تازه خوری مورد استقبال زیادی قرار دارد، به عنوان مواد اولیه صنایع غذایی مختلف و خشک شده نیز کاربرد دارد. با توجه به سازگاری این میوه با شرایط آب و هوایی شهرستان و سودآور بودن تولید بیشتر این محصول، توسعه باغات زردآلو پیشنهاد می شود.

در این شهرستان صیفی جاتی همچون خیار و گوجه فرنگی نیز کاشته می‌شوند. البته مقدار گوجه تولیدی بیشتر از خیار است. گوجه و خیار از محصولات پر مصرفی هستند که بازار فروشی همیشگی دارند و جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی خانوارها دارا هستند. بنابراین توسعه تولید این محصولات در شهرستان قوچان دارای مزیت است. لازم به ذکر است طبق بررسی های انجام شده تولید خیار از مزیت پایین تری نسبت به گوجه برخوردار است.

همچنین این شهرستان در زمینه تولید محصولات گلخانه ای نیز وضعیت مناسبی داشته و با توجه به این که ممکن است این شهرستان نیز در آینده‌ای نزدیک با مشکل کم آبی روبه‌رو شود (می‌توان گفت در مرز بحران آب وجود دارد) سوق دادن کاشت محصولات به سمت کاشت گلخانه‌ای، راه حلی مناسب است که در این شهرستان توجیه اقتصادی دارد. در حال حاضر گلخانه های موجود به پرورش محصولاتی همچون گوجه، خیار (مقدار خیار گلخانه ای بیشتر از گوجه است)، سبزیجات، قارچ های تزئینی، گل و گیاه زینتی مانند گل رز و گیاهان دارویی می پردازند. پتانسیل خوبی برای توسعه تمام تولیدات گفته شده وجود دارد. اما با توجه به این‌که قارچ های تزئینی بازار فروش کمتری نسبت به سایر محصولات گفته شده دارند، بنابراین احداث گلخانه مربوط به تولید قارچ های تزئینی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد.

کشت گیاهان دارویی در شهرستان قوچان، به لحاظ دارا بودن شرایط محیطی و اقلیمی مناسب موفقیت‌آمیز بوده است ولی با این وجود همچنان ظرفیت توجه و توسعه را می‌طلبد. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده‌اند. خواص بی‌نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به صور مختلف از آن‌ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت مراقب خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

همچنین با توجه به نياز روز افزون بازار، از نظر توليد صيفی‌جات خارج از فصل، تولیدات گلخانه‌ای صیفی‌جات، به يکي از سودآورترين بخش‌های کشاورزي تبديل شده است. بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه ارزش افزوده بالایی را برای شهرستان به همراه دارد. به صورت کلی گلخانه یکی از راه حل های مدرن برای مبارزه با سرما، گرما و کم آبی است و در بسیاری از مناطق که دارای آب و هوای سرد یا گرم هستند و یا با مشکل کم آبی روبه رو هستند، احداث گلخانه می تواند بهترین گزینه برای تولید بعضی از محصولات باشد. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای مشکلات کمتری است، به علاوه بازه زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه‌تر است.

هلو، شلیل، شفتالو، آلبالو و گیلاس از دیگر میوه‌های سردرختی شهرستان قوچان هستند که به میزان مناسبی تولید می شوند و ظرفیت برای توسعه باغات مربوط به آن ها در شهرستان وجود دارد. این محصولات نیز علاوه براین بازار فروش مطلوب به صورت تازه خوری، کاربردهای مختلفی نیز در صنایع غذایی دارند.

پرورش قارچ خوراکی نیز در شهرستان قوچان به صورت کارگاهی و خانگی انجام می شود. با این حال باز هم در این زمینه واردات صورت می‌گیرد و این امر نشان دهنده این موضوع است که قارچ تولید شده در شهرستان کفاف نیاز مردم این منطقه را نمی دهد. بنابراین افزایش پرورش قارچ با توجه به وجود بازار فروش مناسب در خود شهرستان و سایر شهرستان های اطراف، درآمدزایی خوبی دارد. تولید قارچ هم می‌تواند زمینه‌ ساز فعالیت اقتصادی و تولید شغل باشد و هم برای سلامت و ذائقه مردم مناسب است. مزایایی مانند نیاز به سرمایه اندک، فضای کم، زود بازده بودن و امکان کشت در هر آب و هوایی، این کسب و کار را پر سود و ایده‎آل نشان می‌دهد.

در این شهرستان گلستان گل محمدی نیز وجود دارد. با توجه به شرایط شهرستان، توسعه کاشت گل محمدی از جمله پیشنهادهای شغلی در این حوزه است. کار کردن در زمینه کشت گل محمدی، از کسب و کار هایی است که در صورت راه‌اندازی، مثمرثمر خواهد بود زیرا گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا هستند.

زرشک کوهی از جمله گیاهانی است که در این شهرستان مشاهده می‌شود. فعالیت در زمینه کشت این محصول از سودآوری خوبی برخوردار خواهد بود. زرشک کوهی یک از گونه های درختچه ای با اهمیت و حفاظتی در عرصه های منابع طبیعی بوده که نسبت به زمستان‌های طولانی و کمبود آب مقاوم بوده در اکثر مناطق کوهستانی و بیشتر در دامنه ها ، دره ها و ارتفاعات و نیز در بلندی‌های هزار تا دو هزار متری از سطح دریا به خوبی رشد می کند. میوه زرﺷﻚ ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﺳﺮد و ﺧﺸﻚ دارد و در طب سنتی ﺻﻔﺮاﺑﺮ، ﻣﻘﻮي ﻛﺒﺪ، ﻗﻠﺐ و ﻣﺴﻜﻦ ﺣﺮارت ﻣﻌﺪه است.

هندوانه، خربزه و طالبی از مهمترین محصولات جالیزی شهرستان هستند که در فصل تابستان با استقبال بسیار خوبی روبه رو هستند. بنابراین فعالیت در زمینه توسعه سطح کشت این محصولات نیز سودآوری مناسبی دارد و پیشنهاد می شود. در شهرستان قوچان سبزیجات نیز کاشته می شود. فعالیت در زمینه توسعه کاشت این محصول از جمله پیشنهادات شغلی است که علاوه بر رفع نیاز شهرستان، درآمدزایی مناسبی نیز دارد. لازم به ذکر است توسعه تمام محصولات کشاورزی شهرستان اعم از باغی و زراعی مشروط به وجود آب و زمین مناسب در شهرستان است.

 

· صنایع غذایی

صنعت تولید غذا، از نمونه فعالیت‌های توانمند در کشور به شمار می‌رود، عرصه‌ای که در صورت حمایت و برنامه‌ریزی می‌تواند به قطبی تأثیرگذار در توسعه صادرات غیر نفتی تبدیل شود. در سایه صنعت مواد غذایی، می‌ توان به گردش مالی بسیار بالا، سودآوری قابل توجه و توسعه مضاعف رسید و طبیعتاً مجموعه این موارد روند توسعه اقتصادی کشور را بهبود می بخشد. در شهرستان قوچان فعالیت‌هایی در زمینه ایجاد صنایع غذایی مختلف صورت گرفته است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد پتانسیل خوبی برای ایجاد واحدهای جدید در این حوزه وجود دارد.

کارخانه‌های تولید لبنیات صنعتی، رب گوجه فرنگی، قند، ماکارانی، رشته، آرد و کارگاه فرآوری انگور واحدهای موجود در حوزه صنایع غذایی شهرستان قوچان هستند. همچنین در شهرستان قوچان واحدهای تولید آبمیوه، کنسانتره و کمپوت به صورت کارگاهی و کوچک وجود دارد[4] و ظرفیت خوبی برای توسعه این واحدها و یا احداث واحدهای جدید موجود است. برای مثال سیب یکی از تولیدات اصلی شهرستان قوچان است و احداث واحدی در زمینه تولید کنسانتره سیب، اقدامی سودآور بوده که پیشنهاد می شود. کنسانتره میوه ها از یک فرآیند مرتب و متوالی تولید می‌شود و این فرآیند در نهایت به تغلیظ منتهی می‌شود که امکان جابجایی را تسهیل می‌کند. فایده تولید کنسانتره در میوه ها این است که با حذف آب، وزن ماده غذایی کاهش یافته و بنابراین حمل و نقل آن راحت‌تر و با صرف هزینه کمتر صورت می‌گیرد. به علاوه کنسانتره را به راحتی در هنگام مصرف با اضافه نمودن حلال (معمولاً آب) به حالت اول برگردانده و استفاده می کنند. همچنین با توجه به تولید میوه های مختلف دراین شهرستان امکان ایجاد واحدهای صنعتی در خصوص تولید چیپس میوه، میوه خشک، ترشیجات، مربا، آبمیوه و کمپوت نیز وجود دارد.

تولید آبمیوه پیشنهاد دیگری در این حوزه است که با توجه به رونق بخش باغداری در این شهرستان از قابلیت مطلوبی جهت توسعه و راه اندازی برخوردار است. آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار است این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن دائماً در حال افزایش است. تنها نکته حائز اهمیت در این بخش که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته بندی محصول است. بسته‌بندی شکیل‌تر در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت. تولید انواع کمپوت میوه از جمله فرآورده‌هایی است که در این شهرستان پیشنهاد شده و همه جا به عنوان جایگزینی مناسب  برای میوه استفاده می‌شود. مصرف کمپوت به خصوص برای کودکان یا افرادی که سیستم گوارشی حساسی دارند، بسیار مفید است.

در حوزه صنایع غذایی شهرستان، تولید انواع میوه خشک توجیه اقتصادی مطلوبی دارد. خشک کردن میوه‌جات نیز یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجه‌ای کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشم‌گیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است. لذا تهیه چیپس میوه از میوه‌های تازه، در صورت فروش کلیه محصولات تولید شده، توجیه اقتصادی بسیار مناسبی دارد.

مربا و ترشیجات از جمله محصولات پراستفاده در بین مردم هستند. در حال حاضر تولید ترشی به صورت خانگی در این شهرستان انجام می شود. فعالیت در زمینه تولید سنتی ترشی نیز صرفه اقتصادی خوبی دارد. زیرا استقبال مردم از محصولات خانگی در صورت جلب اعتماد آن ها زیاد است. البته با توجه به اینکه گستردگی بازار فروش ترشی و مربا نسبت به سایر فرآورده‌های گفته شده کمتر است، می‌توان گفت تولید ترشی و مربا در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد. با توجه به تولید انگور در شهرستان شرایط مناسبی، برای ایجاد واحد صنعتی فرآوری انگور به منظور تولید کشمش، شیره انگور، سرکه و کنسانتره فراهم است. بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه ارزش افزوده بسیار خوبی را برای اهالی شهرستان ایجاد می‌کند. فرآورده‌های حاصل از انگور استفاده‌های بسیاری در بین خانوارهای ایرانی دارند و بازار فروش بسیار مناسبی برای آن ها وجود دارد. لازم به ذکر است در حال حاضر کارخانه‌ای جهت تولید شیره انگور در حال احداث است ولی همچنان فرآوری انگور به صورت سنتی انجام می‌شود.

برای سودآوری بیشتر از طریق کشت گیاهان دارویی، به واحدی جهت فرآوری آن نیاز است. البته در حال حاضر کارگاهی جهت تولید انواع عرقیات گیاهی وجود دارد اما باز هم می‌توان در زمینه احداث کارگاهی صنعتی برای فرآوری گیاهان دارویی به منظور تولید فرآورده‌هایی مانند عرقیات و گیاهان دارویی خشک بسته بندی شده اقدام کرد. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در اشتغال‌زايي و کارآفرینی نیز داشته باشد. از مزیت‌های اقتصادی این کسب و کار می‌توان این گونه اشاره کرد که تمام عرقیات دارای خواص ویژه‌ای هستند که کالای دیگری نمی‌تواند در شرایط معمول جایگزین آن شود و در طب سنتی نیز کاربرد فراوان دارند. همچنین تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده‌ای نبوده و می‌توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد.

حجم بالای تولید سیب زمینی در شهرستان قوچان، بستر مناسبی را برای ایجاد واحد یا واحدهایی صنعتی به منظور تولید فرآورده‌های مانند خلال و چیپس سیب زمینی فراهم کرده است. چیپس سیب زمینی و خلال سیب زمینی از خوراکی‌های پرطرفدار بوده که قابلیت توسعه را دارد. البته باید به این نکته توجه داشت که درحال حاضر در بازار ایران چیپس کالایی رقابتی بوده و شرکت هاي تولید کننده سعی دارند با ارائه اشکال و طعم هاي جدید در بسته بندي هاي متنوع و تبلیغات فراوان، سهم بیشتري از بازار را به خود اختصاص دهند لذا در این زمینه نیاز به بررسی بیشتر و جذب سرمایه‌گذار می‌باشد.

زعفران یکی از اقتصادی‌ترین محصولات زراعی قوچان می‌باشد که فروش فله‌ای دارد. از این‌رو فرآوری و بسته بندی این محصول ناب در بازار می‌تواند ارزش افزوده بسیار بیشتری برای شهرستان قوچان ایجاد کند. زعفران در شمار گران ‌قیمت‌ترین ادویه‌ها جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورها از جمله ایران به عمل می‌آید. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، زعفران ایران اغلب به‌صورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی می‌شود و به قیمتی بسیار بالاتر عرضه می‌گردد. از زعفران می‌توان فرآورده‌های متنوعی مانند قرص زعفران، افشانه زعفران، پودر زعفران و دمنوش زعفران را تولید کرد و علاوه بر اشتغال‌زایی به درآمدزایی مطلوبی نیز دست یافت.

با توجه به تولید میزان مناسب گوشت قرمز و سفید در شهرستان قوچان و نبود واحدی جهت تولید فرآورده‌های گوشتی، احداث واحد تولید سوسیس و کالباس از جمله مشاغل پیشنهادی دیگری در حوزه صنایع غذایی است که با سودآوری خوبی همراه است. لازم به ذکر است در صورت نبود بازار فروش مناسب و کافی برای محصولات تولیدی در  این حرفه، می‌توان روی صادرات این محصولات به خارج از شهرستان، مانند شهرستان‌های اطراف تمرکز کرد. همچنین جو تولید شده شهرستان را می توان در زمینه تولید فرآورده‌هایی مانند آرد جو، جو پرک و نان جو به کار گرفت. محصولات نام برده شده کاربردهای زیادی دارند و بازار فروش خوبی برای آن‌ها مورد نظر است. بنابراین سرمایه‌گذاری در این زمینه سودآور خواهد بود.

علاوه بر این می‌توان از ظرفیت واحدهای موجود برای فرآوری گندم، جهت تولید و بسته‌بندی بلغور گندم نیز بهره گرفت.[5] تولید شیرینی سنتی نیز از دیگر فعالیت هایی است که در زمینه فرآوری گندم در این شهرستان انجام می شود. با توجه به تولید سبزیجات در شهرستان، فرآوری و بسته بندی آن به صورت سنتی و صنعتی (به صورت کارگاهی کوچک) می تواند انجام شود.[6]

 

· زراعت

زراعت همیشه یک رسته شغلی مهم بوده که مواد غذایی، مواد خام صنعتی، سرمایه و صادرات به بخش های دیگر اقتصاد را فراهم می‌کند. در شهرستان قوچان محصولات زراعی متنوعی تولید می شود که می توان در زمینه گسترش سطح کشت آن ها گامی موثر و البته اقتصادی برداشت که ظرفیت توجه و توسعه را می‌طلبد.

گندم و جو از مهمترین محصولات زراعی شهرستان بوده که به میزان انبوه نیز تولید می‌شوند. کشت این محصولات به هزینه زیادی نیاز ندارد، اما سودآوری مناسبی برای کشاورز به همراه دارد. با توجه به سازگاری کشت این محصولات با شرایط اقلیمی شهرستان، توسعه کشت آن ها در این منطقه پیشنهاد می شود. در میان محصولات کشاورزی، کشت گندم نسبت به سایر محصولات آسان‌تر است.گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سو دهی می‌رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می‌گیرد. البته خود کشاورز هم می‌تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. در ضمن مورد حمایت دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

محصول جو بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده است. در این شهرستان بخشی از اراضی وجود دارد که به دلیل برخی مشکلات برای تولید جو مناسب است. جو برای تهیه نان، پخت سوپ و تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جو از دیر باز در تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است. لذا افزایش تولید این مورد نیز زمینه‌های لازم برای رشد و پیشرفت را دارد.

زعفران یکی از محصولات زراعی قوچان است که در چندسال اخیر کشت زراعی آن رونق چشمگیری پیدا کرده است. زعفران گیاهی است که نیاز آبی کمی داشته بوده و دارای ارزش اقتصادی بالایی است و همچنین کشت این گیاه پتانسیل ایجاد اشتغال بالایی را نیز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. همچنین کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می‌کند. لذا با توجه به قیمت بالای‌ این گیاه ارزشمند در کنار ظرفیت زراعی مطلوب این شهرستان،  این طلای سرخ در زمینه درآمدزایی و اشتغال آفرینی از اهمیت به سزایی برخوردار است.

در شهرستان قوچان قابلیت کشت و گسترش انواع زیادی از گیاهان دارویی وجود دارد. سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه گیاهان دارویی یکی از پیشنهادات شغلی بسیار مناسب است که درآمدزایی و اشتغال‌زایی خوبی را به همراه دارد. کشت گیاهانی مانند گل گاوزبان، کاکوتی، کاسنی، زیره، زنیان، گزنه، کتیرا و ترنجبین و... در این شهرستان به خوبی نتیجه داده است.[7] امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به صور مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود و منفعت نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت مراقب خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه‌گذاری کرد.

سیب زمینی و پیاز از جمله محصولات زراعی پر رونق شهرستان هستند. البته میزان کشت سیب زمینی نسبت به پیاز بیشتر است. اما برای توسعه کشت هر دو محصول پتانسیل خوبی وجود دارد. در شهرستان قوچان سیب زمینی بذری نیز کشت می شود که توسعه این نوع سیب زمینی نسبت به سیب زمینی معمولی سوددهی بیشتری داشته زیرا این نوع سیب زمینی نسبت به سیب زمینی معمولی قیمت بالاتری دارد. سیب زمینی بذری شهرستان قوچان با توجه به شرایط مناسب آب و خاک این شهرستان دارای متقاضی بسیاری در سطح استان و کشور است. سیر از جمله محصولات زراعی دیگری است که در این شهرستان تحت کشت قرار گرفته است. سیر گیاهی است که نیاز کمی به آبیاری دارد و در طول زمستان آب مورد نیاز آن از نزولات جوی تامین می شود. همچنین نسبت به سایر محصولات آفت و بیماری کمتری دارد و از محصولاتی است که راحت تر و زمان طولانی تری انبار می‌شود بنابراین توسعه این کشت هم از مواردی است ارزش افزوده بسیار مناسبی را به همراه دارد.

چغندرقند از دیگر محصولات زراعی شهرستان است که سطح کشت وسیعی دارد. با توجه به وجود کارخانه قند در این شهرستان و وجود پتانسیل لازم برای تولید بیشتر این محصول، گسترش سطح کشت چغندرقند در این شهرستان پیشنهاد می شود. چغندرقند نسبت به شرایط مختلف محیطی دارای سازگاری نسبتاً زیادی است. این محصول نسبت به سرما، گرما، شوری و خشکی تحمل خوبی دارد. با این حال برای رسیدن به حداکثر عملکرد، لازم است که برای آن همانند سایر گیاهان زراعی بهترین شرایط رشد را فراهم کرد. چغندرقند از نظر ارزش غذایی در ردیف محصولاتی از قبیل برنج، ذرت، گندم، سیب زمینی و حبوبات است. در حال حاضر امکان کشت کامل مکانیزه چغندرقند نیز فراهم شده است. این محصول در تناوب زراعی به خوبی جای می گیرد و عمیق بودن ریشه و پاک بودن مزارع آن از علف‌های هرز اجازه می‌دهد که در تناوب‌های مختلف جایگزین شود. چغندرقند، خاک را در بهترین شرایط برای کشت غلاتی که بعداً کشت می‌گردند نگه می‌دارد و عملکرد غلات را بهبود می‌بخشد.  محصولات فرعی چغندرقند نیز با ارزش است. سربرگ چغندر و همچنین تفاله مخلوط با ملاس به دست آمده بعد از بهره برداری کارخانجات، غذای دام است.  

در این شهرستان دانه های روغنی مانند کنجد،کلزا و ذرت تا اندازه‌ای کشت می شوند. به نظر می رسد در شهرستان قوچان پتانسیل لازم برای گسترش سطح کشت این محصولات وجود داشته باشد. خصوصاً که هرکدام از این دانه‌های روغنی مزایای قابل توجهی دارند. کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آن‌ها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی ها زیست محیطی می گردد. با توجه به این که زمان کشت کلزا در فصل پاییز است نیاز گیاه به آب کم بوده و با استفاده از نزولات جوی می توان نیاز آبی آن را مرتفع نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می‌تواند در تغذیه دام‌های منطقه نقش موثری داشته باشد و همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است. روغن کلزا از جمله مشتقات این گیاه است که به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرار گرفته است. 

ذرت نیز با آب و هوایی شهرستان قوچان سازگاری دارد. ذرت در برابر خشکی مقاوم بوده و میزان ثمردهی آن در هر هکتار بالا است. همه این عوامل باعث شده که این گیاه بعد از گندم و برنج سومین سطح زیر کشت را در کشور به خود اختصاص بدهد. ذرت در دو نوع علوفه ای و دانه ای کشت می شود و در این شهرستان نیز هردو نوع آن وجود دارد. در ضمن دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری ها استفاده می شود.  کاکل ذرت نیز در صورت جمع‌آوری در صنعت داروسازی به کار می رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقوا سازی و تولید کاغذ دیواری استفاده می کنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، داروسازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد. با توجه به موارد گفته شده، توسعه سطح زیر کشت ذرت مقرون به صرفه خواهد بود.

راه اندازی کسب و کار از طریق کشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، می تواند پیشنهاد خوبی برای متقاضیان جویای کار در این شهرستان باشد. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقی‌مانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می‌شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کشت می شود. این مهم حاکی از این است که کشت کنجد علاوه بر سودآوری، به کیفیت خاک و بهبود کشاورزی نیز کمک شایانی می‌کند.

در شهرستان قوچان حبوباتی همچون نخود، لوبیا و عدس نیز کشت می شوند. البته این حبوبات میزان تولید زیادی ندارند اما می توان در خصوص گسترش سطح کشت آن ها اقدام کرد. حبوبات از جمله مواد غذایی هستند که جایگاه خوبی در سبد غذایی خانوارها دارند و همیشه بازار فروش خوبی برای آن ها وجود دارد. لازم به ذکر است در بین حبوبات، مزیت کشت نخود و عدس نسبت به لوبیا بیشتر است.

کینوآ از محصولات زراعی با ارزشی است که با توجه به وجود شرایط کشت آن در این شهرستان، تولید آن صرفه اقتصادی داشته و پیشنهاد می‌شود. گیاه کینوا به نام‌های برنج اینکا و خاویار گیاهی نیز معروف است و با کشت آن می توان کویر را آباد کرد. کینوا گیاهی مقاوم به شوری آب، شبیه غلات بوده و مانند دیگر غلات پخته و مصرف می شود اما جزء خانواده غلات به حساب نمی آید و از خانواده چغندر و اسفناج است. دانه های آن سرشار از پروتئین و یک جایگزین عالی برای برنج محسوب می شود و این غله کامل باعث ایجاد سیری طولانی مدت می شود. این گیاه به رشد در شرایط سخت مشهور است به همین دلیل یکی از بهترین گزینه‌ها برای بیابان‌زدایی محسوب می شود. مقاومت بالای گیاه کینوا به خاک و آب شور و انتخاب رقم زود رس و بازار پسند تی تی کاکا و چیزوان، تجربه موفق کشاورزان پیشروی کشور در کشت انبوه کینواست که با توجه به مزایای اقتصادی، کشت این گیاه پیشنهاد می‌شود.

شهرستان قوچان در زمینه تولید علوفه دام نیز وضعیت مناسبی دارد. در این شهرستان یونجه تا اندازه‌ای کشت می شود و زمینه برای توسعه کشت آن نیز فراهم است. یونجه از محصولاتی است که استفاده های زیادی دارد. علاوه بر این‌که یونجه به عنوان خوراک دام مصرف می شود، استفاده‌های دیگری نیز دارد. گیاه یونجه را به دلیل دارا بودن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها سلطان گیاهان می‌نامند. بنابراین با انجام تبلیغات صحیح می توان بازار فروش گسترده‌تری در این زمینه داشت و علاوه بر کسب درآمد از فروش آن در داخل شهرستان، با ارسال آن به خارج از شهرستان نیز سود خوبی کسب کرد.

سورگوم از دیگر محصولاتی است که در شهرستان قوچان قابلیت کشت دارد.[8] سورگوم گیاهی از خانواده غلات است که در ایران ذرت خوشه‌ای نامیده می‌شود. یکی از مصارف آن در خوراک انسان و تغذیه دام و طیور است. سورگوم با شرایط آب و هوایی ایران به ویژه مناطق گرم و خشک و معتدل آن سازگاری خوبی دارد. این گیاه در سنجش با ذرت دارای سیستم ریشه‌ای افشان خیلی وسیع است که در حجم زیادی از خاک نفوذ کرده و رطوبت بیشتری جذب می‌کند. این گیاه برای رشد و نمو نسبت به سایر غلات به آب کمتری نیاز دارد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

ایجاد صنایع تبدیلی یکی از پرسودترین ارتباطات بین صنعت با بخش های کشاورزی و دامداری است که ارزش افزوده و اشتغال زیادی برای هر شهرستانی ایجاد می‌کند. با وجود این‌که در شهرستان قوچان فعالیت‌هایی در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی انجام شده است اما بررسی ها نشان می دهد که پتانسیل‌های خوبی برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید در این حوزه وجود دارد. سردخانه، سیلوی گندم، کشتارگاه دام و طیور، واحد بسته بندی مرغ، کارخانه خوراک دام، بسته بندی حبوبات و واحد تولید فرآورده‌های حاصل از شتر مرغ از جمله واحدهای فعال این حوزه در این شهرستان هستند.

با توجه به میزان زیاد تولید محصولات کشاورزی در این شهرستان، تعداد سردخانه ها کفایت نمی‌کند و باز هم به احداث واحدهای دیگر نیاز هست. سردخانه‌ها دارای قابلیت حفظ و نگهداری از محصولات کشاورزی بوده و این امر حاکی از اهمیت احداث سردخانه‌ها در ایجاد صرفه اقتصادی بیشتر برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی است. در واقع سردخانه‌ها در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی نقش کلیدی دارند. همچنین سردخانه به عنوان حلقه واسط تولید و بازار می‌ تواند درحفظ کیفیت محصول نقش اساسی ایفا کند.

در حال حاضر انواع پوست و پشم تولید شده برای فرآوری به مشهد فرستاده می‌شود. در صورتی که امکان ایجاد واحد صنعتی در خصوص فرآوری پوست دام به منظور تولید چرم از پوست گاو و تولید نخ از پوست گوسفند وجود دارد. برای نخ تولید شده با توجه به فعالیت قالی بافی در شهرستان، بازار فروش مناسب وجود خواهد داشت. همچنین در کنار تولید نخ می‌توان در زمینه رنگرزی نیز فعالیت داشت.[9] اما در صورت عدم تامین بازار فروش چرم تولید شده در داخل شهرستان، می‌توان آن را به سایر شهرستان‌ها نیز ارسال کرد.

واحد بسته بندی گوشت قرمز از جمله واحدهای صنعتی است که خلاء آن در شهرستان احساس می‌شود. بسته‌بندی به عنوان یک ابزار کارآمد سالهاست که مورد توجه کارشناسان بازاریابی قرار گرفته است. استفاده از انواع مختلف بسته‌بندی ضمن این‌که قابلیت نگهداری بهتری را به کالا می‌بخشد در کسب سهم بالاتری از بازار برای کالای مورد نظر نیز مؤثر است. آلودگی و فساد مواد پروتئینی حیوانی و فرآورده‌های دامی موجب افت قابل توجه ارزش غذایی و نهایتاً خروج مواد با ارزش غذایی از چرخه مصرف می‌گردد. گوشت قرمز به عنوان یکی از اقلام عمده غذایی مردم به اشکال مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و لذا رعایت بهداشت در تهیه و عرضه آن باعث افزایش سطح بهداشت عمومی جامعه می‌گردد. پودر خون و پودر استخوان از جمله محصولات وارداتی شهرستان است، با وجود کشتارگاه در شهرستان می توان در این حوزه نیز گامی موثر برداشت و واردات را در این زمینه به حداقل رساند و یا حتی حذف کرد.

پودر استخوان برای مصرف در مراکز تولید کننده کنسانتره، کارخانه جات تولید کننده غذای ماهی، مرغداری های تخم گذار همچنین مراکز دامپروری استفاده می شود. پودر خون نیز مورد استفاده به عنوان خوراک دام است.

با وجود این‌که در شهرستان قوچان، میزان قابل توجهی عسل با کیفیت تولید می‌شود اما واحدی صنعتی جهت بسته بندی آن وجود ندارد. بنابراین احداث واحدی جهت بسته بندی عسل به صورت صنعتی از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است. همانطور که پیشتر عنوان شد تولید فرآورده‌های حاصل از شتر مرغ در این شهرستان صورت می‌گیرد. اما بررسی‌ها نشان می دهد باز هم ظرفیت مناسبی برای ایجاد واحدی جدید و همین‌طور توسعه واحد قبلی وجود دارد. از پوست شتر مرغ چرمی با کیفیت بالا و قابل قیاس با چرم تمساح و فیل به دست می‌آید. یکی از محصولات شتر مرغ که بیشتر برای تزیینات استفاده می شود، پر شتر مرغ می‌باشد. کیفیت پر شترمرغ منحصر به فرد می‌باشد و کارایی ویژه‌ای دارد. پر شتر مرغ به دلیل تولید الکتریسیته ساکن بالا، بهترین وسیله برای ساخت وسایل تمیز کننده بشمار می آید علاوه بر آن در تزیین لباس و دکوراسیون از آن استفاده می شود.

روغن شترمرغ یکی دیگر از محصولاتی است که می‌توان از شتر مرغ تهیه کرد. از روغن شتر مرغ به ‌عنوان یک ماده آرایشی و نیز برای درمان درد و روماتیسم، آثار زخم و سوختگی‌، ناراحتی‌های پوستی، اگزما، خشکی پوست و مو و بسیاری موارد دیگر استفاده کرد. امروزه کارشناسان هم معتقدند که روغن شترمرغ غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا ۳، امگا ۶ و امگا ۹ است. اسیدهای چرب ضروری به حفظ سلامت غشاء‌های سلول کمک کرده، استفاده از مواد مغذی را بهبود می‌بخشد و متابولیسم سلولی را منظم می‌کند. البته در رابطه با فرآورده های حاصل از شتر مرغ لازم است بازاریابی مناسبی صورت بگیرد.

همانطور که گفته شد در این شهرستان واحد بسته بندی حبوبات وجود دارد. حبوبات مورد استفاده در این واحد، وارداتی است. با این وجود می‌توان باز هم در حوزه بسته بندی حبوبات فعالیت داشت.[10]با وجود حجم زیاد تولید غلاتی مانند گندم و جو، احداث واحدی جهت بسته بندی غلات از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است.[11]

 

· شیلات

شیلات از حوزه‌های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیار خوبی برای آن پیش‌بینی شده است که اگر از این ظرفیت‌های شیلاتی استفاده شود سود بسیار خوبی برای شهرستان ایجاد خواهد شد. پرورش ماهی سردابی از جمله فعالیت‌هایی است که در حوزه شیلات در این شهرستان انجام می‌شود. در حال حاضر چند حوضچه بزرگ پرورش ماهی سردابی در این منطقه وجود دارد. با توجه به وجود ظرفیت مناسب در زمینه پرورش ماهی سردابی در شهرستان قوچان، توسعه این فعالیت پیشنهاد می شود. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مناسب‌ترین ماهی سرد آبی جهت پرورش است. به‌طوری‌که آسان‌تر به غذای دستی عادت کرده و نسبت به درجه حرارت و کیفیت آب کمتر حساس بوده و بدین‌ جهت اساسی‌ترین ماهی آزاد مورد پرورش جهت تغذیه است. از این ماهی می‌توان جهت ماهی‌دار کردن آبگیرهای طبیعی نیز استفاده نمود. به دلیل وجود تعداد زیادی مراکز تکثیر  ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان، دانش و تجربه موجود و همچنین وجود کارخانه‌های متعدد تولید غذای ماهی قزل‌آلا، باعث شده تا عمده‌ترین اقلام موردنیاز مزارع پرورشی به ‌راحتی قابل تأمین باشد. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مانند سایر آزاد ماهیان دارای گوشتی لذیذ است که طرفداران زیادی دارد و طعم و مزه این ماهی حتی در بین کسانی که کمتر ماهی را به‌عنوان غذای اصلی خود مصرف می‌کنند، خوشایند است. این ماهی در آب‌های با کیفیت مناسب پرورش می‌یابد. بنابراین کیفیت و مزه ایده آل دارد. در سال‌های گذشته به‌خصوص با آگاهی آحاد مردم از فواید مصرف گوشت آبزیان، رغبت مردم به استفاده از گوشت قزل‌آلا نیز همه ‌ساله افزایش ‌یافته است.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود بالایی هم در پی دارد. مرغ از جمله طیوری است که در این شهرستان توجه خوبی به پرورش آن شده است. در شهرستان قوچان مرغداری‌هایی در خصوص پرورش مرغ گوشتی و تخم‌گذار وجود دارد. برای گسترش پرورش هر دو نوع پرنده ظرفیت خوبی وجود دارد اما پرورش مرغ گوشتی مزیت بالاتری نسبت به مرغ تخم‌گذار دارد. از مهمترین مسائلی که سبب رشد چشمگیر صنعت پرورش مرغ گوشتی شده است، ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه است. روند رو به افزایش جمعیت شهرستان ایجاب می کند که تولیدات متناسب با نیاز های غذایی بهبود و افزایش یابد که در این راستا نقش تولیدات گوشت سفید بر همگان روشن است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می‌تواند مطرح و نیاز شهرستان را در این زمینه مرتفع نماید.

پرورش مرغ تخم‌گذار نیز علاوه براین‌که به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می‌کند نقش به‌سزایی در امر اشتغال‌زایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی را ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ بومی تخم‌گذار به صورت محدود شوید نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره‌گیری از امکانات کم و موجود خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالانه حدود تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم در مورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی امکان‌پذیر است.

شتر مرغ از دیگر طیوری است که در این شهرستان به صورت صنعتی پرورش می‌یابد. پتانسیل خوبی برای توسعه پرورش شتر مرغ در شهرستان قوچان وجود دارد با توجه به این موضوع و سودآوربودن پرورش این پرنده، انجام این حرفه به میزان بیشتر در شهرستان قوچان پیشنهاد می شود. شترمرغ از مقاوم ترین انواع طیور در برابر شرایط محیطی است که در این شهرستان پرورش می یابد و توسعه تولید آن از پیشنهادهای شغلی در این حوزه است. پرورش این پرنده آسان و مقرون به صرفه بوده و تقریباً تمام اجزای این پرنده مفید و قابل استفاده است. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده و مقاومتش 3 برابر چرم گاو  است و ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری، می‌توان اشتغال زایی ایجاد کرد.

بلدرچین، بوقلمون و کبک از دیگر پرنده‌هایی هستند که در این شهرستان نگهداری و پرورش می‌یابند. لذا فعالیت در زمینه گسترش پرورش این طیور در شهرستان قوچان مزیت دارد و پیشنهاد می‌شود. هرکدام از طیور گفته شده مزایای قابل توجهی دارد که به آن‌ها اشاره می‌شود.

در طي سال‌های اخیر توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش این پرنده به صورت صنعتي به مرز قابل قبولي برسد تا جایي که شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده‌هاي آن هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون داراي خواص غذائي ويژه‌اي بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد لذا مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسبي براي گوشت قرمز علي‌الخصوص در بيماراني که مصرف گوشت قرمز براي آنها با محدوديت‌هایی همراه است، مطرح گردد. وجود دو نوع گوشت سفید و قرمز در لاشه بوقلمون باعث شده تا با گران شدن گوشت قرمز (گاوی و گوسفندی) استقبال از آن نسبت به گذشته بیشتر شود.

بلدرچین پرنده‌ای با جثه کوچک بوده که در برابر بسیاری از بیماری‌ها مقاوم می‌باشد. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه‌های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری آن توسط شرکت‌های بزرگ در مقایسه با سایر طیور مزیت بیشتری دارد. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

کبک نیز پرنده‌ای است وحشی که محل اصلی زندگی آن در کوهستان‌ها می‌باشد. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب، مشتریان خاص خود را دارد و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک نیز اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد. لذا با پرورش کبک به ‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز شهرستان در حوزه گوشت را تأمین کرد.

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد بوده و حرفه‌های زیادی را در بر می‌گیرد که میزان سودآوری حرفه‌ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت‌هایی است که با سودآوری بسیاری همراه بوده و در شهرستان قوچان نیز ظرفیت‌های بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

روداترک، عماری صخره ای کل، روستای شارک، دره شمخال و حمام شازده قوچان از جمله مناطق گردشگری شهرستان قوچان است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. با این‌که در این شهرستان فعالیت‌هایی در زمینه گردشگری مانند ایجاد اقامتگاه بومگردی انجام شده است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد ظرفیت‌های بیشتری در این حوزه وجود دارد. احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است. اقامتگاه‌های بومگردی فرصتی مناسبی هستند تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه‌های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند.

 رستوران‌هایی با الگوی بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. تمامی مناطق ایران با وجود تنوع آب هوایی و جغرافیایی، در راه‌اندازی رستوران‌های سنتی و محلی همخوانی دارد.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره هنر و ذوق هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. در شهرستان قوچان صنایع دستی متنوعی وجود دارد که می‌توان در رابطه با هرکدام از آن‌ها سرمایه‌گذاری انجام داد و کسب درآمد کرد. در بین صنایع دستی شهرستان قوچان، قالی بافی رونق بیشتری دارد. این حرفه به صورت خانگی و کارگاهی در حال انجام است. در صورت تامین بازار فروش سرمایه‌گذاری در زمینه بافت قالی و قالیچه، سودآوری بسیار خوبی خواهد داشت. بافندگی فرش با سرمایه کم و بدون نیاز به مدرک، یک شغل امن و پردرآمدی را در محیطی سالم برای تمام افراد به ویژه دختران و زنان ایجاد می کند. فرش دستباف ایرانی با سابقه چندین هزار ساله از ارزش هنری، اقتصادی و تجاری بالایی برخوردار است. این کسب و کار را می توان در فضای کوچک حتی منزل و با سرمایه اولیه کم راه اندازی کرد و نیازی به مدرک و تکنولوژی خاصی نیست. قالی بافی یکی از مشاغل خانگی پردرآمدی که تسهیلات خوبی به آن تعلق می‌گیرد. آمارها نشان می‌دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر می باشد. لذا می‌توان با تولید فرش با کیفیت علاوه بر سودآوری، به صادرات در این زمینه نیز فکر کرد.

گلیم بافی، جاجیم بافی، عروسک سازی، جوراب بافی، بافت لباس‌های پشمی و سفالگری از دیگر صنایع دستی شهرستان قوچان هستند. سرمایه گذاری در این زمینه ها درآمدزایی و اشتغال‌زایی خوبی را به همراه دارد. گليم بافي يكي از شاخه‌هاي قالي بافي است و در آن از طرح‌هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. جاجیم بافی نیز در عین ظرافت و زیبایی و دقتی که باید صرف آن شود، سنتی‌ترین روش بافندگی را مجسم می‌کند و ابزار مورد نیاز آن از ساده‌ترین وسایل است. جاجیم نیز در برخی از نقاط همچنان طرفداران خاص خود را حفظ کرده است. لذا توسعه جاجیم بافی درصورت تامین بازار فروش سودآوری خوبی دارد برخی صنایع با بکارگیری انواع پارچه‌های ترمه دست به ساخته جعبه‌های متنوع و زیبایی زده‌اند.

ظروف سفالی، جوراب و لباس‌های پشمی از جمله محصولاتی هستند که بازار فروش خوبی برای آن‌ها وجود دارد. بنابراین فعالیت در این زمینه مزیت اقتصادی دارد. فرت بافی، چوخه بافی و نمد مالی نیز در این شهرستان انجام می شود. سرمایه گذاری در این حوزه ها نیز از جمله مزایای شغلی این حوزه است. چوخه، دستبافه‌اي از جنس پشم شتر و بره است. چوخه به عنوان جليقه، لباس كشتي، كت و شلوار و... به كار می‌رود و مردان چوخه را به عنوان لباس در زمستان استفاده مي‌كنند. اين هنر دستي پس از آماده شدن پشم و تبديل پشم به نخ تابيده از طريق پودگذاري بر روي دار زميني توليد مي‌گردد. توليد چوخه در سه مرحله آماده‌سازي پشم مورد نياز، چله كشي و سپس بافت انجام مي‌شود.

پارچه بافی از صنایع دستی است که با قدمت تاریخی بسیار طولانی نقش مهمی را در خودکفایی مردم ایفا کرده است. به رشته‌های پارچه بافی در اصطلاح محلی فرت بافی یا تن بافی گفته می شود.  واژه فرت به طور ساده یک پارچه با بافت صاف و با نخ پنبه را می‌گویند که در زبان‌های مختلف به طور گوناگون تلفظ می کنند. از فرت برای تهیه منسوجات مختلف از قبیل حوله دست و صورت، خشک کن حمام (قطیفه)، جا نماز، سجاده و پارچه برای لباس‌های مردانه و زنانه با طرح‌های مختلف، چادر شب (رختخواب پیچ)، دستار (سله-مندیل-عمامه)، دستمال جیبی و دستمال کمر (کمر پیچ) استفاده می‌کنند. حکاکی روی سنگ، ساخت مجسمه‌های چوبی و تولید آلات موسیقی از جمله صنایع دستی دیگری هستند که انجام آن‌ها در این شهرستان پیشنهاد می شود.[12]

 

· صنعت

مشاغل صنعتی یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هستند که آن گونه که باید در کشور ما به آن توجه نشده است. در صورتی که در هر شهرستانی ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای راه‌اندازی واحدهای صنعتی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها بهره برد. برای مثال تولید صنایع چوبی مانند مبلمان یکی از فعالیت‌هایی است که می‌توان در شهرستان قوچان انجام داد. با توجه به استقبال روز افزون مردم از مبلمان، انجام این فعالیت سودده خواهد بود. واحدهای لاستیک سازی، صنایع چوبی مانند ساخت ادوات کشاورزی، کابینت و درب و پنجره، دوچرخه سازی، کاشی سازی، جعبه سازی و تولید پوشاک از صنایع فعال شهرستان قوچان هستند.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

زراعت

باغداری

دامداری

طیور

شیلات

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنایع غذایی

صنعت

خدمات

1

کشت گندم (1)

احداث باغ انگور (1)

پرورش گوسفند (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

پرورش ماهی سردآبی (1)

احداث سردخانه (1)

قالی بافی (1)

تولید کنسانتره سیب (1)

تولید مصنوعات چوبی (1)

احداث اقامتگاه بومگردی (1)

2

کشت جو (1)

احداث باغ سیب (1)

پرورش دام های اصلاح نژاد شده (1)

پرورش شترمرغ (1)

فرآوری پوست دام (2)

گلیم بافی (2)

تولید آبمیوه (1)

احداث رستوران های بومی (1)

3

کشت زعفران (1)

احداث باغ گردو (1)

پرورش گاو (2)

پرورش مرغ تخم گذار (2)

بسته بندی گوشت (2)

جاجیم بافی (2)

تولید چیپس میوه و میوه خشک (1)

4

کشت گیاهان دارویی (1)

احداث باغ گیلاس (2)

زنبورداری (2)

پرورش بوقلمون (3)

تولید پودر خون و استخوان (2)

عروسک سازی (2)

تولید کمپوت میوه (1)

5

کشت سیب زمینی (2)

احداث باغ آلبالو (2)

پرورش بز گوشتی (3)

پرورش بلدرچین (3)

بسته بندی عسل (2)

جوراب بافی (2)

فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی (1)

6

کشت پیاز (2)

احداث باغ گلابی (2)

پرورش شتر (3)

پرورش کبک (3)

تولید فرآوردهای حاصل از شترمرغ (2)

بافت لباس های پشمی (2)

فرآوری انگور (1)

7

کشت سیر (2)

احداث باغ شلیل (2)

پرورش اسب (4)

بسته بندی حبوبات (3)

سفالگری (2)

فرآوری سیب زمینی (1)

8

کشت نخود و عدس (2)

احداث باغ زردآلو (2)

پرورش کرم ابریشم (4)

بسته بندی غلات (3)

فرت بافی (3)

فرآوری و بسته بندی زعفران (1)

9

کشت چغندرقند (2)

احداث گلخانه تولید گل و گیاه زینتی (2)

چوخه بافی (3)

تولید ترشیجات و مربا (2)

10

کشت ذرت (2)

احداث گلخانه تولید صیفی جات (2)

نمد مالی (3)

تولید سوسیس و کالباس (2)

11

کشت کلزا (2)

احداث گلخانه تولید سبزیجات (2)

فرآوری جو (2)

12

کشت کینوآ (2)

احداث گلخانه تولید گیاهان دارویی (2)

تولید بلغور و بسته بندی (3)

13

کشت کنجد (2)

کاشت گوجه فرنگی (2)

فرآوری و بسته بندی سبزیجات (3)

14

کشت یونجه (3)

کاشت گل محمدی (2)

تولید لپه و بسته بندی (3)

15

کشت لوبیا (3)

کاشت زرشک کوهی (2)

16

کشت سورگوم (4)

پرورش قارچ (2)

17

احداث باغ شفتالو (2)

18

احداث باغ هلو (2)

19

احداث گلخانه پرورش قارچ های تزئینی (3)

20

کاشت خربزه (3)

21

کاشت هندوانه (3)

22

کاشت طالبی (3)

23

کاشت خیار (3)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده ‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند	1
احداث باغ انگور	2
احداث باغ سیب	3
پرورش دام های اصلاح نژاد شده	4
پرورش گاو	5
زنبورداری	6
احداث باغ گردو	7
تولید کنسانتره سیب	8
احداث سردخانه	9
تولید آبمیوه	10
تولید چیپس میوه و میوه خشک	11
فرآوری زعفران	12
کشت گندم و جو	13
کشت گیاهان دارویی	14
فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی	15
بسته بندی گوشت	16
بسته بندی عسل	17
پرورش ماهی سردابی	18
تولید فرآورده های حاصل از شتر مرغ	19
تولید پودر خون و پودر استخوان	20
احداث باغ گیلاس و آلبالو	21
احداث باغ زردآلو	22
احداث باغ هلو و شلیل	23
کشت سیب زمینی	24
احداث گلخانه تولید صیفی جات	25
کشت پیاز	26
احداث گلخانه تولید سبزیجات	27
احداث گلخانه تولید گیاهان دارویی	28
احداث گلخانه تولید گل و گیاه زینتی	29
کاشت گل محمدی	30
کاشت گوجه	31
کشت سیر	32
کشت کلزا	33
کشت کینوآ	34
کشت کنجد	35
کشت ذرت	36
پرورش شتر مرغ	37
پرورش مرغ گوشتی	38
احداث اقامتگاه بومگردی	39
احداث رستوران بومی	40
پرورش مرغ تخم گذار	41
تولید ترشی و مربا	42
تولید سوسیس و کالباس	43
کشت یونجه	44
پرورش بوقلمون	45
پرورش بلدرچین	46
پرورش کبک	47
قالی بافی	48
فرآوری جو	49
تولید صنایع چوبی	50

این تحلیل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه شده است.